လိပ္ျပာမသန္႔တဲ့ အရပ္ (ေဆာင္းလူ)

လုိခ်င္တာမရႏုိင္သည့္ အေျခအေနကိစၥတုိ႔ေၾကာင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုႏွင့္အတူ ကုိယ့္ေျမ ကုိယ့္ေရ ကုိယ္ေလကုိ စြန္႔ခြာထြက္ခဲ့သည္မွာ အေတာ္ၾကာခဲ့ေခ်ၿပီ ...။ ခုေတာ့လည္း ... အေတာ္က်င္လည္ က်က္စားမိသည္ႏွင့္အညီ .. ကုိယ့္ေျမ ကုိယ့္ေရ ကုိယ့္ေလကုိ လြမ္းမိ၏။ 

ထုိအရပ္၏ ယခုေႏြတြင္ ပုရစ္ဖူးတုိ႔ ဖူးေနေပေရာ့မည္ ...။ 
ထုိအရပ္၏ ယခုေႏြတြင္ ေလ႐ူးတုိ႔ ျမဴးေနေပေရာ့မည္ ...။ 
ထုိအရပ္၏ ျမင္ကြင္းတုိ႔သည္ ... 
ထုိအရပ္၏ ႐ႈခင္းတုိ႔သည္ ... 

ထုိအေတာအတြင္း ... ဤအရပ္တြင္ ... ကြၽႏု္ပ္သည္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း မကုိက္ညီ၊ အနစ္နာမခံခဲ့ပါဘဲႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္ႀကီးႀကီး ရလုိမႈျဖင့္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ဟန္ေဆာင္ခဲ့ရသည္ ...။ အမွန္တကယ္ စစ္မွန္သည့္ဒုကၡသည္မ်ားကုိျဖင့္ မ်က္ႏွာပူ အားနာခဲ့ရသည္။ အမွန္တကယ္ ဒုကၡခံရင္းႏွီးခဲ့ရသူတုိ႔အတြက္ မ်က္ႏွာပူ အားနာခဲ့ရသည္။ 

ျပတင္းတံခါးအပိတ္ (သစ္ေကာင္းအိမ္)

တံခါးတခ်ပ္ၿပီး တံခါးတခ်ပ္ 
အခန္းတခန္းၿပီး အခန္းတခန္း 
သံု႔ပန္းတေယာက္ၿပီး သံု႔ပန္းတေယာက္ 
ဧကရာဇ္တပါးၿပီး ဧကရာဇ္တပါး 
စစ္ပြဲတပြဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတဆူ 
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတဆူၿပီး စစ္ပြဲတပြဲ 

ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ ... (ကာတြန္း ေအာင္ေမာ္)

သူ႔ကို ခလုတ္တုိက္သြားသူေတြအားလံုးကို သတိရေနတဲ့ “ဘိုး ပိန္” (ခန္႔ေအာင္)

မေန႔က က်ေနာ္ နဲ႔ ကိုလြမ္းဏီ၊ အဘကို သြားႀကိဳတယ္။ တလမ္းလံုး သူနဲ႔ ကိုလြမ္းဏီ ဟိုေရာက္ ဒီေရာက္ စကားေတြ ေျပာလာၾကတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ စကားမေျပာျဖစ္ဘူး။ ကိုလြမ္းဏီအိမ္ေရာက္ေတာ့မွ အဘ က်ေနာ့္ကို မွတ္မိလား ေမးလုိက္ေတာ့မွ အဘ က ျမင္ေတာ့ ျမင္ဖူးသလိုပဲကြ ဒါနဲ႔ မင္းက ဘယ္သူတုန္းတဲ့၊ နာမည္ေျပာလုိက္ေတာ့မွ “မသာရဲ႕ ငါလုပ္လုိက္ရ ေသေတာ့မယ္၊ ေစာေစာက ဘာလို႔မေျပာတုန္း” တဲ့ ဘပိန္တို႔က ေတြ႔လိုက္တာနဲ႔ အဲလိုမ်ဳိး။

သူ သတိတရနဲ႔ စေမးတာက လူ႔ေဘာင္သစ္က အရွည္ႀကီး ထြန္းထြန္း အဲဒီေကာင္ ဘယ္ေရာက္ေနလဲတဲ့ US မွာေလလို႔ ေျဖလုိက္တယ္။ ေဟ့ စိုးၿငိမ္းႀကီး အေမရိကားေရာက္ၿပီး ဘာမွ မၾကားရပါလားတဲ့၊ ဒါနဲ႔ ေအာင္ေလးတေကာင္ ေရာတဲ့၊ သူက အေမရိကား VOA မွာ မင္းသားလုပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာလုိက္ေတာ့ ျဖစ္မယ္ ျဖစ္မယ္ ဒီေကာင္က တဲ့၊ ျပံဳးျပံဳး ျပံဳးျပံဳးနဲ႔ ေျပာတယ္။ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပဲ ဘပိန္က ေျပာေနတဲ့စကားဝုိင္းနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ေတာ့သလို တေနရာကို ေငးၿပီး ေတြးေနတယ္။

စားက်က္ေျမနဲ႔ သမၼတႀကီးေျပာတဲ့ ႏြားႏို႔ (ေဇာ္မင္း)

မွတ္မိေနတဲ့ကိစၥတခု ရိွပါတယ္။ အဲဒါက ဘာတုန္းဆိုေတာ့ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက လႊတ္ေတာ္မွာ စားက်က္ေျမကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အျပန္အလွန္ ျငင္းခံုေဆြးေႏြးတာေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုတင္တဲ့ဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေနာင္မွာ စက္မႈႏုိင္ငံေတာ္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ေတာ့မွာမို႔ စားက်က္ေျမဆိုတာ လိုအပ္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားက်က္ေျမေတြကို လယ္ယာေျမအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းဖို႔နဲ႔ စက္မႈဇံုေတြအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ တင္ျပလာပါတယ္။ အဲသလို တင္ျပလာတဲ့အဆိုဟာ ေဆြးေႏြးဖို႔ေတာင္ မလိုအပ္ဘူးလို႔ ကန္႔ကြက္တဲ့သူေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကန္႔ကြက္တဲ့ဘက္က ႐ံႈးနိမ့္သြားတဲ႔အတြက္ ဒီအဆိုဟာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ မၿပီးျပတ္ေသးဘဲ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ရိွလာပါတယ္။ 

စားက်က္ေျမေတြကို အသြင္ေျပာင္းဖို႔ တင္ျပလာတဲ့သူေတြကို ေမးခြန္းတခု ေမးလိုပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေနာင္မွာ စက္မႈႏုိင္ငံေတာ္အျဖစ္သြားေတာ့မယ္ဆိုတာ ဘယ္ကာလ ဘယ္ႏွစ္ အပုိင္းအျခားကိုဆိုလိုသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္ကာလေရာက္ရင္ ကၽြဲႏြားကို သံုးစရာမလိုေတာ့ဘူးလို႔ အတိအလင္း တင္ျပတာမ်ဳိးကိုေတာ့ မေတြ႔ရပါဘူး။ ပကတိအေျခအေနအတုိင္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အခုအထိ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးကိုအေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးမွာလည္း ကၽြဲႏြားကို အေျချပဳၿပီး စုိက္ပ်ဳိးေနရဆဲ တုိင္းျပည္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြဲႏြားကို အေျချပဳထားရဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ ကိုယ္ခုိင္းစားရတဲ့ ကၽြဲႏြားေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေကၽြးေမြးဖို႔လည္း တဖက္မွာ လိုလာျပန္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြဲႏြားေတြကို အစာေကၽြးဖို႔အတြက္ စားက်က္ေျမဆိုတာ မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေနေသးတယ္ဆိုတာ မေမ့သင့္ပါဘူး။ 

ဟယ္ရီလင္းရဲ႕ ေမးခြန္းမ်ား (သစ္ေကာင္းအိမ္)

လက္ႏွစ္ဖက္ဟာ 
လူသတ္လက္နက္ေတြကုိ 
ကုိင္ေဆာင္ခြင့္မရွိ... 
လက္နက္ကုိင္တဲ့လက္ေတြကုိ 
ျဖတ္ပစ္ဖုိ႔ 
ဓားစက္ႀကီးတခု ရွိသင့္လား... 

စာေရာင္းသမားေတြ အလုိမရွိ 
ခုိဖမ္းသူေတြ အလုိမရွိ 
ငါးဖမ္းသူေတြ အလုိမရွိ 
သက္ေစ့လႊတ္သူေတြ အလုိမရွိ 
သတၱဝါခ်င္း ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ 
အဲဒီရာဇဝတ္ေကာင္ေတြကုိ 
သုိေလွာင္ထားဖုိ႔ 
အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ရွိသင့္သလား 

အိမ္ထဲမွာ ေႁမြဝင္ေနတယ္ (ကိုညိဳ)

အယုဒၵၵယ၊ ဘံုေဘနဲ႔ ေဂၚဒရာ အဓိက႐ုဏ္းသင္ခန္းစာ 

အခ်ိန္-၁၉၉၂၊ ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ ညေန။

ေနရာ-အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ အူတာပရာဒါခ်္ျပည္နယ္၊ ဖိုင္ဇာဘတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ အယုဒၵယၿမိဳ႕။ 

ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့လူထုႀကီးဟာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေႂကြးေၾကာ္သံေတြဟစ္ေအာ္ၿပီး ေအဒီ-၁၆ ရာစု (၁၅၂၈ ခုႏွစ္) မဂိုအင္ပါယာေခတ္ကတည္းက ခိုင္ခိုင္ခန္႔ခန္႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘာဘရီဗလီေက်ာင္းေတာ္ရာဝင္းႀကီးကို ဝန္းရံထားတယ္။ တုတ္၊ ဓားနဲ႔ ေပါက္ခၽြန္း၊ ပုဆိန္၊ ရဲဒင္း ကိုယ္စီကိုင္ထားတဲ့ ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္အဖ႔ဲြေတြက ဗလီႀကီးနဲ႔ အုတ္နံရံေတြကို စိတ္ရိွလက္ရိွ ထုေထာင္းၿဖိဳဖ်က္ေနၾကတယ္။ အယုဒၵယမွာေနထိုင္တဲ့ မြတ္စလင္ေတြကလည္း ရရာလက္နက္ကိုင္ဆဲြၿပီး ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္ေတြကို တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ပါတယ္။ တရံတခါတုန္းက ရာမမင္းဆက္ အုပ္စိုးခဲ့ရာ အယုဒၵယၿမိဳ႕ ရာမရဏ တိုင္းဌာနီမွာ အမုန္းတရားေတြနဲ႔ ဘာသာေရးပဋိပကၡမီးႀကီး အရိွန္တညီးညီးနဲ႔ ေတာက္ေလာင္ေနပါတယ္။ 

ထုိၿမိဳ႕ကေလးကုိ ေမ့ေနခဲ့ေသာ အေျပးသမား ... (ေဆာင္းလူ)

ထုိၿမိဳ႕ကေလးသည္ ... ခုေတာ့ ... 
တမာေတြ ေဝလုိ႔ အဖူးအညႊန္႔ေတြေတာင္ ဥေနပါေရာ့။ ထုိၿမိဳ႕ကေလးႏွင့္အတူ ... ဤအခ်ိန္ တမာစိမ္ ခ်ဥ္ခ်ဥ္ခါးခါးကုိ ေမ့လုိက္သည့္ ျဖစ္ျခင္း ..။ တမာနဲ႔တြဲလုိ႔ ကုိင္းထြက္ ... ေျမပုံသီး ငါးပိခ်က္ကုိ ပုိေမ့လုိက္သည့္ ျဖစ္ျခင္း။ မွ်င္ငါးပိစိမ္းစားခပ္၊ မုိးေမွ်ာ္င႐ုတ္ ေရာယွက္ထားၿပီး ေျမအုိးႏွင့္ခ်က္သည့္ ငါးပိခ်က္ႏွင့္အတူ ထုိၿမိဳ႕ကေလးကုိ ေမ့မိလုိက္သည့္ ျဖစ္ျခင္း ...။ 

ေမ့ျခင္းတရားတုိ႔သည္ ... 
ပုိ၍ ပုိ၍ ... 
ပုိ၍ ပုိ၍ႏွင့္အတူ ထုိေမ့ျခင္းတရားတုိ႔သည္ ... 
ထုိ႔ထက္ ပုိ၍ ပုိ၍ ... 

ထုိၿမိဳ႕ကေလးတြင္ ေႏြေနေအာက္မွာ ကုိင္းန႔ံသင္းသည့္ ေျမပုံသီးတုိ႔ ပြတ္ခဲေနေပလိမ့္မည္ကုိ ေမ့ေနခဲ့ၿပီ ...။ ျမင့္ေခါင္ ျမင့္မား တမာပင္တုိ႔သည္ပင္ ... ေႏြေလ႐ူး႐ူးေအာက္မွာ ... က်ီစယ္သမႈေအာက္တြင္ ယိမ္းႏြဲ႔ေနဦးမည္ကုိ ေမ့ေနခဲ့ၿပီ ...။ 

ေစတနာ ... (ကာတြန္း ဝင္းေအာင္)

ပါရမီျဖည့္ဖက္ (သုခမိန္လႈိင္)

မာရ္နတ္ကိုပင္ 
ဖက္နမ္းခ်င္ၿပီ 
အသင္ ပါရမီျဖည့္ႏိုင္လြန္းတကား။ 

ဧရာဝတီ ငို၍ေျပာသည္ (၂) - ကိုညိဳ

တိမ္တိုက္ေတြရဲ႕အဆံုး xxx အေနာက္ဘက္႐ႈခင္း xxx မိုးကုပ္တေနရာမွာ xxx ေနေရာင္တခ်ဳိ႕ရွိေနေသး ရဲ႕ xxx) 

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၇၀ ေႏွာင္ပိုင္းက ပန္းခ်ီဆရာ အဆိုေတာ္ ခင္ဝမ္း ပန္းခ်ီဆန္ဆန္ အေရာင္ေတြနဲ႔႔စပ္ဆိုထားတဲ့ ဧရာဝတီ သီခ်င္းေလးဟာ လူငယ္ေတြပါးစပ္ဖ်ား ေရပန္းစားခဲ့ပါတယ္။ ေဆးေရာင္္္စံုေတြ သဘာဝအလွ႐ႈျမင္ကြင္းေတြနဲ႔ ပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ကို ၾကည့္ရသလိုပဲ ခံစားရတဲ့အခါ ေရွးတုန္းက ဧရာဝတီဟာ ဒီကေန႔အခ်ိန္မွာ လူသားေတြရဲ႕ ပေယာဂေၾကာင့္ သခၤါရတရားဆန္ဆန္ပဲ ေျပာင္းလဲသြားလိမ့္မယ္လို႔ ႀကိဳမေတြးမိခဲ့ပါဘူး။ ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းၿပီး တည္ၿငိမ္ရင့္ၾကက္မႈ႔နဲ႔ တၿငိမ့္ၿငိမ့္စီးဆင္းေနတဲ့ဧရာဝတီရဲ႕ ခမ္းနားတဲ့ အသြင္အျပင္ေတြလည္း တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္လာေနပါၿပီ။ 

ဧရာဝတီျမစ္ေရေသာက္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းနားေဘးမွာ ေနထုိင္ႀကီးျပင္းလာတဲ့ စာေရးဆရာ ဦးေက်ာ္ရင္ျမင့္က ဒီကေန႔ ဧရာဝတီရဲ႕ အေျခအေနကို စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာျမင္ကြင္းေတြနဲ႔အတူ ေျပာျပပါတယ္။ 

“က်ေနာ္တုိ႔ငယ္ငယ္က ဧရာဝတီဟာ ေရစီးေရလာေကာင္းတယ္ ေရၾကည္တယ္။ ေနာက္တခါ ဧရာဝတီျမစ္ေရကို ေသာက္ၿပီးေတာ့မွ ႀကီးျပင္းခဲ့ရသူေတြပါ။ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ခါမွာ က်ေနာ္ ဘဝင္ျမင့္တာ မဟုတ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္ ဧရာဝတီျမစ္ေရကို မေသာက္ရဲေတာ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ေမးလို႔ရွိရင္ ျမစ္ထဲမွာ စက္မႈလက္မႈ ဓာတုပစၥည္းေတြ အကန္႔အသတ္မရွိ စြန္႔ပစ္ေနတာ လူတိုင္း သိပါတယ္။ အဝတ္အထည္၊ ၾကံခ်က္စက္႐ံုေတြ၊ အရက္ခ်က္စက္႐ံုေတြ၊ မက္သေနာဆီခ်က္တဲ့စက္႐ံုက စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္တခါ ေရႊက်င္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကေနၿပီးေတာ့ ျပဒါးေတြ ဆိုင္ရာႏိုက္ကို မသံုးရေတာ့ဘူးလို႔ သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ဆိုင္ရာႏိုက္နဲ႔ ေရႊတူးေဖာ္ေနတာေတြလည္း ရွိေနေသးတယ္လို႔ ေျပာတဲ့သူေတြကလည္း ေျပာေနပါေသးတယ္။ 

မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားဘဝ

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ ႏွစ္ၾကာမွ ျပန္ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ ဗီြအုိေအ ဝိုင္းေတာ္သား ကိုေဇာ္ေဇာ္ နဲ႔ ၁၅ ႏွစ္ၾကာမွ ျပန္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအ ဝိုင္းေတာ္သူ မခင္ျဖဴေထြးတုိ႔ကို သူတုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္ရွိခ်ိန္ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစား လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ လူငယ္မ်ားရဲ႕ လူမႈဘဝ အေျခအေန၊ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုေဇာ္ေဇာ္ ခင္ဗ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သာမန္ဆင္းရဲသား ေအာက္ေျခလူအဖြဲ႔အစည္းမွာ ထူးျခားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈအေနနဲ႔ ဘာေတြ႔ခဲ့ရသလဲ ခင္ဗ်ား။ 

ကိုေဇာ္ေဇာ္ ။ ။ ဘာမွထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲလာတာေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ရပ္ကြက္ေတြက ဒီပတ္ဝန္းက်င္ေတြမွာ လူငယ္ေတြ၊ အလုပ္သမားလူတန္းစားေတြက အရင့္အရင္အတိုင္းပဲ ႐ုန္းကန္ေနရဆဲ၊ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ကိုင္ေနၾကဆဲျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက လူငယ္ေတြဆုိရင္လည္း အခုအခ်ိန္အထိ ပညာမဲ့၊ အလုပ္လက္မဲ့၊ မေရမရာ ဘဝေတြနဲ႔ ရပ္တည္ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တာဝန္ရွိတဲ့ လူေတြအေနနဲ႔ ဒီလူတန္းစားေတြရဲ ႔ ဘဝအဆင့္အတန္း ျမႇင့္မားေရးအတြက္ဆုိၿပီးေတာ့ သီးသီးသန္႔သန္႔ လုပ္ေပးေနတဲ့ကိစၥေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရပါသလား။ 

မိဂသမၸဒါ ျမစ္ကမ္းပါးမွာ (ေမာင္ေအာင္ပြင့္)

လူဟာ 
ႀကိဳးစင္ေပၚအတက္ 
ဗြက္အိုင္ေလးကို ေရွာင္သြားရဲ႕ 
လူဟာ 
သူ႔မိသားစုဝင္တိုင္းရဲ႕ ေျခသံဘယ္သူဆိုတာ 
အိပ္ရာထဲက အတိုင္းသားသိရဲ႕ 
ဘဝခံုမင္စိတ္ဟာ တိတ္တိတ္တြယ္ကုပ္တယ္ 
သစ္ျမစ္မွာ ကာလသံုးပါး အမွ်င္တန္းတန္း။

ျမားက 
လက္ယာနံပါးကေန လက္ဝဲနံပါးကို ထုတ္ခ်င္းေပါက္တာေတာင္ သုဝဏၰသွ်မ္ရယ္ ေသြးပြက္ပြက္အန္တဲ့ၾကားက 
ငါ့မွာ ရန္သူမရွိ၊ အမိအဖတို႔မွာလည္း ရန္သူမရွိတဲ့ 
ရန္သူမရွိ မိတ္ေဆြသာရွိတယ္ 
မုန္းသူမရွိ ခ်စ္သူသာရွိတယ္တဲ့။ 

ႀကီးသန္း (ႏုိင္ငံေရးအတြက္ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာခံသူ) - ခင္ၿငိမ္းသစ္

ပန္းခ်ီ အႏုပညာကို ျမတ္ႏိုးတတ္တဲ့ ကိုသန္းတင္ဟာ မႏၲေလးက ပန္းခ်ီဆရာ ကိုခ်မ္းေအးရဲ႕ ပန္းခ်ီကားေတြကို မက္မက္စက္စက္ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆိုတာက ကိုယ့္ရဲ႕ခံစားမႈကို တျခားလူထံ ပံုေဖာ္မွ်ေဝႏိုင္တဲ့ ေပါင္းကူးတခုအျဖစ္ ကိုသန္းတင္က ႐ႈျမင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပါပဲ၊ မတရားမႈေတြကို ဆန္႔က်င္တာဟာ တရားမွ်တမႈကို ပံုေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ ျပည္သူေတြထံ မွ်ေဝတာလို႔ ခံယူထားတဲ့ ကိုသန္းတင္ကို သူ႔မိခင္အဖြဲ႔ကလူေတြက ႀကီးသန္း လို႔ ခ်စ္စႏိုး ေခၚၾကပါတယ္။ ႀကီးသန္းဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အျမဲစဥ္းစားေနတတ္သူတဦးျဖစ္လို႔ သူဟာ လူငယ္ေတြရဲ႕အခန္းက႑ကို အေလးအနက္လည္းထားတဲ့သူပါ။ 

စစ္ေတြေထာင္မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္က်ခံေနရတဲ့ ႀကီးသန္း က်န္းမာေရးအေျခအေန အရမ္းစိုးရိမ္စရာေကာင္းေနတယ္လို႔ ၾကားရေတာ့ က်မတို႔လင္မယားလည္း စိုးရိမ္ေနပါတယ္။ ႀကီးသန္းဟာ က်မတို႔လင္မယားအတြက္ အကိုႀကီးလည္းျဖစ္သလို၊ ယံုၾကည္အားထားရတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးမိတ္ေဆြလည္း ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ 

ႀကီးသန္းက ေတာင္ဥကၠလာပမွာ ေနပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ေတာင္ဥကၠလာမွာ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစု အမ်ားႀကီး အထိုင္ခ်ၾကပါတယ္။ အဲဒီလိုအထိုင္ခ်တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုထဲမွာ ႀကီးသန္းလည္း ပါပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက က်မတို႔ BYLF နဲ႔ မကဒ အဖြဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ တူတာေတြကို ေပါင္းလုပ္ၾကဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ပါ။ က်မတို႔ေတြ တံတိုင္းေမႊးအိမ္မွာ ေတြ႔ခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မတို႔ဘက္က က်မ၊ ေအးေက်ာ္၊ ကိုလွဟန္တို႔နဲ႔ မကဒဘက္က တံတိုင္းေမႊး၊ ႀကီးသန္း၊ ေစာလင္း(ခ)ညီေစာ (ကြယ္လြန္) တို႔နဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ႀကီးသန္းက အသားညိဳညိဳ၊ လူပံုက ပိန္ပိန္သြယ္သြယ္၊ မ်က္ႏွာထားကတည္ေတာ့ က်မ သူ႔ကို စကားမေျပာဘူးေသးခင္က နည္းနည္းေတာ့ လန္႔တာေပါ့။ စကားေျပာဖူးသြားေတာ့ မလန္႔ေတာ့ဘူး။ သူက ရည္မြန္ၿပီး တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကိုပဲ အာ႐ံုစူးစိုက္ထားၿပီး လူႀကီးဆန္ဆန္ပဲ က်မတို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ 

ဧရာဝတီ ငို၍ေျပာသည္ (၁) - ကိုညိဳ

ဧရာဝတီ ငို၍ေျပာသည္ xxx အေမအို ငို၍ေျပာသည္ xxx မ်က္ေရေခ်ာင္းစီး xx ျမစ္ႀကီးနဒီ xx 

၁၉၈၈ ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအတြင္း အငို အ႐ိႈက္ပိုင္ပိုင္နဲ႔ အဆိုေတာ္ ေဒၚမာမာေအးရဲ႕ သီခ်င္းေလးဟာ ဒီကေန႔အထိ နားေထာင္လို႔မၿငီးႏိုင္ေအာင္ပါပဲ။ 

၁၉၉၄ ခုႏွစ္က စာေရးသူ အပါအဝင္ ျမန္မာေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားနဲ႔အတူ မႏၱေလးၿမိဳ႕က နာမည္ႀကီး ပန္ခ်ီဒီဇိုင္းဆရာ စစ္ၿငိမ္းေအးတို႔ အိႏိၵယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီမွာ ျမန္မာ့အေရး အိႏိၵယျပည္သူေတြသိေစဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတိုက္ပဲြလို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ ပန္းခ်ီျပပဲြတခု လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာ စစ္ၿငိမ္းေအးက အဆိုေတာ္ မာမာေအးရဲ႕ သီခ်င္းစာသားေလးျဖစ္တဲ့ “ဧရာဝတီ ငို၍ေျပာသည္” ဆိုတာကို ေခါင္းစဥ္အျဖစ္သံုးၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ျပင္ေပၚ ရြက္လႊင့္ေနတဲ့ ေလွတစင္းကို ေရးဆဲြထားတာပါ။ ဆည္းဆာညေနအေရာင္က တည္ၿငိမ္တဲ့ ဧရာဝတီေရျပင္အေပၚ ေသြးနီေရာင္ ဟတ္ထင္ၿပီး မိုးသားေတြက ညိႇဳ႕မိႈင္းကာ ၿပိဳက်ေတာ့မယ့္ပံုပါ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အမွတ္သေကၤတတခုလိုျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာဝတီရဲ႕ ပူေဆြးေသာကေတြကို နမိတ္ပံုဖဲြ႔ေရးထားတာပါ။ ျပပဲြလာ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားအမ်ားရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈခံရတဲ့ ပန္းခ်ီကားတခ်ပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ 

တေန႔တျခား (ေဆာင္းလူ)

တေန႔တျခား ... သူ႔မွာ .... ကိစၥေတြ မ်ားမ်ားလာတယ္ ... 
တေန႔တျခား ... သူ႔မွာ .... ေသာကေတြ မ်ားမ်ားလာတယ္ ... 
တေန႔တျခား ... သူ႔မွာ .... ေဒါသေတြ ပြားပြားလာတယ္ ... 
တေန႔တျခား ... သူ႔မွာ .... ေလာဘေတြ ပြားပြားလာတယ္ ...။ 

ဒီလုိ ... တေန႔တျခား ... တေန႔တျခားနဲ႔ ... သီအုိရီေတြ သိကၡာမဲ့လာတဲ့အျဖစ္ ...။ 
ဒီတေန႔တျခားထဲမွာပဲ ... သက္ရွိေတြ သီလပ်က္လာတဲ့ အျဖစ္ ...။ မထူးဇာတ္ခင္းျခင္းေတြနဲ႔အတူ ... တေန႔တျခားေတြ ထူထပ္လာတယ္ ...။ 

က်န္ခဲ့တဲ့ ... တေန႔တျခားဟာ အိေႁႏၵရွိသေလာက္ ... ဒီကေန႔ တေန႔တျခားဟာ ... ပ်ံ႕တန္တန္ ... နန္႔တန္႔တန္႔ ... ကလက္တက္တက္ မ်က္ႏွာေပးမွာ ... ေပ်ာ္ေမြ႔လာတယ္ ...။ 

ဘုရား (သစ္ေကာင္းအိမ္)

ဘုရားဆုိတာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈရဲ႕ သေႏၶသား 
လူဖန္ဆင္းတဲ့ ခ်ာတိတ္တေယာက္ 
ပန္းပုဆရာရဲ႕ အႏုပညာ... 

လူရႊန္းရဲ႕ 
စိတၱဇဒုိင္ယာရီထဲ 
လမင္းကုိ မျမင္ရတာ 
အႏွစ္ ၃၀ ၾကာၿပီ... တဲ့ 

ဘုရား 
ခင္ဗ်ားကုိ 
နားၾကားျမင္ကပ္ခဲ့တာ 
၄၁ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီ 

မင္းတို႔ဗုဒၶကို ငါ မယုံဘူး 
မင္းတုိ႔ခရစ္ေတာ္ကုိ ငါ မယုံဘူး 
မင္းတုိ႔မို႔ဟာမက္ကုိ ငါ မယုံဘူး 

ပ်က္ (မင္းသိုက္)

ဗမာျပည္ႀကီး ပ်က္သုဥ္းတာ ... စစ္အစိုးရ ေသာက္သံုးမက်လို႔၊ ခ်ိတ္ထမီဝတ္ေတြ ေသာက္သံုးမက်လို႔ လိမ္ညာၾကံဖန္လွည့္ဖ်ားေနလို႔ ... အစရိွသျဖင့္ အလႊတ္ေတြ မႊတ္ေနေအာင္ ျမင္ေန ေတြ႔ေန ဖတ္ေနရတာ အမ်ားသားကလား။ 

က်ဳပ္တို႔ကေတာ့ သဘာဝအလွတရား ကိုးကြယ္တတ္သူမို႔ ... မဟာရန္ကုန္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို စနစ္တက် ေခတ္အဆက္ဆက္ဖ်က္ခဲ့တဲ့ တစ္နံပတ္တရားခံေတြအေၾကာင္း အြန္လိုင္းေပၚ ထူထူထဲထဲ ေရးသူ ဖြသူ ပြသူ မေတြ႔ရသေလာက္ပဲ။ 

ဒါပဲ... ... မင္းလဲ (ကာတြန္း ဟန္ေလး)

မုန္းသူမ်ားေန႔ ရွင္းတမ္း (သစ္ေကာင္းအိမ္)

က်ေနာ့္ကုိယ္ပုိင္ ျပကၡဒိန္ထဲတြင္ 
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၅ သည္ 
မုန္းသူမ်ားေန႔ျဖစ္ပါသည္။ 

အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ 
အခ်စ္နဲ႔ အမုန္းသည္ကား 
ပဲနိစ္ျပားတျပားေပၚမွ 
သမၼတ႐ုပ္ပုံႏွင့္ တဖက္ျခမ္းကဲ့သုိ႔ႏွင့္ 
ေဒၚခ်ဳိျပံဳးသီဆုိေသာ သီခ်င္းတပုဒ္ထဲမွ 
ဇန္နဝါရီလကေလးနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလကေလးမ်ားလုိ
ေက်ာခ်င္းကပ္နီးေပမယ့္ တသက္လုံးကြာေဝးဟု ဆုိသလုိ 

က်ေနာ့္၏ ျပန္မေတြ႔ႏုိင္ေတာ့ေသာအေမႏွင့္ 
က်ေနာ့္ ႏုိ႔ထိန္းသည္ တာယန္ေဟးမ်ား 
က်ေနာ္၏ ျပန္မၾကားႏုိင္ေတာ့ေသာ 
အမွတ္ ၁ အထကမွ ေခါင္းေလာင္းထုိးသံမ်ား 
သစ္ညိဳပင္ႀကီးတပင္၏ ေျခရင္းရြက္ေႂကြေတာအုပ္ေအာက္မွာ
ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံလုိက္ရေသာ ႏွင္းဆီရနံ႔လုိ ခ်ဳိအီေသာ 
သူမ၏ ရယ္သံလြင္လြင္မ်ား... 

ျမက္နဲ႔ ၾကက္ဆူ တူႏိုင္႐ိုးလား... (ကာတြန္း ဝင္းေအာင္)

အလွမ္းေဝးေနေသးတဲ့ စစ္မွန္ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပလာၾကတာ ဒီကေန႔ဆိုရင္ ၆၇ ႀကိမ္ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ပါၿပီ။ တိိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြလိုလားတဲ့ စစ္မွန္ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းေရးဆိုတာေတာ့ အလွမ္းေဝးေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ မွန္းေမွ်ာ္ခဲ့ၾကတဲ့ Unity in Diversity ဆိုတဲ့ မတူကြဲျပားမႈထဲက စည္းလံုးညီညြတ္ေရးဆိုတာလည္း အေကာင္အထည္ ေပၚမလာခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ သမိုင္းမွာ ဘာမွားခဲ့လို႔လဲ။ ေရွ႕အလားအလာ ဘယ္လိုလဲဆိုတာကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡ သမိုင္းပညာရွင္ ဦးထြန္းေအာင္ခ်ိန္ နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ တုိ႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ပထမဦးဆံုး ေမးခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္ေရး မယူခင္ကတည္းက ပင္လံု သေဘာတူညီခ်က္ ရခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ တုိင္းရင္းသားေတြ၊ ျပည္သူေတြ ေမွ်ာ္မွန္းသလို ျဖစ္မလာေသးပါဘူး။ အဲဒါ ဘယ္လိုေၾကာင့္လဲ။ က်ေနာ္က သမုိင္းမွာ ဘယ္လို အေျဖျပန္ရွာၿပီးေတာ့ ၾကည့္လို႔ရသလဲ။ 

ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္မယ့္ ပါဝင္မယ့္ component parts ေတြရဲ႕ integrate ျဖစ္လာတဲ့ mode of integration မွားသလား။ တႏိုင္ငံတည္းက လက္ဝါးႀကီးအုပ္ၿပီးေတာ့ စစ္႐ႈံးတဲ့ႏိုင္ငံေတြအျဖစ္ သိမ္းပိုက္ခဲ့ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ား ပါလာသလား။ က်ေနာ္ ဘာေၾကာင့္စဥ္းစားမိသလဲဆုိေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆုိရင္ Thirteen colonies က တေယာက္ကိုတေယာက္ သိမ္းပိုက္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူတုိ႔ဆႏၵအေလ်ာက္ အလိုလိုေပါင္းစည္းဖုိ႔ ေဆြးေႏြးလာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဘာေၾကာင့္မ်ား အဲဒီလို ျဖစ္ခဲ့ပါသလဲ ဆရာ။ 

Gun by Gun (ကာတြန္း ဟန္ေလး)

ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ မေပက်ံေစနဲ႔ (ကိုညိဳ)

ကေလးတိုင္းဟာ... ခ်စ္ျခင္းေမတၱာလိုအပ္တယ္ 
အထူးသျဖင့္... 
ခ်စ္ေမႊးမပါ၊ 
ေမတၱာထားစရာ မေကာင္းတဲ့ 
ကေလးေတြက 
ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ ပိုမိုလိုအပ္တယ္။ 

(အမည္မသိ ေနာ္ေဝးစာဆို) 

ရင္ဘတ္အနာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္၊ သမီးကေလးေက်းရြာေလးေတြ ဖ်က္ခံရတဲ့ သတင္းဓာတ္ပံုေတြနဲ႔အတူ မ်က္ႏွာေသေလးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ပံုေတြပါ ျမင္လိုက္ရေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်ေနာ့္လိုပဲ စိတ္ထိခိုက္ခံစားရမယ္ ထင္ပါတယ္။ မၾကာခဏလိုလို ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡ သတင္း၊ သဘာဝေဘးရန္ သတင္း၊ ပညာေရးဆိုင္ရာနဲ႔ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈဆိုင္ရာ သတင္းေတြမွာ ကေလးငယ္ေတြအေၾကာင္းပါ ကၽြဲကူးေရပါလို ပါလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါတိုင္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္ပေရာက္ေတြမွာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။ ကာယကံရွင္ေတြေတာ့ ဆိုဖြယ္ရာမရိွေပါ့။ 

ဒီကေလးေတြမွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ စဲြၿငိေနမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒါဆို သူတို႔ဘဝ၊ သူတို႔စိတ္ဓာတ္၊ သူတို႔ အေတြးအေခၚ၊ သူတို႔အနာဂတ္ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္ ကံၾကမၼာႀကီးကေရာ ဘယ္လိုျဖစ္သြားႏိုင္သလဲ... တနံတလွ်ားႀကီးေတြးမိၿပီး က်ေနာ္ ေက်ာခ်မ္းသြားပါတယ္။ ဒါဟာ စိုးရိမ္တႀကီးနဲ႔ အေလးအနက္ေတြးရမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ႀကီးမားတဲ့ အနာဂတ္ျပႆနာပါ။ ဒီကေလးေတြက သူတို႔ႀကီးျပင္းလာေတာ့မယ့္ အနာဂတ္အထိ ဆက္လက္ ေနထိုင္ရအံုးမွာပါ။ 

ကန္႔ကြက္တယ္တဲ့လား (ထြန္းဝင္းၿငိမ္း)

အင္အားကုိ
အင္အားကသာ
ေလးစားၾကတယ္။

အင္အားမျဖစ္သူေတြရဲ႕
ညီညြတ္ေရးကုိ
ဘယ္သူေတြက
ေလးစားခန္႔ညားၾကမွာပါလဲ။

ဆုိလက္စ သီခ်င္းကုိ
လက္စသတ္ၾကရေအာင္
“ညီညြတ္ေရးနဲ႔
အသက္ရွည္ရွည္ ခင္ခင္မင္မင္
လက္ေရတျပင္တည္း” ... ေပါ႔။

ဘြာေတး ... (ကာတြန္း ဟန္ေလး)

အျဖဴေရာင္တိုင္းျပည္ ေရခဲလမ္းက အေတြးစမ်ား (ကိုညိဳ)

ျမင္ျမင္သမွ်အရာရာဟာ ျဖဴေဖြးေနတာပဲ။ အားလံုးကို အျဖဴေရာင္ေတြ လႊမ္းေနလိုက္တာ။ ၾကည့္ေလ... ေတာင္ေတြကလည္း အျဖဴ၊ သစ္ပင္ေတြလည္း တကိုယ္လံုးျဖဴ၊ အိမ္ေတြလည္း အျဖဴ၊ လမ္းေတြလည္း ျဖဴ၊ လမ္းေဘးမွာရပ္ထားတဲ့ ကားေတြေတာင္မွ အျဖဴေရာင္ဂြမ္းပံုႀကီးနဲ႔ ဖံုးေနသလိုပဲ။ ေအာ္… … လူေတြကလည္း အျဖဴေတြကိုး။ အရပ္ရွစ္မ်က္နွာ အျဖဴ။ အရာရာဟာ အျဖဴ။ ဒီလိုျဖဴေဖြးေနတဲ့ ျမင္ကြင္းမ်ဳိး၊ ဒီေရာက္မွ ေတြ႔ဖူးတာ။ ေရာက္ခါစက ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဒီေလာက္ ျဖဴေဖြးလိမ့္မယ္လို႔ မေတြးမိဘူး။ 

႐ုပ္ရွင္ေတြထဲမွာေတာ့ ဒီလို အျဖဴေရာင္ႏွင္းေတြ၊ ေရခဲေတာင္ေတြ၊ ႏွင္းမိုးဖဲြဖဲြေတြ ၾကည့္ဖူးတယ္။ ခုဟာက ႐ုပ္ရွင္ထက္ လွေနတဲ့ျမင္ကြင္း။ ဒီလိုႏွင္းေတြကိုလည္း တခါမွ မျမင္ဖူးဘူး။ သစ္ကိုင္း၊ သစ္ခက္ေတြေပၚ ပန္းဝတ္မႈန္ေတြလို ႏူးညံ့ၿပီး အဆုတ္လိုက္ အဆုတ္လိုက္ ေမးတင္ေနတဲ့ ျဖဴလြလြႏွင္းထုေလးေတြအေပၚ လိေမၼာ္ေရာင္ ေနျခည္ႏုႏုေလးကလာထိတဲ့အခါ ႏွင္းဂြမ္းပံုေလးေတြဟာ ေရႊေရာင္ေတာက္ၿပီး တလက္လက္နဲ႔ ရက္ရက္စက္စက္ လွေနတယ္။ ေတာင္ကုန္းမို႔မို႔ေလးအတိုင္း ဦးတည္ေနတဲ့ ေတာလမ္းသြယ္ေလးဟာ ျဖဴေဖြးႏုအိေနတဲ့ ႏွင္းမြမြြေလးေတြဖံုးေနတာ ေျခနဲ႔နင္းရက္စရာ မရိွ။ 

လားပင္စင္ ... (ကာတြန္း ေစာငို)

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တုိက္ပြဲဆက္ရွိေနမယ္ ... (ကိုညိဳ)

ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့သည့္ အဆိုေတာ္မြန္းေအာင္သည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္က ၈/၈၂ အင္းလ်ား ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ေတးသီခ်င္းစီးရီးႏွင့္ လူသိထင္ရွားၿပီးေနာက္ပုိင္း မဇၩိမလႈိင္းေတးဂီတအဖြဲ႕ႏွင့္ မိုးလံုးမႈိင္း၊ စိၪၨမာဏဉာဏ္၊ လြမ္းရတဲ့ညေတြလြန္ပါေစ စသည့္ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္ ေတးအယ္လ္ဘမ္မ်ား ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ 

အဆိုေတာ္မြန္းေအာင္ နာမည္ႀကီးေအာင္ျမင္ေနဆဲကာလ ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာအတြင္း စစ္တပ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္သို႔ သြားေရာက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ABSDF ေက်ာင္းသား တပ္မေတာ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတုိက္ပြဲ ေတာ္လွန္ေရးေတးသီခ်င္းမ်ားကို ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ ျပည္ပတြင္ သီးသန္႔တစ္ကိုယ္ေတာ္ ေတးသီခ်င္းေခြႏွစ္ေခြ ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးေတးသီခ်င္း အမ်ားအျပား ေရးသားသီဆိုခဲ့သည္။ 

လြန္ခဲ့သည့္ဒီဇင္ဘာ ခရစၥမတ္ရာသီတြင္ အဆုိေတာ္မြန္းေအာင္ႏွင့္ မိသားစုသည္ တ႐ုတ္ျပည္ကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္၊ လုိင္ဇာႏွင့္ မုိင္ဂ်ာယန္သို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သည္။ ခရီးစဥ္အတြင္း ကခ်င္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားႏွင့္ ABSDF ေျမာက္ပိုင္းတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ ေကအိုင္ေအ ရဲေဘာ္မ်ား အပါအဝင္ ေကအုိင္ေအ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ မၾကာေသးမီ သီတင္းပတ္က ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ ကိုမြန္းေအာင္ကိုေတြ႔ဆံုၿပီး ၎၏ ကခ်င္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေဒသခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားကို တင္ျပလိုက္ပါသည္။ 

ဂုဏ္ယူၾကစမ္းပါ ... (ကာတြန္း ေစာငို)

ဥယ်ာဥ္မွဴး (မင္းသိုက္)

သူ႔ အမည္က ... ... ေမာင္ေငြမိုး (ေခၚ) မံႈႀကီး (ေခၚ) ယမံု (ေခၚ) ကိုလာဘ ... ... အသက္ ၉ ႏွစ္အရြယ္ခန္႔ကတည္းက အက်ႌမပါ ေဘာင္းဘီတိုတစ္ထည္နဲ႔ အိမ္ေျပး။ ရွမ္း/ေျမာက္ မူဆယ္လမ္း ကုန္တင္ယာဥ္ႀကီးေတြေနာက္လုိက္ ဂ်မ္းတံုးခုဘဝကေန တစ္ဆင့္တက္ၿပီး အရြယ္ရလာေတာ့ ကားႀကီးသမား ဒါ႐ိုက္ဘာတစ္ဦးျဖစ္လာသူ။

အရက္ေက်းကၽြန္ဘဝနဲ႔ ေပ်ာ္ေမြ႔သစၥာႀကီးရင္း အုံနာေတြ ႏွင္ထုတ္ခံရေသာဘဝကတဆင့္ မုတၱမ ဇက္ဆိပ္မွာ ... ဇက္ေပၚ ဖင္ထိုးတင္မရတဲ့ ကားႀကီးမွန္သမွ် ကိုလာဘ တာဝန္ယူတင္ေပးရင္း အရက္တစ္လံုးအတြက္ ဘဝဆက္ခဲ့သူ ...

ဗမာေျပ တနံတလ်ား အေဝးေျပးလမ္းေတြမွာ ဘယ္ၿမိဳ႕မွာ ဘာအထာ၊ ဘယ္လမ္းက ဘယ္လို အထာ အကုန္အစံု ေနာေၾကသူ။ ေရခ်ိန္ေက်ာ္ပေဟ့ဆိုတာနဲ႔ ေရအဝခ်ဳိး သနပ္ခါးထူထူလူး ဧရာမ ဇလံုႀကီးနဲ႔ ထမင္းတအုပ္ အုပ္ၿပီးတာနဲ႔ အိပ္တန္းတက္တတ္သူ။

ပ်ံလြင့္ေနဆဲ... ဂီတာတစ္လက္ရဲ႕ေတးသြား (သို႔မဟုတ္) စည္သူ - ခင္ၿငိမ္းသစ္

လူငယ္ေလးတစ္ေယာက္ဟာ ဂစ္တာတစ္လက္နဲ႔ ေတးသီခ်င္းေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ တီးခတ္ႏိုင္သလို၊ သူ႔ရဲ႕ စိတ္ႏုလံုးထဲမွာ တိုင္းျပည္ကိုခ်စ္တဲ့ စိတ္ကလည္း အျမင့္မားဆံုးမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ခင္ေမာင္တိုး၊ ခင္ဝမ္း၊ စိုင္းထီးဆိုင္၊ ထူးအိမ္သင္ရဲ႕ သီခ်င္းေတြကို ႀကိဳက္တယ္။ သူဟာ ေတးသြားတစ္စျဖစ္ပါတယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ သူဟာ အာဏာရွင္ေတြကို ေတာ္လွန္ခဲ့တယ္။ သူဟာ အမွန္တရားကိုလက္ကိုင္ျပဳခဲ့တယ္။ 

သူဟာ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကေန ႏႈတ္ဆက္ထြက္ခြာသြားတဲ့အခါမွာ သူ႔အတြက္ မိတ္ေဆြေတြက မ်က္ရည္မိုးေတြသြန္းၿဖိဳးခဲ့ရတယ္။ အဲဒီ့ လူငယ္ေလးမွာ ဘာအျပစ္ေတြရွိေနပါသလဲ၊ အဲဒီ့လူငယ္ေလးက တည္ဆဲဥပေဒလို႔ ဆိုတဲ့ မတရားသျဖင့္ ခ်ည္ေႏွာင္ထားတဲ့ ေမ်ာ့ႀကိဳးေတြကို ကိုက္ျဖတ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီ့အတြက္ အျပစ္မရွိတဲ့အေၾကာင္း သူ႔ကို မတရားစီရင္တဲ့ တရားသူႀကီးကို ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ 

ကိုစည္သူဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ႐ုကၡေဗဒ (ဒုတိယႏွစ္)ကို တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားေနတဲ့ လူငယ္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ ေငြစကၠဴအေရးအခင္းျဖစ္ေတာ့ သူလည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္၊ သူက အမွန္တရားကို ျမတ္ႏိုးတယ္၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕ေသာကကို သူ႔မိသားစုရဲ႕ေသာကလို သေဘာထားတာေၾကာင့္ သူ ပါဝင္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီလိုပါဝင္ခဲ့ေပမယ့္ ကိုစည္သူရဲ႕ဖခင္ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေရွ႕တန္းတစ္ေနရာမွာ အသက္စြန္႔ခဲ့တဲ့လူျဖစ္ပါတယ္။ ကိုစည္သူရဲ႕ဖခင္ကလည္း တိုင္းျပည္ကိုခ်စ္ခဲ့သလို သူကိုယ္တိုင္လည္း သူ႔တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ပါတယ္။ ေျမေပၚေျမေအာက္ သယံဇာတေတြရွိေနေပမယ့္ တိုင္းျပည္ႀကီးက ဆင္းရဲနိမ့္ပါးေနတာဟာ စစ္အာဏာရွင္ေတြေၾကာင့္လို႔ နားလည္ၾကတဲ့ လူငယ္ေတြထဲမွာ ကိုစည္သူလည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ 

ပါးက်ဳိးသြားမယ္ ... (ကာတြန္း ေစာငို)

အိပ္မက္မွာ… (သစ္ေကာင္းအိမ္)

စြယ္ေတာ္ပန္းျခံဳေပၚ 
ပင္လုံးညႊတ္ေဖြးလႈပ္ေနေသာ 
စြယ္ေတာ္ပန္းမ်ား 
တပြင့္ခ်င္းစီ 
စိတ္လုိလက္ရ သူမ ခူးေႁခြခုိက္… 

ခုနစ္တန္းတုန္းက 
ငယ္သူငယ္ခ်င္းတေယာက္နဲ႔အတူ 
သူမတုိ႔ျခံေရွ႕ 
ငါ ရပ္တန္႔ေငးေမာေနမိ။     ။ 

၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ၊ ၂၀၁၄ 
မနက္ ၅ နာရီ ၃၀ 

 

ကိုယ္ပါ အ႐ုိက္ခံေနရမယ္ ... (ကာတြန္း ေအာင္ေမာ္)

ဝက္သားဟင္း၊ ခ်ဥ္ေပါင္၊ ကြန္ေဖာ့ဇံုနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားလိုသူမ်ား (ေဇာ္မင္း)

ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး ဦးအုန္းျမင့္၏ ဟိုရက္တုန္းက ေျပာစကားသည္ မုိက္႐ုိင္းလြန္းသည္။ လူေတြကို လီးပဲဟု ပုဆိုးလွန္မျပယံု တမယ္သာ က်န္ေတာ့သည္။ သူ႔ကုိယ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အုန္းျမင့္ဆိုၿပီး ရည္ညႊန္းသည္။ အမွန္ဆိုရင္ သူဟာ အရပ္သား ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးသာ ျဖစ္သည္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မဟုတ္ေတာ့။ သို႔ေသာ္ စစ္သြးစစ္မာန္ကား မကုန္ေသး။ လူေတြကို စိန္ေခၚေနသည္။ ႏိုင္ငံသားေတြကို စိန္ေခၚေနသည္။ တုိင္းရင္းသားအေပါင္းကိုလည္း စိန္ေခၚေနျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္ဗိုလ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အရပ္သား ဝန္ထမ္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူ႔အေစခံသာ ျဖစ္သည္။ အခုေတာ့ ေျပာေနသည့္ေလေပါက္က မင္းတရားေလးတပါးအလားပင္ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူတို႔ ဝန္ႀကီးအရ ကံဆိုးေလစြ။ ဦးအုန္းျမင့္သည္ မိေကာင္းဖခင္ သားသမီးမွ ဟုတ္ပါေလစ။ 

ဦးအုန္းျမင့္သည္ သတၱိေကာင္းလြန္းလို႔ အဲသလိုေျပာသည္ဟု မထင္။ ေနာက္ကြယ္မွာ ေထာက္ခံထားသူတို႔ အရိွန္အဝါနဲ႔ေျပာတာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘဝတုန္းက ေသနတ္ကိုင္ထားၿပီး လက္နက္မရိွသူေတြကို ပါးေတြ တျဖန္းျဖန္း႐ုိက္ခဲ့သလို လုပ္ခ်င္တာေတြလည္း လုပ္ခဲ့သည့္သူမ်ားျဖစ္သည္။ အခု အမွန္တကယ္ သတၱိရိွရင္ လက္နက္မပါဘဲ တေယာက္ထဲ လမ္းေပၚထြက္၍ စိန္ေခၚရဲသေလာ။ သူတို႔ေခတ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဆိုတာမ်ဳိးက လက္ထဲမွာ လက္နက္မရိွရင္ ရြာသိမ္ရြာမႊားက ရြာလူမုိက္ေလာက္ေတာင္ စြာရဲတာမွ မဟုတ္တာ။ 

နယ္လွည့္ၿပီး ႐ိုက္လာတာ ... (ကာတြန္း ဝင္းေအာင္)

ေတာ႐ိုင္းဥပေဒ... အလိုမရိွ (ကိုညိဳ)

ဒီ ဗြီဒီယိုကလစ္ကို ျမင္တာၾကာၿပီ၊ ဒီတခါေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ တဲ့ဥပမာေပးခ်င္လို႔ ပို႔စ္တင္လိုက္ပါတယ္။ အဆိုးျမင္တာ မဟုတ္၊ သဘာဝက်က်၊ လက္ေတြက်က် ေတြးတာပါ။ လူအမ်ားစုက ဆႏၵစဲြေတြနဲ႔၊ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာကို ထပ္ျဖည့္ေျပာတတ္လြန္းလို႔...။

ဒီျခေသ့ၤဟာ ႏြား႐ိုင္းေပါက္ေလးကို မိေတာ့ ခဏထိန္းထားတာပါ။ ေနာက္ထပ္ ျခေသၤ့တေကာင္လာေတာ့ သူ႔အစာမို႔ ကာကြယ္တာပါ။ ႏြားေပါက္ေလးနဲ႔ ပြတ္သပ္တာဟာလည္း သူတို႔သဘာဝပါ။ သူ႔ထက္ ခြန္အားအဆမတန္ငယ္ေတာ့ အသာေလး ေခ်ာ့ျမႇဴတဲ့သေဘာပါ။ ေၾကာင္ေတြ ႂကြက္ခုတ္လို႔ရရင္ ခ်က္ခ်င္းမစားေသးဘဲ ေဆာ့ကစားတတ္သလိုေပါ့...။ သူတို႔ဗိုက္ဆာလာရင္ စိမ္ေျပနေျပ ကိုက္ဝါး ဆဲြဖဲ့ စားလိုက္မွာပါ...။

ေတာ႐ိုင္းတိရိစၦာန္ေတြမွာ ႀကီးႏိုင္ငယ္ညႇဥ္း မလုပ္ရတို႔၊ ဥပုသ္ေစာင့္ရမယ္တို႔၊ ကိုယ္ခ်င္းစာရမယ္တို႔... ဆိုတဲ့ ဥပေဒေတြ မရိွပါဘူး။

ကာတြန္းေငြၾကည္ရဲ႕ လက္ရာတခ်ဳိ႕

စိတ္ေနာက္ကိုယ္ပါ ႐ူးသြပ္ေနသူေတြ (ကိုညိဳ)

ဗိုလ္ခ်ဳပ္အုန္းျမင့္ဟာ အာဏာရွင္ရဲ႕ သေဘာသဘာဝနဲ႔ စ႐ိုက္လကၡဏာကို နည္းနည္းပြင့္လင္းလာတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္ထဲမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ျပသလိုက္တာျဖစ္တယ္။

တကယ္ေတာ့ ျပည္သူနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကိုသာမက လူသားအခ်င္းခ်င္း ေလးစားမႈမရိွ၊ ေလးစားရေကာင္းမွန္းလည္း မသိတဲ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔မထိုက္တန္တဲ့စ႐ိုက္ကို သိသာထင္ရွားေအာင္ျပလိုက္တဲ့ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စ႐ိုက္မွန္ျဖစ္တယ္။ ဒါက လူသိရွင္ၾကားမို႔ပါ။

ဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အရမ္းအထင္ႀကီးလြန္းတတ္သလို လူတဖက္သားကိုလည္း အထင္ေသးတတ္တယ္။ ဥပမာ ဗလြတ္ရွလြတ္၊ အရည္မရ အဖတ္မရစကားေတြ ေလေၾကာရွည္ၿပီး မရပ္မနားေျပာတတ္တဲ့အက်င့္ေပါ့...။ ဒါမ်ဳိး စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြတိုင္း က်င့္သံုးေလ့ရိွတယ္။

စကားမ်ားမ်ားေျပာႏိုင္ရင္ ပညာရိွတယ္လို႔ မိမိဖာသာထင္တတ္ပံုပဲ...။ က်ေနာ္ ျမင္ဖူးသမွ် ဥပမာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိမ္း... ဆိုရင္လည္း အလြန္အမင္း ေလေၾကာရွည္တယ္။ ဦးရဲထြဋ္လည္း မထူးဘူး။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကတာ တခုရိွတယ္...။ အဲဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအားလံုးက သူတို႔ဆရာႀကီးကို အတုခိုးၿပီး ေလေၾကာရွည္ေနၾကတာဗ်...။ အတိအက်ပဲ။

ပြင့္လင္းျမင္သာလာၿပီ ... (ကာတြန္း ဝင္းေအာင္)

ႏွလံုးသားဒိုင္ယာရီ (၂၃) - အုပ္ႀကီးေဖ

၃-၅-၂၀၀၂

ေရွ႕သို႔ဘဝခရီးဆက္ရေပအံုးမည္။ ေဒါေလာခူရြာေလးမွတဆင့္ မိသားစုအသိုက္အျမံဳရွိရာ ထိုင္း- ျမန္မာနယ္စပ္သို႔ ရက္အေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ ခရီးႏွင္ခဲ့ရသည္။ ေႏြကာလခရီးစဥ္တေလွ်ာက္ အခက္အခဲဆံုးမွာ ေရပင္ျဖစ္သည္။ 

ေႏြရာသီသို႔ေရာက္သည္ႏွင့္ ေတာေတာင္ေရေျမတို႔မွာလည္း ခမ္းေျခာက္လာခဲ့သည္။ ေရကို လမ္းခရီးတေလွ်ာက္ ေခၽြတာသံုးစြဲၾကရသည္။ ေရရရွိရန္အတြက္ တစ္ရက္တာခရီး အကြာအေဝးခန္႔သြားရသည္။ ေရငတ္သည့္ဒဏ္ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္ပင္ရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ သႀကၤန္ကာလကိုေတာ့ သံလြင္ျမစ္ကမ္းနံေဘး၌ပင္ ဆင္ႏႊဲလိုက္ရသည့္အျဖစ္က ယေန႔ တိုင္အမွတ္တရရွိေနခဲ့သည္။ ခရီးျပင္းတစ္ခုကို ၁၄ ရက္ခန္႔ ျဖတ္သန္းလြန္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ နယ္စပ္တပ္စခန္းရွိရာသို႔ ျပန္ေရာက္လာခဲ့သည္။ 

က်ေနာ္ ျပန္လည္ေရာက္ရိွခ်ိန္တြင္ေတာ့ BPA (Burma Patriotic Army) မွာလည္း ကိုယ္ပိုင္တပ္စခန္းအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေပၿပီ။ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ေတာင္ေၾကာတစ္ေလွ်ာက္တြင္ေတာ့ ကရင္နီတပ္မေတာ္က အခိုင္အမာတပ္စြဲထားၿပီး က်ေနာ္တို႔ BPA မွာ နယ္စပ္ေတာင္ေၾကာမွ ျမန္မာျပည္အတြင္းပိုင္း ကိုက္၁၅၀၀ ခန္႔တြင္ တပ္စြဲခြင့္ျပဳထားသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆုိင္ေနရေသာ စခန္းပင္ျဖစ္ေပေတာ့သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ညပိုင္း ကင္းအလဲအလွယ္လုပ္သည္ကိုပင္ မီးေရာင္ေအာက္တြင္ ျမင္ေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။ 

စိတ္ (ေဆာင္းလူ)

ဘယ္သူမွ ဖြင့္ဟမေျပာေပမယ့္ ... လူတေယာက္က ... လူတေယာက္ကုိ ယုံၾကည္ဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္ ...။ ယုံၾကည္ဖုိ႔ ခက္ခဲတဲ့အထဲမွာကလည္း ထိပ္တန္းကလပ္ပါပဲ ...။ အသိဉာဏ္ရွိလုိ႔ ...ယုံၾကည္ရ ပုိခက္ခဲပါတယ္ ...။ အသိဉာဏ္မဲ့လုိ႔ .... ယုံၾကည္ရ ပုိခက္ခဲလာပါတယ္ ...။ 

ဟန္ေဆာင္မႈမ်က္ႏွာဖုံးေတြ ကုိယ္စီကုိယ္ငွ တပ္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕ထဲမွာမွ ... အယုံအၾကည္မဲ့ လမ္းေလွ်ာက္ေနမိတာပါ။ ႏႈတ္တုိက္ခ်ေနတဲ့ ယုံၾကည္ျခင္း ... ယုံၾကည္ျခင္း ... ဒီ ... ယုံၾကည္ျခင္း ... 

ရွာေဖြေနတဲ့ ယုံၾကည္ျခင္းဟာ ... ၿမိဳ႕ျပညရဲ့ ... လမ္းစြန္ လမ္းေထာင့္မွာ မီးပြိဳင့္နဲ႔စကားေျပာေနတာ ေတြ႔ခဲ့တယ္ ...။ 

မ်ဥ္းဝါေတြ ... 
မ်ဥ္းနီေတြ ...
ေပါင္းလုိက္သမွ်မွာ .... အကုန္ ... ၾကားကုန္ေတာ့မွပဲ ... 

ကဗ်ာေတြက ကဗ်ာမျဖစ္ဘူး (ဒီလက္မ်ဳိး)

ခုတေလာ ေရးလိုက္မိတဲ့ကဗ်ာေတြက 
ကဗ်ာမျဖစ္ဘူး။

ေခတ္ကေခတ္ကိုခ်နင္းၿပီး 
ရာဇဝတ္မႈေတြက 
ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးလိုပြားမ်ားတဲ့ ဒီေကာင္းကင္ေအာက္မွာ 
ဘီယာတခြက္ကလည္း အရသာမဲ့သြားသလို 
ကဗ်ာေတြက ကဗ်ာမျဖစ္ဘူး။ 

ကဗ်ာေတြကို ရွင္ေစခ်င္ခဲ့တဲ့ 
ကဗ်ာဆရာတေယာက္ ေသသြားတာကလြဲလို႔ 
ေနာက္ေဖးေပါက္ကေန အူယားဖားယားေျပးဝင္လာတဲ့ 
ခါေတာ္မီ ေတာ္လွန္ကဗ်ာဆရာေတြ 
ခါေတာ္မီ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ 
ခါေတာ္မီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသမားေတြကို ေတြ႔ျမင္ေနရေတာ့ 
ကဗ်ာေတြက ကဗ်ာမျဖစ္ဘူး။

တီဟိလ္ကာ၊ သူရိယေနဝန္းနဲ႔ အင္ဗက္စ္တီဂိတ္ သတင္းသမား (ကိုညိဳ)

မၾကာေသးခင္က ရန္ကုန္သြားလည္ၿပီး ေနာ္ေဝးျပန္ေရာက္လာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ားျဖစ္တဲ့ ကိုထက္ေအာင္ေက်ာ္နဲ႔ ကိုသူရိန္တို႔ေက်းဇူးေၾကာင့္ ရန္ကုန္ထုတ္ သတင္းစာနဲ႔ ဂ်ာနယ္ တခ်ဳိ႕ ဖတ္ရပါတယ္။ ခုတေလာ အဝါေရာင္ဂ်ာနယ္လို႔ နာမည္ႀကီးၿပီး ေရာင္းအားေကာင္းတဲ့ သူရိယေနဝန္းလည္း ပါတယ္။ သူကေတာ့ တျခားဂ်ာနယ္ေတြထက္ မ်က္ႏွာဖံုးကိုယ္က အဝါေရာင္၊ အနီေရာင္ စာလံုးႀကီးေတြနဲ႔ ျပဴးျပဴးျပဲျပဲေဖာ္ျပၿပီး မ်က္ႏွာဖံုးမွာေရာ အတြင္းစာမ်က္ႏွာေတြေရာ ဓာတ္ပံုနဲ႔ ဒီဇိုင္းေခါင္းစဥ္ကိုယ္က စာမ်က္နွာျပည့္လုနီးပါး ေဖာ္ျပထားေတာ့ နာမည္ေတြ အႀကီးႀကီးျဖစ္ေနတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အတြင္းစာမ်က္နွာမွာလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ တျခား ဂ်ာနယ္ေတြ သတင္းစာေတြထက္ စကားလံုးေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ ေရးရဲ ေဖာ္ျပရဲတာေတြျမင္ရသလို ခ႐ိုနီေတြ၊ အစိုးရဝန္ႀကီးတခ်ဳိ႕၊ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ မတရားစီးပြားျခစားမႈေတြ ဖြင့္ခ်ထားတာလည္း ေတြ႔ရတယ္။ ျပည္သူေတြ ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကိုေဖာ္ျပတဲ့ သတင္းနဲ႔ သတင္းေဆာင္းပါးေတြ၊ သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္ေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။ 

ေခတ္အေျပာင္းမွာ ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္းေလာကရဲ႕ ေျဖေလွ်ာ့မႈတခ်ဳိ႕ ေတြ႔လာရတယ္။ တခ်ိန္က စာေပကင္ေပတိုင္လို႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ ျမည္တြန္ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့တဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့အဖဲြ႔လည္း ႐ုတ္သိမ္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ Self Sensorship မိမိဖာသာ ထိမ္းခ်ဳပ္တည္းျဖတ္ရတဲ့ တာဝန္ယူရဲမႈကိုေတာ့ ၾကံဳလာရပါတယ္။ ဒါကလည္း က်င့္ဝတ္တစ္ပါးမို႔ ယူသင့္လိုက္နာသင့္တဲ့ တာဝန္ပါ။ ဒီကေန႔ စာနယ္ဇင္းေလာကဆိုတာက ငါးပြက္ရာ ငါးစာသူ အမ်ားအျပားမို႔ အရည္အေသြး၊ စံခ်ိန္မမီတာေတြလည္းရိွေနတာ မဆန္းသလိုပါပဲ။ အဆိုးဆံုးက ေငြရိွ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရိွေနသူေတြတခ်ဳိ႕ရဲ႕ မီဒီယာေလာကအေပၚ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားလိုမႈပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ အေတြးအေခၚနဲ႔ အသိပညာေတြ သတင္းမွန္ေတြေပးရမယ့္အစား မိမိတို႔ အက်ဳိးလိုလို႔ ေညာင္ေရသြန္းတဲ့ ေစတနာကြက္ၾကားေတြပဲ ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။ 

ဆင္ေျခဖုံး (သစ္ေကာင္းအိမ္)

ငါနဲ႔ အေဖတူအေမကြဲ 
ငါ့ညီေလးနဲ႔ ညီမေလးမ်ား... 
မင္းတုိ႔ရဲ႕မွီတင္းေနထုုိင္ရာ 
ကမၻာ့ဆင္ေျခဖုံးအရပ္မွာဆုိလုိ႔လည္း 
ဘာအားငယ္စရာလုိလုိ႔လဲ... 

လူ႔အျဖစ္တခုလုံး ဆင္ေျခေတြနဲ႔ ဖုံးထားသမုိ႔ 
နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကစၿပီး 
ယုဇနၿမိဳ႕ဥယ်ာဥ္ၿမိဳ႕ေတာ္အဆုံး 
ဆင္ေျခဖုံးခ်ည္းပါပဲ 

ကား ႀကီး ကား ငယ္ အ သြယ္ သြယ္ ျဖင့္ ... (ေက်ာ္ေက်ာ္ၿငိမ္းခ်မ္း)

၁၉၉၀ ေလာက္က မာနာပုေလာ DAB Conference မွာ ထင္တယ္... (လက္တကမ္းမွာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မ႐ွိလုိ႔ ရက္စြဲအတိအက် မေျပာႏုိင္ပါ) ... NDF(DAB) အဖြဲ႔ဝင္ တုိင္းရင္းသားအားလုံးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုအားလုံး (အက်ိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးၿပီး) အတူတကြ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္မယ္... အဲဒီ ျပည္ေထာင္စုႀကီးကေန ဘယ္တုိင္းရင္းသားမွ ခြဲမထြက္ပါဘူးဆုိၿပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္ခဲ့တဲ့ အစည္းအေဝးမွာေပါ့ ...။ 

အဲဒီအစည္းအေဝးကမွတဆင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆြဲေရး ေကာ္မတီတုိ႔... ဘာတုိ႔... ေပၚလာတာ၊ ေနာက္ေတာ့မွ မဲသေရာထ စာခ်ဳပ္၊ သူးမြဲကလုိး သေဘာတူညီခ်က္တုိ႔ စသျဖင့္ ေနာက္ကလုိက္လာတာေပါ့...။ (ေျပာခ်င္တာက သမုိင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခ်ဳိ႕ ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံတခုေပါ့ဗ်ာ...) 

အဲဒီ အစည္းအေဝးႀကီးမွာ ထုံးစံအတုိင္း ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ (အတည္မျပဳခင္) ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ျပန္ေမးသမွ်ကုိ ေၾကလည္ေအာင္ျပန္ ေျဖရွင္း၊ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြထဲက သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္စြက္ဖို႔၊ မွတ္တမ္းတင္ဖုိ႔လုပ္ရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအစီရင္ခံစာ အေခ်ာသတ္ေရးအဖြဲ႔မွာ ပဒုိေစာသန္းေအာင္ (ေကအန္ယူ ဒုဥကၠ႒)၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ (ဒီေအဘီ စစ္ေရးတာဝန္ခံ)၊ ႏိုင္ဟံသာ (မြန္ျပည္သစ္ပါတီ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး)၊ ေဒါက္တာတူးဂ်ာ (ေကအုိင္အုိ)၊ ဦးတြတ္ (ဦးတင္ေမာင္ဝင္း) စသျဖင့္ ပါၾကပါတယ္။ အခ်က္အလက္ပုိင္းမွာ အေထာက္အကူေပးဖုိ႔ မကဒတ ကုိယ္စား က်ေနာ္လည္း ပါပါတယ္။ (အဲဒီေခတ္က သုေတသနနဲ႔မွတ္တမ္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔အဖြဲ႔က “အႏူေတာမွာ လူေခ်ာ” ေပကုိး ...) 

ေျပာင္းလဲ တိုးတက္ျခင္း (မင္းသိုက္)

ကိုယ္ ဗမာေျပျပန္အေျခခ်တဲ့ ေလးႏွစ္တာကာလအတြင္း တိုင္းျပည္ႀကီး ဘာေတြ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာသလဲ ျခံဳသံုးသပ္ၾကည့္ေတာ့ကာ ... အဓိက ၂ ခ်က္ သိသိသာသာ ေတြ႔ရတယ္။ ညက ျပည္လမ္းမႀကီးေပၚ ကားေမာင္းရင္း အတည္ျပဳလုိက္တာ။ စိုးရိမ္စရာလည္း ေကာင္းတယ္၊ ကိုယ္လို ငအူ ငေၾကာင္က်ား အေတြးမီသေလာက္ေလး ေတြးၾကည့္တာေပါ့။

တစ္ေတာင့္သံုးရင္ ၂ ေလာင္း အနည္းဆံုးေပၚရမယ္ဆိုတာေလး အေျခခံေတြးၾကည့္တာ၊ အေတြးေခ်ာ္တာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မေပါ့။ ယခင္ အာဏာရွင္ခ်ဳပ္ႀကီး အဓိကဗ်ဴဟာကေတာ့ စဆရ ေခၚတဲ့ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးဗ်ဴဟာ မိန္းကီးပဲ။ ကမာၻေပၚမွာ မည္သည့္အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမဆို အာဏာျမဲေအာင္၊ ျပည္သူေတြကို စိတ္႐ႈတ္ေထြးေနေအာင္၊ အတၱႀကီးေအာင္ ၊ မညီညြတ္ေအာင္ ... စည္းကမ္းပ်က္ေအာင္ ဖန္တီးထားတာပဲ။

ကဲ ... တစ္ေတာင့္ စ ပစ္ၾကည့္ရေအာင္၊ ၂ ခ်က္ထိ ၂ ေလာင္းေပၚ မေပၚ ...။