ေျမဇာျမက္ကေလးတပင္

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ၿမိဳ႕ မဲ့ေဆာက္က အလုပ္မ်ားေနတဲ့ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း။ ေက်ာင္းသားေဆးခန္းလို႔ အရပ္ထဲမွာ လူပိုသိၾကရဲ႕။ ဒီေဆးခန္းရဲ႕ ဧည့္ႀကိဳခန္းထဲမွာေတာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကို အသံအက်ယ္ႀကီးဖြင့္ရင္း သီခ်င္းသံနဲ႔အတူ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ ကရင္အမ်ဳိးသမီးငယ္ေလးတေယာက္ က ေနတယ္။ ဖြင့္ထားတဲ့ ပလပ္စတစ္ပန္ကာရဲ႕ ေလအလ်ဥ္မွာ လြင့္ေမ်ာေနသေယာင္ေယာင္။ ဒါေပမယ့္ ေျခတဖက္မဲ့ေနတဲ့ ကေခ်သည္ရဲ႕ ကႀကိဳးကကြက္ေတြဟာ ဘယ္မွာ အခ်ဳိးအဆစ္ ေျပျပစ္ႏိုင္ပါ့မလဲ။

သူ႔နာမည္က ေနာ္ေဖာေသာၾကာ ... တဲ့။

ေနာ္ေဖာေသာၾကာရဲ႕ ဘယ္ဖက္ေျခေထာက္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ေလးႏွစ္ စစ္တပ္ရဲ႕ေျမျမႇဳပ္မိုင္းတလံုးက ျဖတ္ယူသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဖလူးေက်း႐ြာအနီးမွာေနတဲ့ အေဒၚဆီ မိခင္နဲ႔အတူ သြားအလည္၊ လမ္းခရီးမွာပဲ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ တေယာက္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနင္းမိခဲ့ပါတယ္။

“က်မတို႔က ေတာထဲမွာေနၾကတာ …။ ခရီးသြားရင္း ေနက အရမ္းပူေတာ့ ေရငတ္တာေပါ့။ က်မ ေရေသာက္ဖို႔ ျမစ္ဆီ ဆင္းေျပးတုန္း မိုင္းနင္းမိတာပဲ” လို႔ ေနာ္ေဖာေသာၾကာက ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ ကံေကာင္းတာက ေသြးထြက္မလြန္မီ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းကို အခ်ိန္မီေရာက္လာခဲ့တာပါပဲ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ အသက္ဆံုးပါးသြားရသူေတြ၊ ကိုယ္အဂၤါ ခ်ဳိ႕တဲ့သြားရသူေတြဟာ အခုဆိုရင္ ကမၻာ ေပၚမွာ တခ်ိန္ကနာမည္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားခဲ့ရတဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံထက္ကို ပိုမ်ားလာေနပါၿပီ။ ထိုင္းဘုရင့္စစ္တပ္ရဲ႕ အေျပာအရ ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာ နယ္စပ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ ကီလိုမီတာ ၃၂ဝဝ ရဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုေက်ာ္ဟာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္လို႔ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ဘယ္ႏွဦး အသက္ဆံုးပါးသြားရသလဲ၊ ဘယ္ႏွဦး ကိုယ္အဂၤါ ခ်ဳိ႕ယြင္းသြားရသလဲ ဆိုတာ စာရင္းအတိအက် မသိႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သကၠရာဇ္ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္ ပထမသံုးလအတြင္း ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေၾကာမွာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနင္းမိလို႔ ထုိင္းေဆး႐ုံေတြဆီေရာက္လာတဲ့ လူနာ အေရအတြက္ဟာ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ တႏွစ္လံုး မုိင္းနင္းမိတဲ့ အေရအတြက္ေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ၾသစေတးလ် မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ကာကြယ္ေရးေလ့လာေရးဌာနက ျပဳစုတဲ့ စာတမ္းတေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနင္းမိသူ အမ်ားအျပားဟာ လိုအပ္တဲ့ေဆးဝါး ကုသမႈ အခ်ိန္မီမရရွိလို႔ အသက္ဆံုးပါး သြားၾကရတယ္လို႔ ထင္မွတ္ရပါတယ္။

ေစတနာဆရာဝန္မေလး ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသား နယ္လွည့္ အလုပ္သမား ေတြ၊ ဒုကၡသည္ေတြ၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လာသူေတြနဲ႔ နယ္ေျမခံ ထိုင္း ဆင္းရဲသားေတြကို အခမဲ့ ေဆးဝါး ကုသေပးေနပါ တယ္။ မႏွစ္က လူနာဦးေရ ၃ဝဝဝဝ နီးပါးဟာ ငွက္ဖ်ား၊ အဆုတ္နာ၊ အူေရာင္ငန္းဖ်ား၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ-ေအ့ဒ္စ္၊ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ကူးစက္မႈ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာဂါ၊ စစ္ပြဲတြင္းရရွိတဲ့ ဒဏ္ရာ၊ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းနင္းတဲ့ ဒဏ္ရာ၊ မီးေလာင္မႈ၊ ဆီးလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါ၊ လုပ္ငန္းခြင္ မေတာ္တဆမႈနဲ႔ အေရျပား ေရာဂါေတြအတြက္ ေဆးခန္းကို လာေရာက္ကုသမႈခံယူၾကပါတယ္။

ေနာ္ေဖာေသာၾကာဟာ ကေနရာက ရပ္လိုက္ၿပီး ခံုတန္းရွည္တခုေပၚ ၿငိမ္သက္စြာ ထိုင္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ တေနရာ ဆီစူးစိုက္ၾကည့္လိုက္ၿပီး သူ႔ဘယ္ဖက္ေျခေထာက္ ျပတ္သြားရတဲ့အခ်ိန္ေတြဆီ သူ႔အေတြးေတြ ျပန္ပို႔လိုက္ပါတယ္။

“က်မ သတိေမ့သြားတယ္။ ဗံုးေပါက္တဲ့အသံ က်မ ၾကားရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုနာမွန္း က်မ မမွတ္မိေတာ့ဘူး” လို႔ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ က ေျပာျပပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕အျပစ္ကင္းတဲ့မ်က္ႏွာေလးဟာ အတိတ္တေစၦရဲ႕ အရိပ္ေတြ ဖံုးလႊမ္းလို႔ ေနပါတယ္။

“ေျခေထာက္ျပတ္သြားၿပီဆိုေတာ့ ပထမ က်မ အရမ္းဝမ္းနည္းတာေပါ့။ က်မ တအားငိုတယ္။ အခုေတာ့ ေနသားက်သြား ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ဟိုတုန္းကလို မကစားႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုတာေတာ့ အျမဲသတိရေနတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဆိုးရြားတဲ့ဒဏ္ရာႀကီးကို အမႈမထားဘဲ ေနာ္ေဖာေသာၾကာဟာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ေဆာ့ကစားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ပါတယ္။

“က်မသူငယ္ခ်င္းေတြ ႀကိဳးခုန္ေနတာေတြ႔ေတာ့ က်မလည္း ဝင္ပါခ်င္လာတာေပါ့။ ေနာက္ က်မ ကစားလာႏိုင္တဲ့အထိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေလ့က်င့္တယ္။ အခုေတာ့ က်မ ေကာင္းေကာင္း ကစားႏိုင္ၿပီ။ တျခားသူေတြလိုပဲ က်မ ကစားႏိုင္ၿပီ” တဲ့။ ႀကိဳးခုန္လို႔ ဒဏ္ရာနာေပမယ့္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္ တဲ့။

ေသြးစက္လက္က်ေနတဲ့ ကေလးမေလး မယ္ေတာ္ေဆးခန္းဆီ စေရာက္လာခါစက ပထမဆံုး ကုသမႈေပးခဲ့ရတဲ့ ကရင္ ေဆးမႈးငယ္တေယာက္ျဖစ္သူ ေလာခြားက ေနာ္ေဖာေသာၾကာ သတၱိရွိၿပီး ရဲရင့္တဲ့အေၾကာင္းေတြကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အဲဒီတုန္းက သူက ငယ္ငယ္ေလးပဲ။ က်ေနာ္တို႔ေနရာတိုင္းကို သယ္ပိုးသြားရတယ္။ ဒဏ္ရာနာနာႀကီးနဲ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး သူ လုပ္တာကို က်ေနာ္ ေတြ႔ဖူးတယ္။ ေဘာလံုးကန္တယ္။ ႀကိဳးခုန္တယ္။ စိန္ေျပးတမ္း ကစားတယ္။ သူက သတၱိရွိ႐ံုမက ဘူး။ ေက်ာင္းက ကေလးငယ္ေတြကို ေစာင့္ေရွာက္တတ္ၿပီး ၾကင္နာတတ္တယ္”

ဒါဟာ အံ့ၾသစရာေတာ့မဟုတ္ေၾကာင္း ေဆး႐ံုပတ္ဝန္းက်င္တေလွ်ာက္ေနထိုင္ခဲ့ရာမွာ ေတြ႕ၾကံဳျမင္ေတြ႔ခဲ့သမွ်ဟာ ေနာ္ေဖာေသာၾကာကို ေဆးမွဴးတေယာက္ျဖစ္လာခ်င္တဲ့စိတ္ဆႏၵေတြ ေမြးဖြားေပးခဲ့တယ္လုိ႔ ေဆးမွဴးေလး ေလာခြားက ေျပာျပပါတယ္။

“သူက ေဆးမွဴးေကာင္းတေယာက္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ သူ႔အေနအထိုင္က သိမ္ေမြ႔တယ္။ သူတပါးကို ေစာင့္ေရွာက္ကူညီ တတ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒုကၡေရာက္တယ္ဆိုတာကို သူေကာင္းေကာင္း ခံစားဖူးတယ္ေလ ”

ဒါေပမယ့္ ေနာ္ေဖာေသာၾကာတေယာက္ စိတ္ဓာတ္ခက္ထန္တဲ့ အခ်ိန္ေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ ေဆးမွဴးေလာခြား က ေျပာျပပါေသးတယ္။

“သူ႔ကို သူ႔အေမက သိပ္ၿပီး လာမေတြ႔ဘူး။ တႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ပဲ လာေတြ႔ႏိုင္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ဳိးဆို ေနာ္ေဖာ တအားငိုတယ္။ အခုထက္ထိ ငိုတုန္းပဲ။ တခါတခါ ညေတြဆို ႀကိတ္ၿပီးငိုေနတာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရတယ္”

ေနာ္ေဖာေသာၾကာ မိုင္းနင္းလို႔ ေဆး႐ံုေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း သူ႔ အေမကို သိပ္မေတြ႔ရပါဘူး။ အခုေတာ့ သူ႔အေမက ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး ဘန္ေကာက္မွာ ေနထိုင္ေနပါတယ္။ သမီးကို ျပန္လာေတြ႔ပါတယ္။ သူ႔မိခင္အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာ္ေဖာ က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အေမ့ကို က်မ လြမ္းတယ္ ။ အေမ့ကို သတိရတဲ့အခါ က်မ ငိုတယ္။ တခ်ဳိ႕အခ်ိန္ေတြဆို အေမနဲ႔ က်မ အတူေနခ်င္ တာေပါ့။ က်မ အေမ့ကို သိပ္ေတြ႔ခ်င္တာပဲ”

ေနာ္ေဖာရဲ႕ဆုေတာင္းျပည့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ရပါတယ္။ ေမလ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ ဘန္ေကာက္မွာ Non - Violence International (Southeast Asia) လို႔ေခၚတဲ့ လူမႈကူညီေရးအသင္းႀကီးက ႀကီးမွဴးက်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းဆန္႔က်င္ေရးကြန္ဖရင့္မွာ စကားေျပာဖို႔ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ ကို ဖိတ္ၾကားထားပါတယ္။

“က်မအေမရဲ႕ ဖုန္းနံပါတ္ က်မ ရထားတယ္။ ဘန္ေကာက္ေရာက္ရင္ အေမ့ဆီကို ဖုန္းေခၚမယ္။ အေမနဲ႔ ေတြ႔ရမယ္” လို႔ ေနာ္ေဖာက ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ ဘန္ေကာက္လို ၿမိဳ႕ႀကီးသြားဖို႔ စိတ္လႈပ္ရွားေနတဲ့အေၾကာင္းလည္း ေျပာျပပါတယ္။

“ဘန္ေကာက္သြားဖုိ႔ မေၾကာက္ပါဘူး။ ေစ်းဆိုင္ႀကီးေတြကို က်မ လိုက္ၾကည့္ခ်င္တယ္။ တခါက ငါးအႀကီးႀကီးေတြ ကူးေန တဲ့ ကန္အႀကီးႀကီးတခုရွိတယ္လို႔ က်မ အိပ္မက္မက္ဖူးတယ္။ အဲဒါကို က်မ သိပ္ျမင္ခ်င္တာပဲ” လို႔ ေလေအးစက္ႀကီးေတြ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ဘန္ေကာက္ဟိုတယ္ခန္းမႀကီးရဲ႕ အေဝးတေနရာ ပူေလာင္ေျခာက္ေသြ႔တဲ့ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕က အခမဲ့ ေဆးခန္းေလးတခုမွာထိုင္ရင္း ေနာ္ေဖာ က ေျပာျပေနခဲ့တယ္။

ညေနပိုင္း အပူခ်ိန္ေလ်ာ့သြားတဲ့အခါမွာေတာ့ ေနာ္ေဖာနဲ႔ အျခားကေလးငယ္ေတြ လူငယ္လူရြယ္ေတြဟာ ေက်ာက္ခဲေတြ၊ သဲေတြျပည့္သိပ္ေနတဲ့ ကြင္းျပင္တခုထဲ ေဘာလံုးကစားၾကပါေတာ့တယ္။

“ကေလးေတြက ပူတာကိုဂ႐ုမစိုက္ပါဘူး။ ကစားၿပီဆိုရင္ က်မတို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မေမာဘူး။ ကစားရတာကို ႀကိဳက္တယ္။ ေဘာလုံးကစားရင္ က်မ က ဂိုးဖမ္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရွ႕တန္းမွာလည္း ဂိုးေကာင္းေကာင္း သြင္းႏိုင္တယ္”

တခါတရံမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြက သူ႔ကို ငိုေအာင္စၾကတုန္းပဲလို႔ ေနာ္ေဖာ က ေျပာျပပါတယ္။

“က်မ ေျခေထာက္မရွိဘဲ ေျပးတာကို သူတို႔က စၾကတယ္။ သူတို႔က က်မ စိတ္ဆိုးေအာင္လုပ္တာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်မ သိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မ ငိုတယ္” လို႔ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ က ေျပာျပပါတယ္။ သူရဲ႕ေျခေထာက္တဖက္ကို ဖုန္းကြယ္ ထားဖို႔ စကပ္ရွည္ႀကီးကို ေနာ္ေဖာ အျမဲမျပတ္ ဝတ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္ ရဲရင့္ၿပီး သတၱိရွိတဲ့ ဒီကေလးမဟာ ၾကင္နာသနားျခင္းကိုေတာ့ သိပ္မလိုခ်င္ပါဘူး။

“က်မ ပင္ပန္းလာရင္ အိပ္မယ္။ လူအားလုံးလိုပဲ က်မလည္း အတူတူပဲ။ က်မ စက္ဘီးစီးႏိုင္တယ္။ သူမ်ားနဲ႔ယွဥ္ၿပီး က်မလည္း အားလံုးလုပ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးထဲမွာ က်မအႀကိဳက္ဆံုးက က တာပဲ။ က်မ ေကာင္းေကာင္း က တတ္တယ္ ” လို႔ ဂုဏ္ယူဝင့္ႂကြားတဲ့အျပံဳးနဲ႔ ေနာ္ေဖာက ေျပာျပပါတယ္။

မိဘေမာင္ဖြားမ်ားနဲ႔ေဝးကြာၿပီး တျခားကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ေနာက္ေျပာင္မႈေၾကာင့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာက်င္ခက္ခဲမႈေတြကို ၾကံ့ၾကံ့ခံၿပီး ဘဝကို ရဲရဲရင့္ရင့္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဒီမိန္းကေလးငယ္ဟာ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားရွိပါတယ္။ သူဟာ ကံေကာင္းတဲ့ လူတေယာက္လို႔လည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ေနာ္ေဖာေသာၾကာ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

“ေဆးခန္းမွာ က်မထက္ပိုဆိုးတဲ့ လူနာေတြကို က်မ ျမင္ဖူးတယ္။ ကေလးေတြကအစ ေသသြားၾကတယ္။ က်မ တကယ္ ကံေကာင္းပါတယ္။ ဒီမွာ က်မကို အရမ္းခ်စ္ၾကတယ္။ က်မ စာဆက္သင္ခ်င္ေအာင္ ဝိုင္းအားေပးၾကတယ္။ တေန႔ေန႔ က်ရင္ က်မလည္း ေဆးမွဴးတေယာက္ျဖစ္ရမယ္။ က်မကို ဝိုင္းၿပီး ကူညီၾကသလို က်မလည္း လူေတြကို ျပန္ၿပီးကူညီႏိုင္ရမယ္”

(ရည္ၫႊန္း။ ။ Phil Thomton ေရး In the Crossfire ေဆာင္းပါး၊ BKK Post)

နဒီ အမ်ဳိးသမီးေရးရာစာေစာင္

ေမလ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္။ အတြဲ ၁ ၊ အမွတ္ ၁