ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ ဟရန္ထီးယို ေဘာ္လံုးကြင္းမွာ ခ်င္းလူထုနဲ႔ဆံုေတြ႔ခိုက္ ရိဒ္ေရကန္ကို ကယ္တင္ေပးဖို႔ ေရကန္ရဲ႕အလွကို ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းအကူအညီေပးဖို႔ အားကိုးတႀကီး ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထားေတြကို အျမဲတေစ အေလးအနက္ထားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႔အေနနဲ႔ ရိဒ္ေရကန္ကို မေရာက္ဖူး မျမင္ဖူးေပမယ့္ တန္ဖိုးထားတာေၾကာင့္ ျပည္နယ္ရဲ႕ အလွဂုဏ္ေဆာင္ ရိဒ္ေရကန္ရဲ႕ သဘာဝအလွထိန္းသိမ္းေရးကို အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ဂတိကဝတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ရိဒ္ေရကန္သာႀကီးကို ခ်င္းျပည္သူေတြေတြ ဘာေၾကာင့္မ်ား တန္ဖိုးထားရတာလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္သူေတြရဲ႕ ဘဝအစိတ္အပိုင္းတခုလို ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးေနရတာလဲ၊ ေရကန္ႀကီးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ခံစားခ်က္ ဘယ္လိုရိွသလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အားလံုး သတိျပဳမခင္ အဲဒီရိဒ္ေရကန္ႀကီးရဲ႕အေၾကာင္းကိုေတာ့ သိထားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။
တဖက္ႏိုင္ငံသားေတြ သံေယာဇဥ္ႀကီးတဲ့ ရိဒ္ေရကန္
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ ရိဒ္ေခါရ္ဒါၿမိဳ႕နယ္(အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္အနီး) မွာရိွတဲ့ ေတာင္ခ်ဳိင့္လြင္ျပင္ေလးမွာ သဘာဝအေလွ်ာက္ အသဲႏွလံုးသ႑ာန္တည္ရိွေနတဲ့ ရိဒ္ေရကန္ႀကီး ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္ကာလက ဘယ္လို အေၾကာင္းအက်ဳိးေတြနဲ႔ျဖစ္ေပၚလာတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာေလ့လာ သုေသသနလုပ္ထားတဲ့ ရိဒ္ေရကန္ဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ျမန္မာျပည္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လည္း မရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒ႑ာရီလိုလို တကယ့္သမိုင္းအျဖစ္အပ်က္လိုလိိုနဲ႔ ဘိုးဘြားအစဥ္အဆက္ ေျပာဆိုမွတ္သားလာခဲ့တဲ့ ရိဒ္ေရကန္ဆိုင္ရာ ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္အေၾကာင္းအရာေတြကိုေတာ့ ဒီကေန႔ေခတ္ ခ်င္းကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အိပ္ရာဝင္ပံုျပင္တပုဒ္ျဖစ္ေနတဲ့အထိ စဲြမက္စရာေကာင္းေနဆဲပါ။
ျမန္မာတိုင္းရင္းသား ခ်င္းျပည္သူေတြမဆိုထားနဲ႔ နယ္စပ္ေခ်ာင္းျခားေနတဲ့ တဖက္အိႏိၵယႏိုင္ငံက မီဇိုျပည္သူေတြကလည္း ရိဒ္ေရကန္ကို မိမိတို႔နဲ႔နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ဆိုင္မႈေတြရိွေနတယ္လို႔ ယံုၾကည္ေနတုန္းပါ။ ႏွစ္စဥ္ ေႏြဦးရာသီ မတ္လနဲ႔ ဧၿပီလေတြဆိုရင္ မိုးတြင္းကာလကလို ေတာင္ေပၚလမ္းေတြက ရံႊ႕ႏံႊခ်ဳိင့္ခြက္ေတြနဲ႔ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း မဟုတ္တာေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ဘက္က ျပည္သူေတြဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ဂိတ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ရိဒ္ေရကန္ႀကီးကိုၾကည့္႐ႈဖို႔ ကားႀကီး ကားငယ္အသြယ္သြယ္နဲ႔ လာေရာက္ၾကပါတယ္။ ဒီအတြက္ ကားတစီး ႐ူပီး ၁၀၀၊ လူတေယာက္ ၃၀ ေကာက္ခံပါတယ္။ အခုေတာ့ ဘယ္ေလာက္ႏႈန္းထားနဲ႔ ေကာက္ခံမွန္းမသိေတာ့ပါ။ (ဒီေနရာမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာတခုကေတာ့ ရိဒ္ေရကန္သြားေရာက္လည္ပတ္မယ့္ ခရီးသည္ေတြဆီက ေကာက္ခံရရိွတဲ့ ေငြေၾကးေတြကို ေရကန္ႀကီးလွပသာယာေရးနဲ႔ စိမ္းလန္းစိုေျပေရးအတြက္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကသလားဆိုတာပါပဲ)။
အိႏိၵယနယ္စပ္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ရိ - ဇိုခြတ္သာ ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္စခန္းကေန ရိဒ္ေရကန္ဟာ တမိုင္ေက်ာ္သာ ေဝးပါတယ္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ဘက္က အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေလးေတြဟာ ရိဒ္ေရကန္ကို ေလ့လာေရးခရီးအျဖစ္ လာၾကည့္ၾကပါတယ္။ အမွတ္တရ ဓာတ္ပံုေတြ႐ိုက္ၾက၊ ေရကန္ထဲ ေလွစီးၾကနဲ႔ ေပ်ာ္ျမဴးေနသလို၊ လူလတ္ပိုင္းတခ်ဳိ႕နဲ႔ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္တဲ့ မီဇိုလူႀကီးေတြကေတာ့ အုပ္စုလိုက္ အဖဲြ႔လိုက္ ကန္ေရျပင္ဘက္ မ်က္နွာမူၿပီး ဆုေတာင္းပထနာ ျပဳေနၾကပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၾကၿပီျဖစ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ဘိုးဘြားဘီဘင္ေတြရဲ႕ ဝိဉာဥ္ေတြဟာ ဒီေရကန္မွာရိွေနတယ္လို႔ တဖက္ႏိုင္ငံ မီဇိုျပည္သူေတြက မိ႐ိုးဖလာဓေလ့အျဖစ္ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။
လက္ရိွ အက်ယ္၂ မိုင္ခဲြရိွၿပီး ေရအနက္ ၅၀ မွ ၆၀ အထိနက္တဲ့ ရိဒ္ေရကန္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၃၀ ေလာက္အထိ ၃ မိုင္ေက်ာ္က်ယ္ဝန္းၿပီး နက္႐ႈိင္းျပာလဲ့ေနတဲ့ ေရအျပည့္ရိွခဲ့ပါတယ္။ အတိတ္ကာလ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံဘဝက အိႏိၵယနဲ႔ျမန္မာ နယ္ျခားသတ္မွတ္ထားတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံအျဖစ္ ေနထိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယေန႔ ျမန္မာျပည္ ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ အိႏိၵယက မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တို႔ဟာ နယ္နမိတ္တခုတည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့ေနာက္ အဂၤလိပ္ကေတာင္ေတြ ျမစ္ေတြ၊ ေခ်ာင္းေတြကို နယ္ျခားမ်ဥ္းေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးၿပီး အိႏိၵယနဲ႔ ျမန္မာကို ပိုင္းျခားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ရိဒ္ေရကန္ႀကီးကို တဖက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သားေတြက မပိုင္ဆိုင္ေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ သားစဥ္ေျမးဆက္ေတြအထိ သူတို႔ရင္ထဲမွာေတာ့ ရိဒ္ေရကန္က ရိွေနဆဲပါ။
မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ဆဌမတန္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေရးရာ ျပဌာန္းစာအုပ္ထဲမွာ ...
“ယခင္က မီဇိုရမ္ျပည္မွာ နာမည္ႀကီးၿပီးလွပတဲ့ ေရကန္ႀကီးတခုရိွၿပီး အခု ျမန္မာျပည္ဘက္မွာ တည္ရိွေနတဲ့အေၾကာင္း” အစခ်ီၿပီး ေရကန္ရဲ႕ ထူးျခားမႈတခ်ဳိ႕ကို ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘိုးဘြားဘီဘင္ကတည္းက ရိဒ္ေရကန္အေၾကာင္း စပ္ဆိုေရးသားထားၾကတဲ့ ေက်းလက္ေတးကဗ်ာေလးေတြရိွခဲ့ၿပီး တခ်ဳိ႕အဖိုးအဖြားအိုေတြ ဒီကေန႔အထိ လြမ္းလြမ္းဆြတ္ဆြတ္ သီဆိုေနၾကတုန္းပါ။
ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ ရိဒ္ေရကန္
မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရဲ႕ အလယ္တန္းေက်ာင္းသံုးအျဖစ္ ျပဌာန္းထားတဲ့ သဘာဝသိပၸံစာအုပ္ထဲမွာေတာ့ တႏွစ္တာလံုး ၾကည္လင္ေနတဲ့ကန္ေရျပင္ဟာ ႏွစ္တႏွစ္ရဲ႕ေနာက္ဆံုးကာလ ဒီဇင္ဘာ ေနာက္ဆံုးပတ္ (ခရစ္စမတ္ရာသီ)မွာ ပံုမွန္လိုလို ကန္ေရျပင္ အနယ္ထလာတတ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ကန္ပတ္လည္မွာ ဂုမ္အာ လို႔ေခၚတဲ့ ငွက္ျဖဴေလးေတြကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက က်က္စားေနထိုင္ၾကတာကို ေတြ႔ရတတ္ၿပီး၊ အဲဒီငွက္ျဖဴေလးေတြဟာ ကြယ္လြန္သူမ်ားရဲ႕ ဝိဉာဥ္ေတြကို ကိုယ္စားျပဳေနတယ္လို႔ မီဇို (လု႐ိႈင္းလူမ်ဳိး) ေတြက ေဒသတြင္းတိုင္းရင္းသား အဘိုးအဘြားေတြက ယံုၾကည္ထားတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ရိဒ္ေရကန္ တည္ရိွရာ ရိဒ္ေခါရ္ဒါၿမိဳ႕ေလးမွာ ေနထိုင္ႀကီးျပင္းခဲ့သူ ကိုဗ်ားငါက
“က်ေနာ္ငယ္ငယ္တုန္းက ရိဒ္ေရကန္မွာ ငါးမွ်ားေလ့ရိွတယ္၊ မိုးတြင္းဆို ေနာက္က်ိေနတဲ့ ေတာင္က်ေရေတြဆင္းလာေပမယ့္ ကန္တခုလံုး ေရေနာက္ေနတာမ်ဳိး တခါမ ွမျဖစ္ဖူးဘူး။ ထူးဆန္းတာက ဒီဇင္ဘာလေရာက္ရင္ အခ်ိန္မွန္ဆိုသလို ကန္ရဲ႕အလယ္ဗဟိုေလာက္ကစၿပီး ေရေတြ ေနာက္က်ိလာတယ္၊ တျဖည္းတျဖည္း ေနာက္က်ိေရေတြက်ယ္ျပန္႔ၿပီး ကန္တခုလံုးအျပည့္ ေနာက္က်ိ္သြားတာ ျမင္ရတယ္။ ဒါဟာ ဇန္နဝါရီလအထိပါပဲ။ ရိဒ္ေရကန္ရဲ႕ အထူးျခားဆံုး ျဖစ္စဥ္လို႔ ေျပာရမယ္။ ဒီကေန႔အထိ အဲဒီအတိုင္းပဲ”
ေရျပင္တခုလံုး ဘာေၾကာင့္ တလၾကာေအာင္ အခ်ိန္မွန္ေနာက္က်ိရတယ္ဆိုတာ သိပံၸနည္းက် သုေသသနျပဳ စူးစမ္းအေျဖရွာမႈေတြ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ကန္ေရအျမဲျပည့္ေနတာကေတာ့ ကန္ရဲ႕ေရေအာက္ၾကမ္းျပင္ေအာက္ေျခမွာ ေတာင္ၾကားကိုေဖာက္ၿပီး လိႈင္ေခါင္းသ႑ာန္ ေရဝင္ေရထြက္ရိွေနတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုမႈေတြကေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဘိုးဘြားဘီဘင္ေတြရဲ႕ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ေျပာဆိုခ်က္ကေတာ့ ေရျပင္တခုလံုး တႏွစ္တခါ အနယ္ထတာဟာ ကန္ထဲမွာရိွတဲ့ နဂါးႀကီးရဲ႕ လူးလြန္႔ႏိုးထမႈေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ပါးစပ္ရာဇဝင္ေတြအရ... ရိဒ္ေရကန္ဟာ ေရ ဘယ္အခါမွမခမ္းဘဲ ေတာင္ခ်ဳိင့္ ေတာႀကီးမ်က္မည္းထဲမွာ သဘာဝအေလွ်ာက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ နက္႐ိႈင္းတဲ့ေရကန္ႀကီးျဖစ္လို႔ တခ်ိန္က ဆင္သခ်ဳႋင္းလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီလက္ေအာက္ေရာက္ခဲ့စဥ္ ေရကန္ကိုဆယ္ၿပီး ဆင္စြယ္ေတြတူးေဖာ္ဖို႔ ၾကံစည္ခဲ့ေပမယ့္ မၾကံဳဖူးေလာက္ေအာင္ မိုးသီး မိုးေပါက္ေတြက်ၿပီး ေလႀကီးမုန္တိုင္းတိုက္ခတ္လို႔ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းလည္း အိုက္ေဇာၿမိဳ႕မွာေနထိုင္တဲ့ ေရွးမွီေနာက္မွီ မီဇို အဘိုးအိုတေယာက္က က်ေနာ့္ကို ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေနာက္တခုက ရိဒ္ေရကန္နားက ဓားေသြးေက်ာက္ေတြဟာ တျခားဓားေသြးေက်ာက္ေတြထက္ ထူးျခားတဲ့ ဂုဏ္အင္ေတြရိွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေဒသခံေတြက အေဝးကလာတဲ့ ဧည့္သည္ေတြကို ေရကန္ႀကီးနားကရတဲ့ ဓားေသြးေက်ာက္ေတြ လက္ေဆာင္ပါးေလ့ရိွပါတယ္။ အဲဒီဓားေသြးေက်ာက္ေတြ အိမ္မွာေဆာင္ထားရင္ အႏၱရာယ္ ရန္ကင္းတယ္၊ သူခိုး မလာဘူး၊ မီးမေလာင္ဘူးလို႔ အယူအဆစဲြရိွၾကတယ္။ ေဒသခံ မီဇိုလူမ်ဳိးေတြကေတာ့ ဒီကေန႔အထိ ရိဒ္ေရကန္ထြက္ ဓားေသြးေက်ာက္ေတြကို ေဆာင္ထားေလ့ရိွၾကတယ္။
မေန႔က ရိဒ္ နဲ႔ ဒီကေန႔ ရိဒ္
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအစိုးရက ရိဒ္ေရကန္ စိမ္းလန္းစိုေျပေရးနဲ႔ လွပသာယာေရးကို ဦးစားေပးစဥ္းစားရမယ့္အစား ကန္အနီးတဝိုက္က သစ္ေတာေတြကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းၿပီး အိမ္ယာေျမကြက္ေတြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ စီမံကိန္းဆဲြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ေဒသခံေတြကို ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးမက္လံုးနဲ႔ စည္း႐ံုးေနပါတယ္။ ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြကေတာ့ ကန္႔ကြက္စာတင္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ အခုလို ရွားပါး သဘာဝအလွေရကန္ႀကီးကို ေဘးဒဏ္သင့္ေစတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးေတြဆိုတာ မၾကံမစည္ေကာင္းတဲ့အရာေတြပါ။ ထိန္းသိမ္းမြန္းမံမႈမလုပ္ဘဲ အခုအတိုင္းပစ္ထားရင္ေတာင္ ရိဒ္ေရကန္ႀကီးဟာ ေနာင္လာမယ့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း တိမ္ေကာသြားဖို႔ရိွပါတယ္။
အရင္က ေရကန္နဲ႔ ၂ မိုင္အကြာ ေတာင္ေပၚမွာရိွတဲ့ ရိဒ္ရြာေဟာင္းမွာ အခု စစ္စခန္းတခု ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာင္ကုန္းကေန ရိဒ္ေရကန္ကို လွပၾကည္ႏူးစဖြယ္ ျမင္ရပါတယ္။ (အရင္က စခန္းတည္ရာ အေရွ႕ဘက္ကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျခင္း ခြင့္မျပဳပါဘူး) စာေရးသူ နယ္စပ္မွာရိွေနစဥ္ကာလက ေရကန္ကို ျပဳျပင္ထိမ္းသိမ္းမႈ မရိွ၊ သစ္ခုတ္ ဝါးခုတ္တာေတြ စည္းကမ္းမဲ့ ျပဳလုပ္တတ္တယ္လို႔ ေရကန္ႀကီးဆီ လည္ပတ္ၾကည့္႐ႈတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းဧည့္သည္တခ်ဳိ႕က စိတ္မေကာင္းႀကီးစြာ ျပန္ေျပာတတ္ပါတယ္။ တဖက္ႏိုင္ငံသားတေယာက္က
“ရိဒ္ေရကန္ကို က်ေနာ္တို႔ ဘိုးဘြားေခတ္ေတြတုန္းက ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့အေမြလို႔ က်ေနာ္တို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၿဗိတိလွ်က နယ္ျခားသတ္မွတ္လိုက္လို႔ ျမန္မာဘက္ပါရိွေနေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ မီဇိုရမ္ကလူေတြက ဒီေန႔အထိ ကိုယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ပတ္သက္ခဲ့တဲ့အရာလို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္၊ ဒီကန္ႀကီးကို က်ေနာ္တို႔ ျပဳျပင္မြမ္းမံဖို႔ ယခင္စစ္အစိုးရေခတ္ကတည္းက ကမ္းလွမ္းခဲ့ဖူးတယ္။ အိႏိၵယအစိုးရကိုယ္တိုင္ ေရကန္ႀကီး လွပစိမ္းလန္းေရး အစီအမံအတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီမယ္လို႔ ကမ္းလွမ္းဖူးတယ္၊ ဟိုတုန္းက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ လံုျခံဳေရးအေၾကာင္းျပၿပီး ျငင္းပယ္ခဲ့တယ္” လို႔ ေျပာဖူးပါတယ္။
၂၀၀၂ ခုနွစ္ ေဖဖဝါရီလက အိႏိၵယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြတခုမွာ အိႏိၵယဘက္က ႐ူပီးေငြ သိန္း ၅၀ အကုန္အက်ခံမယ့္ ရိဒ္ေရကန္ မြမ္းမံေရးအစီအမံေတြ ခ်ျပခဲ့ပါတယ္။ အက်ဳိးအျမတ္ကို ႏွစ္ဖက္ ရာခိုင္ႏႈန္း မည္၍မည္မွ် ခဲြေဝခံစားမယ္လို႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းရာမွာ အဆင္မေျပခဲ့ဘူးလို႔ သိရတယ္။
ယခင္က ကန္ေရျပာျပာနဲ႔လိုက္ဖက္တဲ့ သစ္ေတာစိမ္းစိမ္းေတြ ဝန္းရံေနေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀အတြင္း ေတာခုတ္မႈ၊ ေတာင္ယာမီး႐ိႈ႕မႈ၊ ကန္အနီးတဝိုက္ လယ္ယာေျမ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးမႈေတြေၾကာင့္ ရိဒ္ေရကန္ရဲ႕အလွေတာင္ ပ်က္ဆီးစျပဳေနပါၿပီ။ ၁၉၈၈ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ကန္ရဲ႕အေရွ႕ဘက္ေတာင္ကုန္းမွာတည္ထားတဲ့ ေစတီက သဘာဝအလွကို အက်ည္းတန္ေစသလို ရဲရိပ္သာခန္းမနဲ႔ လူေနတန္းလ်ားကလည္း သဘာဝ ေရကန္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈ မရိွပါဘူး။ ေတာေတာင္ေတြျပဳန္းလာလို႔ ကြယ္လြန္သူေတြရဲ႕ ဝိဉာဥ္ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ စဲြမွတ္ယူထားတဲ့ ဂုမ္အာငွက္ျဖဴေလးေတြလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတန္ၾကာကတည္းက ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ေနပါၿပီ။ လွ်ပ္စစ္မီးကို စိတ္ကူးေတာင္မယဥ္ႏိုင္တဲ့ ေတာင္ေပၚတိုင္းရင္းသားေတြအဖို႔ ေန႔စဥ္ ေတာခုတ္ေတာင္ခုတ္ မီးေသြးဖုတ္ၾကလြန္းလို႔ ရိဒ္နယ္က ေတာလည္း ေၾကျပဳန္းေနပါၿပီ။
ရိဒ္ေခါရ္ဒါၿမိဳ႕ေလးရဲ႕ အလယ္တန္းေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ခဲ့တဲ့ ကိုဗ်ားငါ က “က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္က ရိဒ္ေရကန္ကိုပ်ံသန္းအေျခခ်လာတဲ့ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြ အုပ္စုလိုက္ေတြ႔ရတယ္၊ ဆရာက ဟိုးမွာ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြ လာေနၾကၿပီ၊ သူတို႔ဟာ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ အေဝးကေန အစာေရစာေပါတဲ့ ဒီေနရာကို လာလည္ၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ရွင္းျပတယ္၊ အခုေနာက္ပိုင္း အဲလို ေဆာင္းခိုငွက္ေတြ မေတြ႔ရေတာ့ဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္က ရိဒ္ကန္အေနာက္ဘက္က သစ္ေတာထူတယ္၊ တခါတခါ က်ားဟိန္းသံေတြ ၾကားရတယ္၊ ဘယ္သူမွ ေတာထဲမဝင္ရဲဘူး၊ အခုေတာ့ က်ားနဲ႔ဆင္ေတြ မဆိုထားနဲ႔ ယံုနဲ႔ ဂ်ီေတာင္ မနည္းရွာရမယ္။ ခ်င္းေတာင္က်ားလည္း မ်ဳိးတုံးသြားၿပီ”။
ရိဒ္ေရကန္ရဲ႕ ေရအနက္ဟာ အရင္ေလာက္မရိွဘူးလို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။ “ငယ္ငယ္က ငါးမွ်ားရင္း ကန္စပ္ကေန အပ္ခ်ီႀကိဳးစမွာ ခဲလံုးခ်ီၿပီး ေရေအာက္ခ်ရင္ အပ္ခ်ီႀကိဳး အေတာ္ေလးကုန္တဲ့အထိ ေရနက္တယ္၊ ခုဆို က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္ ငါးမွ်ားခဲ့တဲ့ေနရာေတြမွာ ကုန္းေတြေပၚၿပီး လူသြားလမ္းလို ျဖစ္ေနတယ္။ ကန္ေရကလည္း ႏုန္းနစ္နဲ႔ ႏံႊေတြမ်ားေနၿပီ” ကိုဗ်ားငါ က သူငယ္ငယ္က ရိဒ္ေရကန္ကို ျပန္ျမင္ေယာင္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ “မီဇိုရမ္ဘက္က ဧည့္သည္ေတြ အမ်ားဆံုးလာၾကတယ္၊ ကန္ေဘးနားကိုေလွ်ာက္ရင္း လမ္းေပါက္ေနၿပီ၊ ကန္ေရမွာ ဘဲအေမႊးေတြနဲ႔ ညစ္ပတ္ေနတယ္၊ ေပ်ာ္ပဲြစားလာသူေတြရဲ႕ စြန္႔ပစ္တဲ့ အမိႈက္ေတြ၊ ပလပ္စတစ္အိပ္ေတြကလည္း ရိဒ္ေရကန္ကို အ႐ုပ္ဆိုးေစတယ္၊ ကန္ထဲမွာ ငါးလည္း အေတာ္နည္းသြားၿပီ၊ ငါးဖမ္းတာေတြ ခြင့္မျပဳသင့္ဘူး၊ ငါးစာေတြေကၽြးၿပီး အလွၾကည့္ဖို႔ ငါးေတြ ျပန္ေမြးသင့္တယ္၊ သစ္ပင္ခုတ္တာ၊ မီးေသြးဖုတ္တာေတြ ခြင့္မျပဳသင့္ဘူး” ကိုဗ်ားငါက ရိဒ္ေရကန္ရဲ႕ အနာဂတ္ကို စိုးရိမ္ေနပါတယ္။
ရိဒ္ေရကန္ကို ကယ္တင္ပါ
စာေရးသူ ေရာက္ရိွေနထိုင္ေနတဲ့ ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံမွာ လွပတဲ့ သဘာဝအင္းေပါင္း ရာေထာင္ခ်ီရိွပါတယ္။ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕ေတာ္ အနီးတဝိုက္ လူေနရပ္ကြက္ အနီးေတာေတာင္နားေတြမွာ အင္းေပါင္းမ်ားစြာ ရိွပါတယ္။ တိုးတက္ေခတ္မီၿပီး ခ်မ္းသာတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ေပမယ့္ သဘာဝကို သဘာဝအတိုင္း ေစာင့္ေရွာက္ထားပါတယ္။ ကုန္းျမင့္ေနရာမွာ အပန္းေျဖသူေတြ ထိုင္ႏိုင္ဖို႔ သစ္သားထိုင္ခံုတန္းေလး အနည္းအက်ဥ္း ႐ိုက္ေပး႐ံုကလဲြလို႔ အင္းအိုင္ေတြနားမွာ ဘာအေဆာက္အဦမွ မရိွပါ။ အနီးအနားမွာ စားေသာက္ဆိုင္ေတာင္ တဆိုင္ထဲ ဖြင့္လွစ္ထားတတ္ပါတယ္။
ေႏြအခါ အေမရိကားတိုက္က ဘဲငန္းေတြနဲ႔ ငွက္မ်ဳိးစံု လာေရာက္က်က္စားတတ္ပါတယ္။ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ၿပီး စည္းကမ္းရိွသူေတြမို႔ သဘာဝအလွကို သဘာဝအတိုင္း ခံစားၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။ အေနာက္ဥေရာပသားေတြဟာ သဘာဝအတိုင္း တည္ရိွေနမႈကို တန္ဖိုးထားတတ္ၾကပါတယ္။ သဘာဝအလွေတြဟာ လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ ပ်က္စီးကုန္မွာ စိုးရိမ္တတ္ပါတယ္။
မိမိတို႔ႏိုင္ငံမွာ အင္းေတာ္ႀကီးအိုင္လို သဘာဝမ်ဳိးစိတ္ေတြ ႂကြယ္ဝရာဌာနလည္း လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးေနသလို၊ အင္းေလးကန္ႀကီးလည္း တိမ္ေကာေတာ့မယ့္အထိ အႏၱရာယ္ရိွလာလို႔ ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံရဲ႕ အေထာက္အပံ့ေငြေၾကး နည္းပညာတို႔ႏွင့္ ဝိုင္းဝန္း ေစာင့္ထိန္းေနရပါၿပီ။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ သဘာဝအရင္းအျမစ္နဲ႔ ရတနာေတြကို မေတာ္ေလာဘစိတ္ေမြးၿပီး ပညာဉာဏ္မဲ့စြာ၊ ေရရွည္သားစဥ္ေျမးဆက္ အက်ဳိးကိုမငဲ့ဘဲ တစ္မြန္းတည့္ စီးပြားေရးမ်က္လံုးသက္သက္နဲ႔ မၾကည့္သင့္ပါ။ အမ်ားျပည္သႏွင့္ ေနာင္လာေနာင္သား မ်ဳိးဆက္မ်ားႏွင့္ပါသက္ဆိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ရတနာေတြကို မိမိတေခတ္ေကာင္းစားေရးသက္သက္နဲ႔ ႐ႈျမင္လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ပါၿပီ။
လွပတဲ့တိုင္းျပည္၊ သာယာတဲ့ သဘာဝႂကြယ္ဝတဲ့ သဘာဝအရင္းအျမစ္ေတြကို ေငြရွာ႐ံုသက္သက္ ေလာဘမ်က္ေစ့နဲ႔မဟုတ္ဘဲ တိုင္းျပည္ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ အနာဂတ္ကိုေမွ်ာ္ေတြးတဲ့ ပညာဉာဏ္မ်က္ေစ့နဲ႔ ျမင္တတ္ ေစာင့္ထိန္းတတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသအံ့မူးမူးျဖစ္ေနတဲ့ ရိဒ္ေရကန္ကို အျမန္ကယ္တင္ပါလို႔ တိုင္းျပည္အက်ဳိးေမွ်ာ္ ႏိႈးေဆာ္လိုပါတယ္။
ကိုညိဳ (ေအာ္စလို)
၁၅ ဇန္နဝါရီ၊ ၂၀၁၄
No comments:
Post a Comment