မၾကာေသးခင္က ရန္ကုန္သြားလည္ၿပီး ေနာ္ေဝးျပန္ေရာက္လာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ားျဖစ္တဲ့ ကိုထက္ေအာင္ေက်ာ္နဲ႔ ကိုသူရိန္တို႔ေက်းဇူးေၾကာင့္ ရန္ကုန္ထုတ္ သတင္းစာနဲ႔ ဂ်ာနယ္ တခ်ဳိ႕ ဖတ္ရပါတယ္။ ခုတေလာ အဝါေရာင္ဂ်ာနယ္လို႔ နာမည္ႀကီးၿပီး ေရာင္းအားေကာင္းတဲ့ သူရိယေနဝန္းလည္း ပါတယ္။ သူကေတာ့ တျခားဂ်ာနယ္ေတြထက္ မ်က္ႏွာဖံုးကိုယ္က အဝါေရာင္၊ အနီေရာင္ စာလံုးႀကီးေတြနဲ႔ ျပဴးျပဴးျပဲျပဲေဖာ္ျပၿပီး မ်က္ႏွာဖံုးမွာေရာ အတြင္းစာမ်က္ႏွာေတြေရာ ဓာတ္ပံုနဲ႔ ဒီဇိုင္းေခါင္းစဥ္ကိုယ္က စာမ်က္နွာျပည့္လုနီးပါး ေဖာ္ျပထားေတာ့ နာမည္ေတြ အႀကီးႀကီးျဖစ္ေနတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အတြင္းစာမ်က္နွာမွာလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ တျခား ဂ်ာနယ္ေတြ သတင္းစာေတြထက္ စကားလံုးေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ ေရးရဲ ေဖာ္ျပရဲတာေတြျမင္ရသလို ခ႐ိုနီေတြ၊ အစိုးရဝန္ႀကီးတခ်ဳိ႕၊ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ မတရားစီးပြားျခစားမႈေတြ ဖြင့္ခ်ထားတာလည္း ေတြ႔ရတယ္။ ျပည္သူေတြ ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကိုေဖာ္ျပတဲ့ သတင္းနဲ႔ သတင္းေဆာင္းပါးေတြ၊ သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္ေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။
ေခတ္အေျပာင္းမွာ ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္းေလာကရဲ႕ ေျဖေလွ်ာ့မႈတခ်ဳိ႕ ေတြ႔လာရတယ္။ တခ်ိန္က စာေပကင္ေပတိုင္လို႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ ျမည္တြန္ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့တဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့အဖဲြ႔လည္း ႐ုတ္သိမ္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ Self Sensorship မိမိဖာသာ ထိမ္းခ်ဳပ္တည္းျဖတ္ရတဲ့ တာဝန္ယူရဲမႈကိုေတာ့ ၾကံဳလာရပါတယ္။ ဒါကလည္း က်င့္ဝတ္တစ္ပါးမို႔ ယူသင့္လိုက္နာသင့္တဲ့ တာဝန္ပါ။ ဒီကေန႔ စာနယ္ဇင္းေလာကဆိုတာက ငါးပြက္ရာ ငါးစာသူ အမ်ားအျပားမို႔ အရည္အေသြး၊ စံခ်ိန္မမီတာေတြလည္းရိွေနတာ မဆန္းသလိုပါပဲ။ အဆိုးဆံုးက ေငြရိွ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရိွေနသူေတြတခ်ဳိ႕ရဲ႕ မီဒီယာေလာကအေပၚ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားလိုမႈပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ အေတြးအေခၚနဲ႔ အသိပညာေတြ သတင္းမွန္ေတြေပးရမယ့္အစား မိမိတို႔ အက်ဳိးလိုလို႔ ေညာင္ေရသြန္းတဲ့ ေစတနာကြက္ၾကားေတြပဲ ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။
မီဒီယာအက်ဳိးေမွ်ာ္ကိုးလို႔ျဖစ္ေစ၊ မီဒီယာအေပၚ ေစတနာပါပါနဲ႔ ျမႇင့္တင္ အားေပးလိုတဲ့စိတ္ေတြေတာ့ ထင္ထင္းရွားရွား မျမင္ရပါဘူး။ တက္သာဆုတ္တာ သိုင္းကြက္နင္းေနတာပဲ ျမင္ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ပုလင္းတူဗူးဆို႔ ၿမိန္ေရရွက္ေရရိွခဲ့သူေတြက သူတို႔ရဲ႕ ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ မတရားျခစားမႈေတြ၊ ခိုးဝွက္သိုေလွာင္ထားမႈေတြကို မေပၚလာေအာင္ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ဖို႔ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မီဒီယာေတြကို လက္ဦးမႈယူ ေမာင္ပိုင္စီးထားၾကတယ္။ ခ႐ိုနီေတြ ခ်ယ္လွယ္ေနတ့ဲ ဒီကေန႔မီဒီယာေလာကကို နတ္ဆိုးေတြ ကခုန္ေနတဲ့ မီဒီယာလို႔ပဲ အမည္ေပးရမလိုျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကလည္း ကိုယ္ကတိုက္ယူလို႔ရတဲ့ လမ္းေၾကာင္းမဟုတ္ဘဲ သူတို႔က ဖြင့္ေပး၊ ခင္းေပးတဲ့ ေနရာေလးတခုေပၚမွာ ရပ္တည္ေနရတာမို႔ ဒီေလာက္ေတာ့ ရိွမွာပဲေလ... ဆိုၿပီးေတာ့ ရေသ့စိတ္ေျဖလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘဝင္မက်။
မႏွစ္က ႏိုဝင္ဘာလကုန္ခါနီး ျပည္တြင္းစာနယ္ဇင္းသမားတခ်ဳိ႕နဲ႔ ေအာ္စလိုမွာ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရတယ္။
စာနယ္ဇင္းေကာင္စီက ကိုေဇာ္သက္ေထြးက “က်ေနာ္တို႔ရေနတာ Freedom (လြတ္လပ္မႈ) မဟုတ္ေသးပါဘူး၊ Liberalization (တင္းက်ပ္မႈမ်ားေျဖေလွ်ာ့ ေပ်ာ့ေျပာင္းလာသည့္ အေျခအေနမ်ဳိး) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ရေနတာက ဆင္ဆာအဖဲြ႔ဖ်က္သိမ္းသြားၿပီး လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဝခြင့္၊ ေျပာဆိုခြင့္တခ်ဳိ႕ရေနေပမယ့္ Freedom of expression (လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္) ကို Law (ဥပေဒ) အရ ရထားတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ လက္ရိွ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအရ Give and Take (အေပးအယူအရ) ရထားတာျဖစ္တယ္။ ဥပေဒအရ တရားဝင္ရရိွဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ထားပါတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳၿပီးၿပီ၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ခ်က္နဲ႔လုပ္ထားတယ္၊ ဒါကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳၿပီးတဲ့အခါက်မွ ဥပေဒအရ အတည္ျပဳၿပီးတဲ့ Freedom of expression ကို ရမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးကာလကို ျဖတ္သန္းၿပီးတဲ့အခါ အခုသြားေနတာက Evolution (အဆင့္ဆင့္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲမႈ) နဲ႔ ေရြ႔ေနတာ။ အေျခအေနက အေျခအတင္ေတြ ေျပာေနၾကရတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း တကယ့္ကို ကေသာင္းကနင္းပဲ” လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ သက္တမ္း ၃ ႏွစ္ဟာ ကိုး႐ိုးကားရား၊ ကေသာင္းကနင္းႏွစ္မ်ားလို႔ ဆိုရမွာပါ။
အဲဒီလို ဘယ္ဥပေဒကမွ စာနယ္ဇင္းေလာကအေပၚ တိတိက်က်နဲ႔ ျပဌာန္းၿပီး အကာအကြယ္မေပးႏိုင္ေသးတဲ့ အကြက္ရွာ အခ်ိန္ဆဲြ စပ္ကူးမတ္ကူးကာလမ်ဳိးမွာ သူရိယေနဝန္းရဲ႕ မ်က္ကန္းတေစၦမေၾကာက္ ရင္ဘတ္ဖြင့္ၿပီးတိုက္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ကိုေတာ့ အရမ္းကာေရာ လက္ခုပ္လက္ဝါးမတီးခ်င္ေတာင္ သတိထားၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားေနမိတာေတာ့ အမွန္ပါ။ တခ်ိန္က စစ္အာဏာရွင္ေတြ ေသာင္းက်န္းေနတဲ့အခ်ိန္ ျပည္သူပိုင္ ျမန္မာ့အလင္း၊ ေၾကးမံုသတင္းစာေတြကိုေတာင္ စစ္ဝါဒျဖန္႔လက္နက္လိုသံုးၿပီး ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း ေဖေတာ့ ေမာင္ေတာ့ သေဘာမ်ဳိး ဆဲေရးတိုင္းထြာတဲ့အထိ လုပ္ရက္တာပဲေလ၊ ျမက္ခင္းသစ္လို မဂၢဇင္း (ဒီမိုေတြက ႏြားစားက်က္လို႔ နာမည္ေပးတယ္) ေတြေရာ၊ ႐ုပ္ရွင္ ဗြီဒီယိုေတြကေရာ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုကို ေသးသိမ္ေအာင္ ဝါဒျဖန္႔ၿပီး စာနယ္ဇင္းေလာကႀကီးကို လိုသလိုပံုဖ်က္ခဲ့ၾကတာပဲဆိုေတာ့ ဒီကေန႔ သူရိယေနဝန္း ေျပာတာေလာက္က အကင္းေလးပါ။
သူရဲေဘာေၾကာင္သူ၊ အခြင့္အေရးရွာသူေတြထူေျပာတဲ့ ေခတ္ပ်က္ႀကီးမွာ သူရိကေနဝန္းကို ဒီကေန႔အခ်ိန္ လူႀကိဳက္မ်ားတာ သဘာဝက်ပါတယ္။ ခ႐ိုနီေတြကို ေျဗာင္ဖြင့္ခ်တိုက္ခဲ့တဲ့ မႏွစ္က ေအာက္တိုဘာလ ေနာက္ဆံုးပတ္ထဲမွာပဲ ကိုမိုးဟိန္းတို႔ရဲ႕ အယူအဆမတူတဲ့ ရွယ္ရာ အကဲြအျပဲသတင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။ သိပ္မၾကာဘူး ၈၈ ႏိုင္ငံေရးမ်ဳိးဆက္ ေတာခို၊ ေထာင္ထြက္၊ ႏိုင္ငံျခားျပန္ ႏိုင္ငံေရးအုပ္စုေတြနဲ႔ ဝိုင္းဖဲြ႔ၿပီး သူရိယေနဝန္းနာမည္နဲ႔ ဂ်ာနယ္သစ္ဟာ ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္းေလာကမွာ ခၽြန္ၿပီးထြက္လာပါတယ္။ သိပ္ၿပီး နာမည္ေကာင္း က်င့္ဝတ္ေကာင္းေတြနဲ႔ခ်ည္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္မွာ ေပါက္ကရထိုင္ေျပာတဲ့ အတင္းအဖ်င္း သတင္းဆန္ဆန္ေတြပဲလို႔ ႀကိဳဆိုေဝဖန္သံေတြနဲ႔ပါ။ တကယ္လည္း ဒီဂ်ာနယ္က အဲလို အတင္းအဖ်င္းဆန္ဆန္ အေရးအသားေတြ ျမင္ရပါတယ္။ ဦးေတဇကေတာင္ ဒီဂ်ာနယ္ကို တရားစဲြမယ္ ဘာညာ ေျပာခဲ့ေသးတယ္၊ သူကိုယ္တိုင္ကေရာ တခ်ိန္က တရားဥပေဒအတိုင္း နည္းလမ္းမွန္မွန္ စီးပြားရွာခဲ့သူမွ ဟုတ္ရဲ႕လားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္စရာပါ။
အဆိုးတိုင္းမွာ အေကာင္းပါ၊ အေကာင္းတိုင္းမွာ အဆိုးရိွ ဆိုသလို သူရိယေနဝန္းမွာ အရာရာတိုင္း ဆိုးရြားေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေသခ်ာတိက်တဲ့ သတင္းအရင္းအျမစ္နဲ႔ အခ်က္အလက္က်က်ေဖာ္ျပမႈ အားနည္းေနတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ Investigation (စံုစမ္းေလ့လာစစ္ေဆးမႈ) လုပ္ထားတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ အေပၚယံ ေဖာ္ထုတ္မႈေတြသာ ျဖစ္တယ္။ သူရိယထက္ ပိုမိုသိထားတဲ့ သတင္းသမားေတြက မေျပာရဲ၊ မေဖာ္ျပရဲေတာ့ မ်က္ကန္းေတြၾကား တဖက္ကန္းသူက ဗိုလ္ျဖစ္လာသလိုေပါ့။ အယ္ဒီတာ ကိုမိုးဟိန္းတို႔ရဲ႕ ကိုယ္သိသေလာက္ ျပန္ေျပာရဲတဲ့ သတၱိကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီထက္ေကာင္းမြန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္ေစခ်င္လို႔ပါ...။ အဲဒါကေတာ့ ဒီကေန႔ သူရိယေနဝန္း ေရြးခ်ယ္တဲ့လမ္းေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ Investigative က်က်နနနဲ႔ စနစ္တက် တည္ေဆာက္ဖို႔ပါ။ ေျပာရတာလြယ္ေပမယ့္ လက္ေတြ႔လုပ္ရတာ ခက္မွန္း၊ အႏၱရာယ္နီးမွန္းလည္း သေဘာေပါက္ပါတယ္။ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ၊ သုေသသနေတြ၊ သတင္းအရင္းအျမစ္နဲ႔ Investigator လို႔ေခၚတဲ့ အလြတ္စံုေထာက္၊ အတြင္းလူေတြလိုမွာျဖစ္သလို ဌာနဆိုင္ရာဝန္ထမ္းေတြလို လူအရင္းအျမစ္၊ ေငြအရင္းအျမစ္လည္း လိုအပ္မွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ပိုဆိုးတာက အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ အာဏာပိုင္အစိုးရေတြ၊ ခ႐ိုနီေတြရဲ႕ ၿငိဳျငင္မႈနဲ႔ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ အိႏိၵယမွာၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ဥပမာေပးၿပီး ခြန္အားပါေပးလိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ မတ္လ ၁၄ ရက္ ၂၀၀၁ ခႏွစ္မွာ အိႏိၵယအေျခစိုက္ သတင္းစာေတြနဲ႔ ေရဒီယို၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ မီဒီယာေတြကေန အစိုးရဝန္ႀကီးေတြ အရာရိွေတြရဲ႕ ျခစား လာဘ္စားမႈေတြကို တခုၿပီးတခု၊ ပီပီျပင္ျပင္ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ အေထာက္အထားေတြနဲ႔တကြ ဖြင့္ခ်လိုက္တဲ့သတင္းေတြေၾကာင့္ အိႏိၵယ တႏိုင္ငံလံုးသာမက တကမၻာလံုး အုပ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ သတင္းေတြထဲမွာ အာဏာရပါတီ ဥကၠ႒ နဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ျခစားမႈေတြ၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေမွာင္ခိုေဈးကြက္ကေန လက္နက္ဝယ္ယူ ေရာင္းခ်မႈ၊ ခရစ္ကက္ အားကစားေလာကရဲ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနယ္ပယ္က လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြကို တိတ္တဆိတ္ ခိုး႐ိုက္ထားတဲ့ ကင္မရာနဲ႔ ႐ုပ္သံေတြအသံုးျပဳၿပီး သက္ေသျပေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာပါ။ ဥပမာ Bharatiya Janta Party (BJP) က ဥကၠ႒ Bangaru Laxman ကို ႏွစ္သစ္ကူး အေသးသံုးလက္ေဆာင္အျဖစ္ ႐ူပီး တစ္သိန္းခဲြ (ေဒၚလာ၂၄၀၀) ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန အရာရိွတခ်ဳိ႕ဆီအတြက္ ေဒၚလာ ၁၆၀ နဲ႔ ေဒၚလာ ၉၆၀၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး မစၥတာ ေဂ်ာ့ဖာနန္ေဒ့ခ်္ ရဲ႕ပါတီျဖစ္တဲ့ Samata ပါတီ ဥကၠ႒ Jaya Jaitley ဆီေတြ႔ၿပီး ႐ူပီး ၃ သိန္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၈၀၀) စသျဖင့္... စသျဖင့္ ေပးခဲ့တယ္။
သူတို႔ရဲ႕စစ္ဆင္ေရးကို Operation West End လို႔နာမည္ေပးခဲ့တဲ့ တဟီလ္ကာ သတင္းဌာနက အထူးသတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ကေတာ့ မက္သ႐ူးစံျမဴးလ္ (Mathew Samuel) နဲ႔ အႏု႐ုဓၵဘဟာလ္ (Aniruddha Bahal) တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕စီမံကိန္းကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကတည္းက စခဲ့တယ္။ တည္ၾကက္အျဖစ္အသံုးျပဳဖို႔ လာဘ္ေငြအတြက္ အိႏိၵယ ႐ူပီးေငြ ၁၅ သိန္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၄၀၀၀) ရင္းႏွီးခဲ့တယ္။ ဒါေတာင္ ဒီထက္ေငြမ်ားမ်ား ရင္းႏွီးႏိုင္ရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး အမႈမွန္ေတြ ေဖာ္ထုတ္နိုင္မယ္လို႔ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ျပည့္မွာ Tehelka အြန္လိုင္း သတင္းဌာန ဝက္ပ္ဆိုဒ္ကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ Tarun Tejpal က ေျပာပါတယ္။ သူတို႔အဖဲြ႔ဟာ NDA (အမ်ဳိးသားဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္အဖဲြ႔ - အိႏိၵယအစိုးရ) ထဲက ထိတ္တန္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ေတြ႔ခဲ့သလို ၂၀၀၁ ကစလို႔ Operation West End ဆိုၿပီး အိႏိၵယ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ စစ္တပ္၊ အားကစား၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး နယ္ပယ္အသီးသီးထဲ ဝင္ေရာက္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈေတြလုပ္ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီအႀကီးအကဲေတြ၊ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး လာဘ္ေပးမႈေတြျပဳလုပ္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တယ္။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာပုဂိၢဳလ္ေတြနဲ႔ တိတ္တဆိတ္ေတြ႔ၿပီး လက္နက္ပဲြစား (အတု) လုပ္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လန္ဒန္က West End လို႔ လူသိမ်ားတဲ့ Regent Street မွ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ေတြလို ပိပိရိရိ ဟန္ေဆာင္ခဲ့တယ္။
ဒီလိုေလ့လာစံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္မႈေတြေၾကာင့္ အစိုးရဟာ အထူးတရားစီရင္ေရးေရးနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ တရားေရးဝန္ထမ္းေတြပါတဲ့ အထူးအဖဲြ႔တဖဲြ႔ ဖဲြ႔လိုက္တယ္။ ပါဝင္ပတ္သက္သူေတြ၊ နီးစပ္သူေတြကို ဆင့္ေခၚၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ အျမန္ဆံုးလုပ္ရတယ္။ အက်ဳိးဆက္ေတြကေတာ့ အာဏာရ အစိုးရရဲ႕ BJP ပါတီဥကၠ႒ Laxman အပါအဝင္ ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ၅ ဦး ေနာက္တေန႔မွာပဲ ရာထူးကႏႈတ္ထြက္သြားၾကတယ္။ အာဏာရပါတီ အင္အားခ်ိနဲ႔သြားတယ္။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးလည္း ရာထူးကႏႈတ္ထြက္ဖို႔ ဖိအားေပးခံရတယ္။ ကိုယ့္ဘက္ကလည္း တုံ႔ျပန္ခံရတာေတြရိွပါတယ္။ အစိုးရဘက္က ျပန္လွန္ တရားစဲြတာ၊ အစိုးရၾသဇာခံမီဒီယာေတြက ႐ႈတ္ခ်ျပစ္တင္တာ၊ ေဝဖန္တာေတြလည္း ခံရပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေစ သူတို႔သတင္းဌာန ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားမႈေတြရခဲ့ၿပီး တဟီလ္ကာ အြန္လိုင္းသတင္းဌာနကလည္း ၂၀၀၄ မွာ သတင္းစာနဲ႔ ၂၀၀၇ မွာ ဂ်ာနယ္ထုတ္ေဝတဲ့အထိ အရိွန္ၾသဇာႀကီးသြားတယ္။ ဆုလဒ္ေတြလည္း ရခဲ့တယ္။ ဥပမာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာေက်ာ္ ဂါးဒီးယန္း သတင္းစာတိုက္က တီဟီလ္ကာ သတင္းအဖဲြ႔ကို အိႏိၵယ ထိပ္တန္းသတင္းဆုေတြေပးခဲ့သလို ၂၀၁၀၊ ၂၀၁၁၊ ၂၀၁၂ ေတြမွာလည္း အိႏိၵယရဲ႕ သတင္းမီဒီယာဆိုင္ရာ ထိပ္တန္းအဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ ဆုခ်ီးျမႇင့္မႈေတြ ခံခဲ့ရတယ္။ ဒီကေန႔အထိလည္း ျခစားမႈ၊ အုပ္စုဖဲြ႔ မုဒိန္းက်င့္မႈ၊ လူသတ္မႈ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစားနယ္ပယ္က အာဏာပိုင္ အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြကို အစဥ္တစိုက္ ေဖာ္ထုတ္ေပးေနပါတယ္။ (စိတ္ဝင္စားသူေတြ www.tehelka.com ကို သြားေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္)
ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အင္ဗက္စ္တီဂိတ္လုပ္ၿပီး စနစ္တက် အေထာက္အထားခိုင္ခိုင္နဲ႔ စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ေရးသားတဲ့ သတင္းသမားေတြ၊ သတင္းစာေတြ မ်ားမ်ားေပၚလာဖို႔ လိုတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းစ ႏိုင္ငံတိုင္း အာရွနဲ႔ အာဖရိက၊ အေရွ႕ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြမွာပါ ျဖစ္ေပၚေနက်ပါ။ ျမန္မာျပည္က်မွ သတင္းသမားေတြ အေၾကာက္ႀကီးၿပီး ရြာလြန္ရြက္တိုက္ေနလို႔ မျဖစ္ပါ။ တခ်ိန္က က်ေနာ္တို႔တေတြ ျပည္ပေရဒီယိုေတြကေန အထဲက သတင္းစာဆရာႀကီးေတြ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းသမားေတြ၊ စာေရးဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ျမန္မာ့မီဒီယာေလာက ပိုမိုပြင့္လင္းလာေစဖို႔ နဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့ၾကတယ္။
ၿပီးေတာ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ ျခစားမႈေတြ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အခက္အခဲေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားက ေဖာ္ထုတ္ သတင္းလႊင့္ခဲ့တယ္။ တခါတေလ ေလလိႈင္းမွာ ၃ မိနစ္ေလာက္သာၾကာမယ့္ သတင္းတပုဒ္ကို ခိုင္ခိုင္လံုလံု ေရးသား အသံလႊင္ႏိုင္ဖို႔ လနဲ႔ခ်ီ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ခဲ့ရတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ စာနယ္ဇင္းေလာက ဖိႏွိပ္မႈမ်ားနဲ႔ ဆင္ဆာဘုတ္ရဲ႕ ျခစားမႈ၊ မူဆယ္နယ္ျခားဂိတ္ ျခစားမႈ၊ တပ္မေတာ္သားမ်ားရဲ႕ လက္နက္နဲ႔က်ည္ဆန္ တဖက္ႏိုင္ငံသူပုန္ေတြဆီ ေမွာင္ခိုေရာင္းဝယ္မႈ၊ ေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္စီမံကန္း၊ ဘဝသစ္စီမံကိန္းေခၚ ကေဘာ္ေဒသ ရဲဘက္ အက်ဥ္းစခန္း အေျခအေနမွန္၊ ဒီပဲယင္းလုပ္ၾကံမႈ၊ စတဲ့... စတဲ့ သတင္းေတြဟာ က်ေနာ့္အဖို႔ သီတင္းပတ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ကုန္ခံ ေငြကုန္ခံၿပီး ဆက္သြယ္စံုစမ္းၿပီး မ်က္ျမင္ေတြ၊ အတြင္းလူေတြ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားနဲ႔အတူ ေဖာ္ထုတ္ အသံလႊင့္ခဲ့ရတာပါ။
ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔ ျပည္တြင္းထဲ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် သြားလာလႈပ္ရွားၿပီး သတင္းယူေနတဲ့ ေရဒီယိုသတင္းဌာနေတြဟာ ဟိုတခ်ိန္ကလို စံုစမ္းေလ့လာ အခ်ိန္ယူၿပီး ေဖာ္ထုတ္ရတဲ့ သတင္းေတြမ်ဳိးေတြ အသံလႊင့္တာ သိပ္မေတြ႔ရပါ။ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္မေပးမွာကို ေၾကာက္ရံြ႕ေနပါတယ္။ တခ်ိန္က ျပည္ပကေန တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ သတင္းယူတာကမွ အလုပ္ျဖစ္ေနၿပီး အထဲေရာက္ေတာ့ ခ်ာတူးလန္ကုန္တယ္လို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေရဒီယို သတင္း အယ္ဒီတာတေယာက္က ျပန္ညည္းျပတယ္။ ျပည္ပအေျခစိုက္တဲ့ သတင္းဌာနေတာင္ အဲ့ဒီေလာက္ ပူပန္စိုးရိမ္ေနမွေတာ့ ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ သတင္းဌာနေတြေၾကာက္လန္႔တာကို အျပစ္တင္ရမွာေတာင္ အားနာရေတာ့မလိုလိုပါ။
ဟိုတုန္းက ျပည္တြင္းကို သတင္းေထာက္ေတြေမြးၿပီး တိတ္တဆိတ္ စပိုင္ ကင္မရာအေသးစားေလးေတြ (ဦးထုတ္၊ ၾကယ္သီး၊ နာရီ ပံုစံ ကင္မရာမ်ား) နဲ႔ သတင္းေတြ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ခဲရာခဲဆစ္ ေဖာ္ထုတ္ၾကေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာ အသံုးမျပဳေတာ့လို႔ စပိုင္ ကင္မရာေတြ ဖံုတက္ေနပါၿပီလို႔ေျပာတဲ့ သတင္းေထာက္လည္း ရိွပါတယ္။ အေနေခ်ာင္မယ့္သတင္းေတြနဲ႔ တင္းတိမ္ေနၾကတယ္။ အင္းယားၿမိဳင္ ၅ ေလာင္းၿပိဳင္ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ေနျပည္ေတာ္ အတြင္းေရး၊ လက္ပံေတာင္း ပေရာဂ်က္၊ ျမစ္ဆံုပေရာဂ်က္၊ ရခိုင္ဓာတ္ေငြ႔၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပအရင္းအႏွီး စတဲ့ ထင္သာျမင္သာရိွေနတဲ့ သတင္းေတြေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ မလိုက္ေတာ့ပါဘူး။ ပိုဆိုးတာက သတင္းဌာနေတြဘက္ကလည္း တိတ္တဆိတ္ သတင္းႏိႈက္ယူတာ၊ စပိုင္ ကင္မရာသံုး သတင္းေဖာ္ထုတ္တာက (အႏၱရာယ္ရိွတာ၊ မရိွတာ အသာထား) ဒီလုပ္ရပ္ဟာ သတင္းက်င့္ဝတ္နဲ႔ မေလွ်ာ္ညီပါဘူးလို႔ ကိုယ္က်ဳိးကြယ္ကာ ဆင္ျခင္မ်ဳိးေတြေပးလာတာမ်ဳိးပါ။ ျပည္သူပိုင္ပစၥည္း ခိုးဝွက္စားသံုးၿပီး ဗိုလ္က်မိုက္မဲေနသူေတြအတြက္ အကာအကြယ္ ဆင္ေျခတစ္ခုေပါ့။ သူခိုးဓား႐ိုးကမ္း အေတြးအေခၚပါ။
ဥပေဒကို လိုသလို အသံုးခ်ၿပီး တရားမွ်တမႈမရိွတဲ့ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာ့သတင္းေလာကႀကီးဟာ ေရွ႕တန္းေရာက္သင့္သေလာက္ မေရာက္လာႏိုင္ဘူး။ စတုတၳမ႑ိဳင္ဆိုတာ ဘာလဲလို႔ ေမးခြန္းျပန္ထုတ္ခံရမယ့္ အေျခအေန။ သတင္းဌာနအမ်ားစုမွာ အယ္ဒီတာေတြက လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မရိွဘဲ CEO ေတြ၊ ညႊန္ၾကားေရးမႈးေတြရဲ႕ ၾသဇာအာဏာနဲ႔ သတင္းေရးသားပံုနွိပ္ ထုတ္လႊင့္ေနတာပါ။ သတင္းအရည္အေသြးထက္ သတင္းေဖာင္ျပည့္ဖို႔၊ အက်ဳိးစီးပြားမထိပါးဖို႔၊ ျပႆနာမတက္ဖို႔ကို ဦးစားေပးေနရတယ္။ အာဏာရွင္၊ အာဏာကိုင္ေတြ မ်က္ႏွာေမာ့ၾကည့္ေနရရွာတယ္။ ဒီၾကားထဲ အခုရက္ပိုင္းေလးတင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ သတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေအပီသတင္းဌာနက သတင္းမွားေပးတယ္ဆိုၿပီး အစိုးရျပန္ၾကားေရးဌာန သတင္းစာရွင္းပဲြမွာ ေအပီသတင္းဌာနကို တက္ေရာက္ သတင္းယူခြင့္ မျပဳပါဘူး။ ဒါဟာ ေသးႏႈတ္တဲ့ အစိုးရမူဝါဒကို ထင္ထင္ရွားရွား ျပသလိုက္သလို က်န္သတင္းဌာနေတြကိုလည္း ငါတို႔အေၾကာင္း မေကာင္းေရးရင္ အေရးယူမယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သတင္းေထာက္ဆိုတာ သူေတာ္စဥ္လို ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ရမွာျဖစ္သလို စံုေထာက္တေယာက္လိုလည္း ပရိယာယ္သံုး လွ်ဳိ႕ဝွက္ေထာက္လွမ္းရတာမ်ဳိးပါ။
သူရိယေနဝန္းအေၾကာင္း ျပန္ဆက္ခ်င္ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူ အဖတ္မ်ားတယ္၊ ေစာင္ေရ တိုးတယ္၊ နာမည္ႀကီးတယ္ဆိုၿပီး သာယာစိတ္နဲ႔ ဒီအတိုင္းေက်နပ္ ေမ်ာပါမသြားေစခ်င္ပါ။ ခ႐ိုနီ ဦးေတဇနဲ႔ ခ႐ိုနီတခ်ဳိ႕ကို တိတိက်က်၊ သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔တကြ ျပႏိုင္ေအာင္ ဝီရိယစိုက္ေစခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဦးေတဇ တေယာက္တည္း မဟုတ္ပါ။ ဒီကေန႔ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္၊ လႊတ္ေတာ္အာဏာကိုင္ ဦးေရႊမန္းနဲ႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေဟာင္း အသစ္ေတြရဲ႕ သတင္းေတြပါ ႀကိဳးစားေဖာ္ထုတ္သင့္ပါတယ္။ သူရိယေနဝန္း အပါအဝင္ သတင္းဂ်ာနယ္တိုင္းဟာ တစ္ပတ္ၿပီးတစ္ပတ္ အေၾကာင္းအရာေတြထပ္ေနၿပီး အေစာပိုင္းက က်ေနာ္တင္ျပခဲ့တဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ဦးပိုင္ကုမၸဏီအပါအဝင္ အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပေရာဂ်က္ေတြ၊ ဘာသာေရးလံႈ႕ေဆာ္မႈေနာက္ကြယ္က အေျခအေနေတြ စသျဖင့္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းျဖစ္လာဖို႔ လြယ္ကူတာမ်ဳိးမဟုတ္တာကို သေဘာေပါက္ပါတယ္။ အိႏိၵယက တီဟီလ္ကာ သတင္းဌာနကေတာင္ လေပါင္းအတန္ၾကာ အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္း၊ သုေသသနလုပ္၊ စံုစမ္း စစ္ေဆး အတည္ျပဳၿပီးမွ တခုခ်င္းစီ ထုတ္ေဖာ္ၾကတာပါ။ ေနာက္တစ္ခုက မိမိတို႔ဂ်ာနယ္ကို လူၿပိန္္းႀကိဳက္အဆင့္ကေန တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျမႇင့္တင္သြားဖို႔ လိုပါတယ္။ ၾသဇာရိွတဲ့ စာေကာင္းေတြ၊ သတင္းစာဆရာႀကီးေတြရဲ႕စာေတြ အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဝါေရာင္ ဂ်ာနယ္ကေန ဂုဏ္သိကၡာရိွတဲ့ တန္ဖိုးႀကီးတဲ့ စာေတြေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ ဂ်ာနယ္ဘဝေရာက္ေအာင္ အဆင့္ျမႇင့္ရပါ့မယ္။ အခုလည္း ဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္စာေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ တျခား အျပဳသေဘာနဲ႔ ေရးသားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြလည္း ဖိတ္ေခၚသင့္ပါတယ္။ စကၠဴေတြ အလဟႆ မျဖဳန္းသင့္ပါဘူး။ ဒီအတိုင္းဆက္သြားရင္ မၾကာခင္မွာပဲ အဝါေရာင္ကေန မဲျပာပုဆိုးေရာင္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ အေရမရ အဖတ္မရစာေတြနဲ႔ ႐ိုးအီသြားလိမ့္မယ္။ သတင္းတန္ဖိုးကင္းမဲ့တဲ့၊ သိမ္းထားခ်င္စရာ မေကာင္းတဲ့ အိမ္သာစကၠဴေလာက္ေတာင္ သံုးမရတဲ့ ဂ်ာနယ္ဘဝေရာက္ၿပီး ဇီဝိန္ခ်ဳပ္သြားမွာပါ။
ဒီေတာ့ သူရိယေနဝန္းမွ မဟုတ္ဘူး၊ ဂ်ာနယ္သမားတိုင္း သတင္းစာသမားတိုင္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ လိုအပ္ေနတာကို ျဖည့္ေပးသင့္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြဘက္က သစၥာရိွရိွ ရပ္တည္သင့္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔ဘ႑ာ အလဲြသံုးစားမႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ရမွာ သတင္းသမားေတြ မျဖစ္မေနလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ျဖစ္တယ္။ လက္နက္ကိုင္ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ Mind-set ပံုေသ အေတြးအေခၚက အေၾကာက္တရားနဲ႔ အကာအကြယ္ယူတတ္ၾကတယ္။ ကိုယ့္အင္အားႀကီးေအာင္ လုပ္တတ္တယ္၊ မိမိစိတ္လံုျခံဳမႈကို ဖန္တီးတတ္တယ္။ ကိုယ့္ထက္အင္အားႀကီးရင္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရံြ႕တတ္တယ္။ မဟာမိတ္ဖဲြ႔တတ္တယ္။ ကိုယ့္အေပၚအာခံရင္လည္း စိုးရိမ္ေၾကာက္ရံြ႕တယ္။ မိမိအားနည္းခ်က္ကို သိသြားၿပီးဆို တုန္လႈပ္တတ္တယ္။
ဒါဆို သူ႔ဘက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခ်င္ရင္ တု႔ံျပန္မယ္၊ မတုံ႔ျပန္ရဲရင္ ညႇိႏိႈင္းလာလိမ့္မယ္၊ အေပးအယူလုပ္လိမ့္မယ္။ ဒီႏွစ္လမ္းပဲ လုပ္တတ္ပါတယ္။ သူတို႔မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ ျပည္သူ႔မ်က္ႏွာဆိုတာ မရိွဘူး၊ ကိုယ့္တန္ခိုးထြားေအာင္ လုပ္မယ္၊ ဆန္႔က်င္သူနဲ႔ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အေပးအယူလုပ္မယ္။ ဒီကေန႔ အခ်ိန္ကာလဟာ အာဏာရွင္ေတြဘက္က ဟိုအရင္ကလို လက္လြတ္စပယ္ မထိမတို႔ရဲတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ေစ့ေအာက္ကို ေရာက္ေနပါတယ္။ အာပတ္လြတ္ပဲ လုပ္ရဲမွာပါ။ ဒါဟာ ရန္သူရဲ႕အားနည္းခ်က္ မိမိရဲ႕အခြင့္အေရးလို႔ ခံယူထားသင့္တယ္။ ကိုယ့္ဘက္က တရားမွ်တတဲ့ အခြင့္အေရးကိုကိုင္ၿပီး မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္နယ္ပယ္ ခ်ဲ႕ထြင္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စတုတၳမ႑ိဳင္တည့္မတ္ဖို႔ လမ္းစလည္းျဖစ္တယ္။ အာဏာရွင္ေတြက အက်င့္ေဟာင္းနဲ႔ အ႐ိုးစဲြေနသလို ကိုယ့္ဘက္ကလည္း နဂိုအတိုင္း အပိုးက်ဳိးမေနဖို႔လည္း လိုပါတယ္။
ေအာင္ပဲြဆိုတာ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနသူေတြ၊ ေခါင္းငံု႔ခံေနသူေတြအတြက္ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ေရွ႕က ဂ်ာနယ္လစ္စ္ ဆရာႀကီးေတြလည္း ကိုယ့္နယ္ပယ္ကို ကိုယ္ကခ်ဲ႕ထြင္ၿပီး ခိုင္ေအာင္ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့တာပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ေခတ္က်မွ အညံ့ခံအ႐ံႈးေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ...။
သတင္းေထာက္ ကိုညိဳ
ေနာက္ဆံုးရ ျမန္မာသတင္းမ်ား
4 years ago
No comments:
Post a Comment