ႏိုဘယ္လ္ဆုဒဏ္... တည့္တည့္မွန္တဲ့သမၼတ (ကိုညိဳ)

သမၼတအတြက္ ဒဏ္ရာႏွစ္ခ်က္ 

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းႏိုဘယ္လ္ဆုဟာ ျမန္မာသမၼတႀကီးကို ဒဏ္ရာႏွစ္ခ်က္ရေစတယ္။ တခ်က္က သူ႔ႏွလံုးသားတည့္တည့္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္တခ်က္က ေခါင္းတည့္တည့္ျဖစ္တယ္။ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုႀကီးနဲ႔လဲြသြားလို႔ ႏွလံုးသားကို ထိမွန္တဲ့ဒဏ္ သမၼတႀကီး ခံႏိုင္ရည္ ရိွေကာင္းရိွမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ နယ္သာလန္အေျခစိုက္ ဓာတုလက္နက္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေရးအဖဲြ႔ (Organisation for theProhibition of Chemical Weapons- OPCW) အဖဲြ႔ ႏိုဘယ္လ္ဆုဆြတ္ခူးသြားတာကေတာ့ သမၼတဦးေခါင္း မိုးႀကိဳးပစ္ခံရတာနဲ႔ တူေကာင္းတူႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ သမၼတႀကီး ႏိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုမရတာထက္ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရသြားတဲ့အဖဲြ႔နဲ႔ မလဲြမေသြ ရင္ဆိုင္ရေတာ့မယ့္အေျခအေနက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အတြက္ ျပႆနာပါ။ 


ဓာတုလက္နက္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲလွယ္မႈ 

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္သားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အေသအေက် စစ္ပဲြေတြျဖစ္ပြားၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ အရိွန္ေကာင္းေနတဲ့ကာလ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ နယ္သာလန္အေျခစိုက္ ဓာတုလက္နက္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေရးအဖဲြ႔ OPCW စတင္ေပၚေပါက္လာတာပါ။ မၾကာေသးခင္က ဆီးရီးယားမွာ အစိုးရရဲ႕ဓာတုလက္နက္အသံုးျပဳမႈေၾကာင့္ လူမမယ္ကေလးငယ္ေတြ အပါအဝင္ အစိုးရဆန္႔က်င္သူ ၅၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ OPCW ရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနမႈအေပၚ ႏိုဘယ္လ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက ဂုဏ္ျပဳထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဓာတုလက္နက္ ပ်က္သုဥ္းကင္းစင္ေရးအတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ ခ်ီးျမႇင့္ရတာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ 

OPCW ရဲ႕ အေထြေထြညႊန္ၾကားေရးမွဴး အာခါရ္မက္အူဇူးမ္႐ိုး (Ahmet Uzumcu) ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၆ ႏွစ္အတြင္း ကမၻာႀကီးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔အဖဲြ႔ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳေပးတဲ့ဆုပါပဲလို႔ ဝမ္းေျမာက္ႀကိဳဆိုလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ “တရားဝင္ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြအရ ဆီးရီးယားမွာျဖန္႔က်က္လႈပ္ရွားေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ သတၱိေျပာင္ေျမာက္တဲ့ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳေပးလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေနာ္ေဝးအေျခစိုက္ NRK သတင္းဌာနကို ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ သူက အဖဲြ႔ရဲ႕ ဓာတုလက္နက္ဆိုင္ရာ အထူးကၽြမ္းက်င္သူ ၂၇ ဦး ဆီးရီးယားက ဓာတုလက္နက္သိုေလွာင္ထုတ္လုပ္ရာေနရာေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

ဒီနွစ္အတြက္ နိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုဟာ ဆီးရီးယားနိုင္ငံအဖို႔ လူေပါင္းသန္းနဲ႔ခ်ီ လြတ္ေျမာက္ရာဆီ ထြက္ေျပးကုန္ၿပီး လူတသိန္းေက်ာ္ေသဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ ၃ နွစ္ၾကာျပည္တြင္းစစ္ႀကီးထဲ အတြင္းက်က် စံုစမ္းအားထုတ္မႈကေနရလာတဲ့ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ 

ျပႆနာမ်ားတဲ့ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု 

နိုဘယ္လ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ အသင္းအဖဲြ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုခ်ီးျမႇင့္ရာမွာ OPCW အဖဲြ႔ဟာ အႀကိမ္ ၂၀ ခုေျမာက္ အသင္းအဖဲြ႔အေနနဲ႔ ဆုရရိွခဲ့တာပါ။ ဒီအရင္ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံအဖဲြ႔မ်ား အပါအဝင္ သဘာဝဝန္းက်င္နဲ႔ ကမၻာေျမၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းတခ်ဳိ႕လည္း အသင္းအဖဲြ႔အေနနဲ႔ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ရဖူးပါတယ္။ နိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ (ICRC)အဖ႔ဲြဟာ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို (၁၉၁၇၊ ၁၉၄၄၊ ၁၉၆၃)နွစ္ေတြမွာ ၃ ႀကိမ္တိတိ ရခဲ့ဖူးပါတယ္။ 

နိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖဲြ႔ဟာ ဘယ္အစိုးရ၊ ဘယ္အဖဲြ႔အစည္းနဲ႔မွ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးကိစၥ လားလားမွမဆက္စပ္ဘဲ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ နိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး အေတြ႔အၾကံဳႀကီးမားတဲ့ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ ဂုဏ္သေရရိွ အမ်ဳိးသား၂ ဦး အမ်ဳိးသမီး ၃ ဦးနဲ႔ ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ ၅ ဦး ေကာ္မတီအဖဲြ႔ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မတီဆိုေပမယ့္ နိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရစာရင္း ထုတ္ျပန္တိုင္း အျငင္းပြားမႈေတြ ရိွခဲ့တယ္။ ဥပမာ ၁၉၉၄ ပါလက္စတိုင္း ေျပာက္က်ားေခါင္းေဆာင္ ယာဆာအာရာဖတ္နဲ႔ အစၥေရး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယီးဇပ္ခ္ရာဗင္းတို႔ကို ပူးတဲြဆုခ်ီးျမႇင့္မႈ၊ ၂၀၀၉ ခုနွစ္က အေမရိကန္သမၼတအသစ္စက္စက္ ဘားရက္ခ္ အိုဘားမားကို ေရြးခ်ယ္မႈကစလို႔ မနွစ္က EU ဥေရာပသမဂၢကို ခ်ီးျမႇင့္တဲ့အထိ အယူအဆအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဂယက္ထခဲ့ပါတယ္။ 

၁၉၉၁ ခုနွစ္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုခ်ီးျမႇင့္စဥ္ကေတာ့ အဲဒီတုန္းက ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရကလဲြလို႔ နိုင္ငံတကာက ၾသဘာေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုတခါ ၂၀၁၃ ခုအတြက္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့ OPCW အဖဲြ႔ကိုလည္း ကန္႔ကြက္ေဝဖန္တာမ်ဳိး မၾကားရပါဘူး။ ဒီဆုဟာ နိုင္ငံတကာ ဓာတုလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးအတြက္ အရိွန္ျမင့္တက္ေစမွာျဖစ္သလို အေမရိကန္၊ ႐ုရွားနဲ႔ တရုတ္လို နိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ဓာတုလက္နက္ပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႔ လွ်ဳိ႕ဝွက္စမ္းသပ္မႈေတြကိုလည္း စိမ္ေခၚမယ့္အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ 

ျမန္မာ နဲ႔ OPCW 

ဓာတုလက္နက္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေရးအဖဲြ႔ OPCW ဟာ ဖဲြ႔စည္းၿပီး ၁၆ ႏွစ္အတြင္း အဖဲြ႔ဝင္ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၀ ေလာက္ ပါဝင္တယ္။ ဓာတုလက္နက္ တားဆီးကာကြယ္ေရးကို သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးတဲ့ နိုင္ငံမွန္သမွ် အလိုအေလွ်ာက္အဖဲြ႔ျဖစ္တယ္။ အာဖရိကတိုက္က ဆိုမာလီနိုင္ငံဟာ ေနာက္ဆံုးအဖဲြ႔ဝင္နိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ကမၻာ့လူဦးေရ ၉၈ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဓာတုလက္နက္ကို ခါးခါးသီးသီးက ဆန္႔က်င္ေနၾကေပမယ့္ အဲဒီထဲမွာ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ့ မပါေသးတာကို စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ အစၥေရးနိုင္ငံဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ လက္မွတ္ထိုးေပမယ့္ အဖဲြ႔ရဲ႕ စည္းကမ္းေတြ လိုက္နာအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ေတာ့ ပ်က္ကြက္ေနတုန္းပါ။ အင္ဂိုလာ၊ အီဂ်စ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံတို႔ဟာ ဓာတုလက္နက္အသံုးမျပဳေရးစာခ်ဳပ္ကို လံုးဝ လက္မွတ္မထိုးပါဘူး။ OPCW အဖဲြ႔ဟာ ကမၻာသိ ေၾကျငာခံထားရတဲ့ ဓာတုလက္နက္ကုန္ပစၥည္း ၇၁၁၉၆ မက္ထရစ္တန္ခ်ိန္ေတြထဲက တန္ခ်ိန္ ၅၈၁၇၂ ဒါမွမဟုတ္ ၈၁. ၇၁ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ဖ်က္ဆီးနိုင္ခဲ့တယ္။ 

၁၉၉၇ အဖဲြ႔စတင္လႈပ္ရွားစဥ္ကစၿပီး ဓာတုလက္နက္ပိုင္ဆိုင္မႈမွာ နာမည္ဆိုးထြက္ေနတဲ့ နိုင္ငံေပါင္း ၈၆ နိုင္ငံရဲ႕ ဓာတုလက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးေနရာဌာန ၁၉၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ဓာတုလက္နက္ ဆက္စပ္တည္ရိွတဲ့ ေနရာေပါင္း ၂၂၈ ေနရာမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေပါင္း ၅၃၀၀ ေလာက္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ OPCW က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ကမၻာတဝွမ္းက လက္နက္ထုတ္လုပ္ရာဌာန ၅၀၀၀ နီးပါးမွာ တရားဝင္စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္။ 

ယခု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္ၿပီး ဓာတုလက္နက္နဲ႔ ညဴကလီးယား လက္ဝယ္ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာအကူအညီရယူဖို႔ တ႐ုတ္ၾကားခံ အကူအညီနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္ကပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာ နယ္စပ္ေရးရာ စစ္ဝန္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌး ကို ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈနဲ႔ နာမည္ပ်က္စာရင္းထဲ ထည့္ထားပါတယ္။ 

စစ္တပ္နဲ႔ ဓာတုလက္နက္ 

OPCW အဖဲြ႔ မေပၚခင္ကတည္းက ကရင္ျပည္နယ္တြင္းစစ္ပဲြေတြမွာ ဓာတုလက္နက္ သံုးစဲြခဲ့တဲ့သာဓကေတြ ရိွခဲ့တယ္။ ၁၉၉၄ ကရင္ျပည္နယ္ မာနယ္ပေလာ တိုက္ပဲြနဲ႔ ဝမ္ခ တိုက္ပဲြအတြင္းမွာ တပ္မေတာ္က ဓာတုလက္နက္ေတြ အသံုးျပဳတဲ့သတင္း ထြက္ေပၚခဲ့ဖူးတယ္။ ထိုစဥ္က ဘီဘီစီ အင္တာဗ်ဴးတခုမွာ KNU ေျပာခြင့္ရသူတေယာက္က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ အမ်ဳိးအမည္မသိရတဲ့ လက္နက္ဆန္းတခ်ဳိ႕ကို အသံုးျပဳတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့အေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ KNU တပ္သားတခ်ဳိ႕ တဖက္တပ္က ပစ္ေဖာက္တဲ့ဓာတ္ေငြ႔တခ်ဳိ႕ ႐ွဴ႐ႈိက္မိၿပီး နွာေခါင္းနဲ႔ နားေတြက ေသြးေတြစီးထြက္လာတဲ့အေၾကာင္း သတင္းထုတ္လႊင့္ဖူးပါတယ္။ ဝမ္ခတိုက္ပဲြမွာပါဝင္ခဲ့သူ ေလာေလာဆယ္ နယ္သာလန္နိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ ကိုေမာင္ေမာင္ေမာ္ကလည္း “က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ဓာတုလက္နက္လို႔ထင္ရတဲ့ ဓာတ္ေငြ႔စူးစူးရွရွအနံ႔ကို ဘယ္လိုမွမခံနိုင္လို႔ တဖဲြ႔လံုးနဲ႔အတူ တပ္ဆုတ္ခဲ့ရတယ္။ အင္မတန္ ဆိုးဝါးၿပီး အသက္႐ွဴၾကပ္တယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

ေလာေလာဆယ္ ဆီြဒင္နိုင္ငံမွာေနထိုင္ေနတဲ့ KNU အရာရိွေဟာင္းတေယာက္ကလည္း သူတပ္က ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ တပ္မေတာ္ကပစ္ခတ္တဲ့ ဓာတုလက္နက္လို႔ယူဆရတဲ့ အမ်ဳိးအမည္မသိ လက္နက္ဒဏ္ေၾကာင့္ ခႏၵာကိုယ္အေရျပားေတြ ေလာင္ကၽြမ္းခဲ့သလို နားနဲ႔ နွာေခါင္းထဲက ေသြးေတြယိုစီးၿပီး ေသဆံုးမႈေတြ၊ တခ်ဳိ႕ လက္နက္ဆန္းဒဏ္ေၾကာင့္ နာတာရွည္ေဝဒနာေတြ ခံစားေနရတဲ့အေၾကာင္းလည္း သိရပါတယ္။ ဓာတုလက္နက္ဟာ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ထိခိုက္နာက်င္ေစသလို ကုသဖို႔မလြယ္ကူတဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါေဝဒနာကို ခံစားၾကရတာျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္းဆို စစ္ပဲြေတြရဲ႕ ႏွစ္ဖက္ ရင္ဆိုင္တိုက္ပဲြေတြမွာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးေတာင္ သံုးခြင့္မရိွဘူးလို႔ ဂ်နီဗာကြန္ဗင္းရွင္းမွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။

ျမန္မာ့ ဓာတုလက္နက္ထုတ္လုပ္မႈ 

ေလာေလာဆယ္ ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံမွာေနထိုင္ေနၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေလာက္က ျမန္မာနိုင္ငံက လွ်ဳိ႕ဝွက္ထြက္လာၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ညဴကလီးယားလက္နက္ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ လွ်ဳိ႕ဝွက္ၾကံစည္မႈေတြကို နိုင္ငံတကာသိေအာင္ ဖြင့္ခ်ခဲ့တဲ့ မေကြးတိုင္း အမွတ္ ၂ သိပၸံနဲ႔နည္းပညာဆိုင္ရာ ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး အလုပ္ရံု ဌာနစုမွဴး ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း စိုင္းသိန္းဝင္းကေတာ့ တပ္မေတာ္က ဓာတုလက္နက္ပိုင္ဆိုင္တယ္ မပိုင္ဆိုင္ဘူး တိက်တဲ့အေထာက္အထား မျပနိုင္ေပမယ့္ ဓာတုလက္နက္ ထုတ္လုပ္သံုးစဲြခဲ့တာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

ယခင္ အမွတ္ ၅ ကာကြယ္ေရးပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ံု (ကပစ)မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဉာဏ္ထြန္း တပ္မေတာ္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ ကထိက ဘဝမွာ သူတို႔ဗိုလ္ေလာင္းေတြကို စစ္လက္နက္ဆိုင္ရာပညာပို႔ခ်ေနရင္း ကရင္ျပည္နယ္စစ္ပဲြေတြမွာ ဓာတုလက္နက္ေတြ ထုတ္လုပ္သံုးစဲြခဲ့ေၾကာင္း ဖြင့္ေျပာခဲ့ဖူးတယ္လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။ 

“၁၉၉၆ခုနွစ္ က်ေနာ္တို႔ တတိယနွစ္ဗိုလ္ေလာင္း ေက်ာင္းသားဘဝ သင္တန္းပိုခ်တုန္းက ေကအင္ယူ ဝမ္ခစခန္းကို တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းထိုး တိုက္ခဲ့တုန္းက တပ္မေတာ္ဘက္က အက်အဆံုးမ်ားၿပီး၊ သမ႐ိုးက်နည္းနဲ႔တိုက္လို႔ မနိုင္တာေၾကာင့္ တမ်ဳိးၾကံၾကရေအာင္ဆိုၿပီး၊ စက္႐ံုကေန ဓာတုလက္နက္ေတြ ထုတ္သံုးၾကတာတဲ့၊ ၿပီးေတာ့ ႐ိုး႐ိုး High Explosive Shell (ျပင္းထန္စြာ ေပါက္ကဲြေစတတ္တဲ့ အေျမာက္က်ည္)ေတြၾကားထဲမွာ Chemical ဓာတုလက္နက္ေတြ ေရာသံုးၾကတယ္။ 

လက္နက္ေတြကို ကပစ(၅) ကပဲထုတ္ေပးတယ္လို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဉာဏ္ထြန္းကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း က်ေနာ္တို႔ အဲဒီ အမွတ္(၅)စက္႐ံုကို သြားေလ့လာရတဲ့အခါ ကလိုရင္းစက္႐ံု ေဖာင္ေဒးရွင္းႀကီးပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ သူတို႔လုပ္ခ်င္တဲ့ ဓာတုလက္နက္ေတြထုတ္ၿပီး ျပန္ဖ်က္လိုက္တာပါ၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဂ်နီဗာသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ၿငိေနတာကိုး၊ တရားဝင္သံုးလို႔မရဘူး” လို႔ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း စိုင္းသိန္းဝင္းကေျပာပါတယ္။ 

ဆင္တဲ ကပစ(၃)အနားမွာ ၁၉၉၉-၂၀၀၀ ေလာက္က တရုတ္အကူအညီနဲ႔ ဓာတုလက္နက္ထုတ္လုပ္ေရး စက္ရံုတခု ေဆာက္လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ သတင္းေတြ ေပၚထြက္ခဲ့ဖူးတယ္။ မေကြးတိုင္းအတြင္းမွာလည္း ေျမာက္ကိုးရီးယားအကူအညီနဲ႔ လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးစက္ရံု တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့သတင္းေတြ ၾကားရပါတယ္။ 

ျမန္မာနိုင္ငံ အမွတ္(၃) ကာကြယ္ေရးပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရးစက္ရံုဟာ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ေတြ အဓိကထား ထုတ္လုပ္တာဆိုေပမယ့္ ေလယာဥ္ဗံုးေတြလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္းသိရတယ္။ အဲဒီဗံုးေတြမွာ Thicknel လို႔ေခၚတဲ့ ေစးပ်စ္ပ်စ္နဲ႔မီးေလာင္လြယ္တဲ့ ဘန္ဇင္း လို ဓာတုပစၥည္းကို အေျခခံထုတ္ၾကတာျဖစ္တယ္။ မနွစ္က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အဲဒီဗံုးေတြ သံုးခဲ့တယ္လို႔ သတင္းေတြ ေပၚထြက္ခဲ့တယ္။ ကခ်င္သူပုန္ေတြ အဆိပ္လက္နက္ဒဏ္ထိခဲ့ေၾကာင္း၊ စိုက္ခင္းေတြ ပ်က္ဆီးသလို သဘာဝမိုးနဲ႔မတူတဲ့ မိုးစက္ေတြက်ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သတင္းေတြေပၚခဲ့ဖူးပါတယ္။ လူကို ထိရင္ မီးေလာင္ၿပီး တကိုယ္လံုး မဲတူးသြားတာမ်ဳိးပါ။ ေလာင္ႂကြမ္းမႈပိုၿပီးျမႇင့္ခ်င္ရင္ သတၱဳအမႈန္ေတြ သံုးတတ္တယ္လို႔လည္း ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း စိုင္းသိန္းဝင္းက ရွင္းျပခဲ့တယ္။ လက္ပန္ေတာင္းသပိတ္ ၿဖိဳခဲြတုန္းကေတာ့ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္မီးစုန္းဓာတ္ပါတဲ့ မီးေလာင္ဗံုးအမ်ဳိးအစားေတြ အသံုးျပဳခဲ့တာပါ။ အဲဒါ ဓာတုလက္နက္ အမ်ဳိးအစားမွာ ပါဝင္တယ္။( ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္လက္နက္ေတြအေၾကာင္း မေလ့လာထားဘဲ အစိုးရ တာဝန္ရိွသူေတြ လိမ္လည္ရွင္းျပသလို သံေယာင္လိုက္ၿပီး မ်က္ရည္ယိုဗံုးပါလို႔ မွားယြင္းေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္တယ္) 

ျမန္မာျပည္မွာ ဓာတုလက္နက္ထုတ္ဖို႔ အႏၱရာယ္မ်ားတယ္ဆိုေပမယ့္ လြယ္ကူပါတယ္လို႔လည္း ဗိုလ္မွဴးစိုင္းသိန္းဝင္းက ေျပာျပတယ္။ “ဒီလိုဗံုးမ်ဳိးေတြက ပထမကမၻာစစ္ကတည္းက အသံုးျပဳေနတာဆိုေတာ့ ထုတ္လုပ္ဖို႔လြယ္ကူပါတယ္၊ ကလိုရင္းကေန ထုတ္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြလည္း ရိွတယ္၊ ကခ်င္မွာလည္း သံုးစဲြခဲ့တဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနတာပဲ၊ ဓာတုလက္နက္ကို ရိုးရိုး လက္နက္ေတြနဲ႔ တဲြသံုးတာတိုက္ပဲြမွာ ထိေရာက္တယ္။ ဥပမာ ဘန္ကာထဲ မ်က္ရည္ယိုဗံုး၊ မီးေလာင္ဗံုးေတြထည့္ပစ္ေတာ့ တဖက္ရန္သူက မခံနိုင္လို႔ အျပင္ထြက္လာတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ ပိုင္ပိုင္နိုင္နိုင္ ပစ္သတ္တာမ်ဳိးပါ” 

ျမန္မာအစိုးရ OPCW နဲ႔ ပူးေပါင္းမလား 

ဒီေမးခြန္းဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ကို ေခါင္းစားေစပါတယ္။ OPCW နိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရလိုက္တာ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ နွစ္အတန္ၾကာ လွ်ဳိ႕ဝွက္ၿပီး မရွင္းမရွင္းလုပ္ခဲ့တာေတြကို အထုတ္ေျဖျပရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ OPCW အဖဲြ႔ဟာ အခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီကပဲ ေနျပည္ေတာ္ကိုသြားေရာက္ၿပီး ဓာတုလက္နက္ အသံုးမျပဳေရးကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာဘက္က တိက်တဲ့ အေျဖမေပးခဲ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ဓာတုလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးကို မလုပ္ရဲတာလည္းဆိုတာ စဥ္းစားစရာေတြပါ။ 

ဓာတုလက္နက္မစြန္႔လႊတ္ခ်င္ေသးတ့ဲ သေဘာလား၊ ျပည္တြင္းစစ္ အဆံုးသတ္ဖို႔ မေရရာေသးတဲ့သေဘာလား၊ ဒီကေန႔လုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ အာမ မခံနိုင္လို႔လား၊ ျပည္တြင္းစစ္မီးဆက္ေတာက္ေနအံုးမယ့္ လကၡဏာလားဆိုတာ မကဲြျပားပါဘူး။ တကယ္လို႔ OPCW နဲ႔ အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ မိမိတို႔ရဲ႕ လက္နက္စက္ရံုေတြ အစစ္ေဆးခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လူသိထင္ရွားျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ဟန္တူပါတယ္။ 


ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုခ်င္ရင္ ဓာတုလက္နက္ဖ်က္သိမ္းပါ 

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအေနနဲ႔ ေရြးစရာလမ္းတခုထဲရိွပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္လွ်ဳိး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဓာတုလက္နက္ေတြ ဖ်က္သိမ္းရပါမယ္။ OPCW အေနနဲ႔ နိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရၿပီမို႔ မိမိရည္မွန္းခ်က္ကို အရိွန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ေျပာခြင့္ရပုဂိၢဳလ္ကလည္း OPCW ရဲ႕ တန္ဖိုးျမင့္လာမႈကို ဝမ္းေျမာက္ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ 

ဒီဆုဟာ OPCW ရဲ႕ ဆီးရီးယား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ဓာတုလက္နက္ဆိုးေတြ ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ကမၻာ့ျပည္သူေတြကို တပ္လွန္႔ေပးလိုက္တာလည္းျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ နိုင္ငံတကာနဲ႔လက္တဲြၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးက႑သစ္တရပ္ကို ေဖာ္ထုတ္ျပသဖို႔ အခ်ိန္က်ေနပါၿပီ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ မိမိကိုလာမွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘယ္လ္ ျမားခ်က္ကို သတၱိရိွရိွိ ရင္ေကာ့ခံ႐ံုကလဲြလို႔ု တျခားလမ္းမရိွေတာ့ပါ...။      ။

ကိုညိဳ (ေအာ္စလို) 
၁၃ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၃။