၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳနဲ႔အလြန္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳႏွင့္အၿပီး ျဖစ္ထြန္းေနတဲ့ ျဖစ္ထြန္းလာႏိုင္္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ အေျခအေနတခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ သံုးသပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးဝင္းမင္း ဦးေအာင္သူၿငိမ္းတို႔ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာက ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးဝင္းမင္းတို႔ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို မၾကာခဏ ျပန္သြားေတာ့ ျပန္လိုက္တိုင္း အရင္ကထက္ ဒီေနရာျဖင့္ တိုးတက္ေနပါလားဆိုတာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရပါလား။ 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ေတြ႔ရပါတယ္ ဆရာ။ ဥပမာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေပးဖို႔ကိစၥေတြမွာ အရင္ကဆိုလို႔ရွိရင္ က်န္ေနတဲ့သူေတြ လႊတ္လာေပးဖို႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ေတာ္ေတာ္နည္းသြားတာကိုး။ ေနာက္တေခါက္ ျပန္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အဖြဲ႔ေလးတစ္ခု ဖြဲ႔လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ စၿပီးေတာ့ လႊတ္ေပးလာတာတခ်ဳိ႕ ရွိလာတယ္။ ဆက္လႊတ္ေပးဖို႔လည္း ကတိေပးတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ 


အဲဒီအခါက်ေတာ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး တိုးတက္မႈမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ရသလို ဒီ တိုင္းရင္းသားျပႆနာမွာလည္း ကခ်င္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အရင္က ဒီတိုက္ပြဲေတြ အရမ္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီေစ့စပ္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာေပါ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာ နည္းမ်ားနည္းသြားၿပီိလားလို႔ စိုးရိမ္ေနရတဲ့ကာလကေန အခုဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ေရွ႕မွာ အလားအလာေကာင္းတဲ့ အေနအထားတစ္ခုကို ဒီသေဘာတူညီခ်က္တခ်ဳိ႕ရလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေရွ႕မွာလည္း ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔အစီအစဥ္ေတြ ရွိေနတယ္။ အဲဒါအျပင္ သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ေပါ့ မၾကာခင္ ဒီလပိုင္းအတြင္းမွာေပါ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမ်ဳိး ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔အတြက္ သႏၵိ႒ာန္ခ်ထားတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အလားအလာေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ အမ်ားႀကီးၾကားခဲ့ရပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းအေနနဲ႔ ဘယ္လို ေျပာခ်င္ပါသလဲ။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္း တခါတေလ ျပန္သြားတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲဒီလုိပဲ တိုးတက္မႈေတြ တိုးၿပီး တိုးၿပီး ေတြ႔လာရပါသလား။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ျမင္သာတဲ့ တိုးတက္မႈႏွစ္ခုေတာ့ က်ေနာ္ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကားေတြ သိပ္က်ပ္လာတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ကားဝယ္တဲ့သူလည္း မ်ားလာတယ္။ ကားေတြ သြင္းလာတာလည္း မ်ားလာတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ပုဂၢလိကသတင္းစာေတြလည္း အခုအခ်ိန္မွာ ထြက္လာၿပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒါကလည္း သိသာတဲ့ လြတ္လပ္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ေနာက္တခု က်ေနာ္တို႔ မျမင္သာေပမယ့္လည္း ေတြ႔လုိ႔ရွိရင္ ခံစားႏုိင္တဲ့ တိုးတက္မႈကေတာ့ လူေတြက ေတာ္ေတာ္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ ေျပာရဲ ဆိုရဲလာတယ္။ ေနာက္တခါက်ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေတြ Policy ေတြအေပၚမွာလည္း ေဝဖန္ၾကတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုဝင္းမင္း ေျပာတဲ့ဟာ ျပန္ၿပီးၾကည့္ၾကမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒါ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အလားအလာေကာင္းလာတယ္ဆိုတာ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကျပႆနာက တိုင္းရင္းသားေတြက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထက္ ကို္ယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ သူတို႔ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ သူတို႔ရဲ႕ၾသဇာအာဏာ သူတို႔က်င့္သံုးခ်င္တယ္။ အထက္ကခိုင္းတဲ့ အာဏာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေဒသရဲ႕ သံယံဇာတေတြကို ေနျပည္ေတာ္ကိုခ်ည္းပဲ ေပးရတာထက္ သူတို႔ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ စီမံခ်င္တယ္။ အနည္းဆံုး တစိတ္တေဒသအားျဖင့္ေပါ့။ ဒါမ်ဳိးေတြကို သူတို႔လိုခ်င္ၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိးအခြင့္အေရးမ်ဳိး ရႏိုင္မယ့္အလားအလာေကာ တကယ္ရွိပါရဲ႕လား ဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ။ 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ တုိးတက္လာတယ္လု႔ိ ေျပာလို႔ရပါတယ္ ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ဒါလည္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္းသြားမယ့္ သေဘာေတာ့ ရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆရာ ခုနကေျပာတဲ့ Autonomy ေပါ့။ ဒီ ကုိယ့္ေဒသေတြမွာ ကိုယ့္လူေတြနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ခံထားတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ေပါ့ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခြင့္၊ ခုနက ေငြေရးေၾကးေရးအရ အရင္းအျမစ္ေတြကို ကိုယ္ပိုင္စီမံ ခန္႔ခြဲႏိုင္ခြင့္။ အဲဒီလို္ အခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြရဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာ Peace Center လုိမ်ဳိးေပါ့။ 

အဲဒီမွာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စလုပ္လာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆိုလိုတာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ေနၾကတဲ့ ဝန္ႀကီးထိပ္ပိုင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အခုလိုအခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြ တိုင္းရင္းသားေတြကိုေပးၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းမွသာ ဒီျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္လာတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ က်ေနာ္ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝန္ႀကီးေတြအားလံုးမွာ ဒီအယူအဆ ရွိေနၿပီလားဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္ အဲဒါေတာ့ အတပ္မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုအယူအဆမ်ဳိးရွိဖို႔အတြက္ ဘယ္အရာက ဟန္႔တားထားသလဲ။ ဒီလူေတြက တိုင္းရင္းသားေတြကို မယံုတာလား။ ဘယ္လုိသေဘာရသလဲ ကိုေအာင္သူၿငိမ္း ခင္ဗ်ာ။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ တေလွ်ာက္လံုးမွာက ဒီဗဟိုအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ အကုန္ကို ခ်ဳပ္ကို္င္ၿပီးေတာ့ သြားတဲ့စနစ္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ၾကာခဲ့တယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ၁၉၆၂ ေလာက္ကစလို႔ရွိရင္ ဆယ္စုႏွစ္ ေလးငါးခု ရွိလာတယ္။ အဲဒီအေနအထားမွာ ျပည္နယ္ေတြဘက္၊ တုိင္းေတြဘက္မွာၾကည့္လုိက္ရင္လည္း ေအာက္ေျခမွာ တကယ္လုပ္ႏိုင္ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ 

ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ ခုန ကိုဝင္းမင္း ေျပာတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္ နည္းနည္း ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာက ဒီ Resources Sharing လုိ႔ေခၚတာေပါ့။ တုိိင္းရင္းသားေဒသေတြကထြက္တဲ့ သစ္ေတာ၊ သံယံဇာတ ဒါေတြကို ျပန္ခြဲေဝေပးမွပဲ သူတို႔နဲ႔ ေျပလည္မႈရႏုိင္မယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ရႏိုင္မယ္ စသျဖင့္ ဒီလုိမ်ဳိးကို အယူအဆေတြေတာ့ အစိုးရဘက္အပိုင္းမွာ ရွိလာပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါေပမယ့္ ဒါကို လက္ေတြ႔ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ခြဲၾကမယ္လို႔၊ တကယ့္ကို အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔အပိုင္းေတြမွာက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ အခ်ိန္ယူရလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီတိုင္းရင္းသားျပႆနာကိုလည္းပဲ ႏုိင္ငံေရးအားျဖင့္ကေတာ့ ေဆြးေႏြးေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ ျပႆနာျဖစ္ရင္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔တာေတာ့ စစ္တပ္နဲ႔ေတြ႔တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္တပ္ဟာ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚမွာ ပိုၿပီး သေဘာထားတင္းမာတယ္လို႔ ေျပာၾကတာလည္း ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ သေဘာထားေတြကိုေကာ ေျပာင္းလဲဖို႔လြယ္ပါ့မလား။ စစ္တပ္ထဲမွာေကာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့ အလားအလာ သေဘာထားရွိႏုိင္မယ္ ထင္ပါသလား။ 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ဒီစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္မထိေတြ႔ရေသးတဲ့အတြက္ တုိက္႐ိုက္ ခန္႔မွန္းေျပာဖို႔ေတာ့ ခက္တယ္ေပါ့ ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအရင္ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ အေနအထားေတြအရဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆထားတာေတာ့ အခုလို တုိင္းရင္းသားေတြကို တစံုတရာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ခြင့္ေပးမယ္။ အရင္းအျမစ္ေတြကို ခြဲေပးမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တခ်ိန္က်ရင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက တိုင္းျပည္ကေန ခြဲထြက္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္မ်ဳိးက သူတို႔မွာ ေတာက္ေလွ်ာက္ရွိခဲ့တာကိုး။ 

အဲဒီေတာ့ အဲဒီလို စိုးရိမ္ခ်က္မ်ဳိးရွိတဲ့သူလည္း ဆက္ရွိေနႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ခုနကေျပာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာလုပ္ေနတဲ့ ဒီထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕မွာက်ေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ကိုယ္တိုင္ကိုက သူတို႔အေနႏွင့္ မခြဲထြက္ဘူးလုိ႔ ကတိေပးထားတဲ့အေပၚမွာ တစံုတရာ သူတို႔က ယံုၾကည္မႈရလာၾကတာကိုး။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနႏွင့္ ဒီတုိင္းရင္းသားေတြ ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ စၿပီးပါလာမယ္။ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ ကခ်င္နဲ႔ေဆြးေႏြးပြဲမွာဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိး ဆက္စပ္မႈေတြမ်ားလာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္အျပန္္အလွန္ ယံုၾကည္မႈ ပိုတည္ေဆာက္လာႏိုင္ၿပီးေတာ့ ဒီစစ္တပ္ဘက္မွာလည္း သေဘာတူလာႏိုင္မယ့္ အလားအလာမ်ဳိး ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ၾကည့္လို႔ေတာ့ ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခုေလာေလာဆယ္အေနအထားမွာ အဲဒီလို အေနအထားမ်ဳိး တုိက္႐ိုက္မေတြ႔ရေသးဘူး။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းလည္း ေျပာပါဦး။ စစ္တပ္နဲ႔တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အျပန္အလွန္ သေဘာထားေတြ။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ တခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြအေပၚမွာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအဖြဲ႔ေတြမွာ သူတို႔ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္က ေတာင္းထားတာက သူတို႔နယ္ပယ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ စစ္တပ္စခန္း အကုန္လံုးေတာ့မဟုတ္ဘူးေပါ့ တခ်ဳိ႕ကို ျပန္ဆုတ္ေပးဖို႔ေတာ့ ေတာင္းထားတာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို ျပန္ဆုတ္ေပး မဆုတ္ေပးဆုိတာ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ 

ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဒီ KNU တို႔ အပါအဝင္ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ့ Code of Conduct ေပါ့ ႏွစ္ဖက္ရပ္စဲထားတဲ့အခ်ိန္မွာ တဖက္နဲ႔တဖက္ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္ထံုးေတြ ကိစၥေဆြးေႏြးဖို႔တင္ထားတာ ၾကာပါၿပီ။ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေတာင္ ရွိၿပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအေနအထားမွာ စစ္တပ္က တကယ္လို႔ လိုက္ေလ်ာ ေဆြးေႏြးလာတယ္ဆိုရင္ ဒါတုိးတက္မႈလို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္ တတိယအခ်က္ကေတာ့ ႏွစ္ဖက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတုန္းမွာ ဒီျပင္ပကေနၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့သူေတြေပါ့ အထူးသျဖင့္ ကုိယ့္ျပည္သူလူထုေတြကိုယ္တိုင္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ Mechanisms မ်ဳိးေတြ စစ္တပ္က လက္ခံလာတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္ ထင္တယ္ ဒါ တုိးတက္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္ထင္ပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သံုးသပ္ၾကတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း နီးလာၿပီေပါ့။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲကာလဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းရဲ႕ အဆစ္အခ်ဳိးတစ္ေကြ႔ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ သူတို႔ေမွ်ာ္လင့္ထားတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီက်က် စစ္မွန္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ျဖစ္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုပုဂၢိဳလ္မ်ဳိး သမၼတျဖစ္မယ္၊ ဒါ သာမန္တြက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ ဒီအတြက္ အကန္႔အသတ္ေတြဟာ ရွိေနတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္မဲ့ကိစၥက ပိုၿပီးအေရးႀကီးေနတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥလည္း ရွိပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္္မဲ့ကိစၥဟာ အဲဒီကိစၥတင္မကပါဘူး၊ တခါ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားတဲ့ကိစၥကိုလည္း ျပင္သင့္တယ္ ေျပာေနၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ အခု ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္မယ္ဆိုတဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြလည္းပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ၾကားလာရပါၿပီ။ အဲဒီဟာေကာ ဘယ္ေလာက္ အလားအလာရွိလဲလို႔ ေတြ႔ခဲ့ရပါသလဲ။ 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒီကိစၥကိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီဘက္က ေခါင္းေဆာင္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လက္ရွိ ဒီပါလီမန္မွာ ဒီေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေပါ့၊ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ နီးနီးစပ္စပ္ ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ 

အဲဒီေတာ့ တခ်ဳိ႕အပုိင္းေတြေတာ့ ျပင္လို႔ရႏိုင္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕အပိုင္းေတြေတာ့ ျပင္ရခက္ဦးမယ္ ထင္တယ္။ က်ေနာ္ ျမင္တာေလ။ အထူးသျဖင့္ ဒီစစ္တပ္ကို တုိက္႐ိုက္ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕အာဏာကို တိုက္႐ိုက္ဆံုး႐ံႈးႏိုင္တဲ့ ဥပမာ ခုနက ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလိုကိစၥမ်ဳိး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ျပင္ရခက္ဦးမယ္ ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ ျဖစ္လာဖို႔ေပါ့ ကာထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ကိစၥမ်ဳိး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ျပင္ရျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥကမၾကာေသးခင္က ဒီစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကို ဒု-သမၼတခန္႔ဖို႔ စဥ္းစားရာမွာလည္း စစ္တပ္ကိုယ္တုိင္ ဒီျပန္ၿပီးေတာ့ ခံသြားရသလိုျဖစ္ခဲ့တာကိုး။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ တခုစဥ္းစားမိတာက ဒီမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ျပႆနာကတဲ့ တခ်ဳိ႕ဟုိတေလာတုန္းက က်ေနာ္ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ေတာ့ Professor David Williams က ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ စစ္တပ္ကို ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေပးထားရတာက အဓိက ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ စစ္တပ္ဟာ Civilian အရပ္သားအစိုးရရဲ႕လက္ေအာက္မွာ မရွိဘူး။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ ဒီတုိင္းျပည္မွာလို သမၼတေတြဘာေတြ မဟုတ္ဘူး။ အဲလိုဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းက မထြက္ရင္လည္း ေနပါေပးထားပါ။ ဒါေပမယ့္ သမၼတလို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးအရပ္သားဟာ တကယ့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ စစ္တပ္ကို အမိန္႔ေပးႏိုင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ဳိးကိုေကာ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါသလား။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ အခ်ိန္ယူရလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ျပႆနာေတြကလည္း တခုနဲ႔တခု ခ်ိတ္ဆက္သလိုျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားျခင္းအားျဖင့္ ဒီစစ္တပ္က ဘယ္သူ႔ဘက္ကို ရပ္ေပးမလဲေပါ့။ ရပ္ေပးမယ့္သူက သမၼတ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑က King maker ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး Position မ်ဳိးရွိပါတယ္။ တဖက္မွာက်ေတာ့လည္း ဒီစစ္တပ္ကို ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ဖို႔ဆိုတာ လက္ေတြ႔အေနအထားမွာေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္ လြယ္ႏိုင္မယ့္အေနအထား မရွိေသးဘူးေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒါမ်ဳိးေတြကေတာ့ ျပႆနာေတြ တခုနဲ႔တခု လံုးျခားလည္လိုက္ေနတဲ့အေနအထားပါ။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္က ေထာက္ခံတဲ့သူမွ သမၼတျဖစ္တယ္ဆိုရင္ သူကုိယ္တိုင္ကလည္း စစ္တပ္က အလိုက် တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြကို ျပန္အေပးအယူလုပ္ရတာမ်ဳိးေတြ ရွိဦးမယ္ထင္တယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိး သမၼတျဖစ္လာတယ္ဆိုရင္ အဓိက စိန္ေခၚမႈတခုကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑ကို သူ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္တပ္ကို အရပ္သား အာဏာစက္ လက္ေအာက္ကိုေရာက္ေအာင္ေတာ့ သူ ႀကိဳးစားရေတာ့မွာပဲ။ အဲဒါေကာ ျဖစ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္း ရွိပါသလား။ နည္းနည္းႀကိဳၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေရွ႕ကို လွမ္းၾကည့္မယ္ဆုိရင္။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ လက္ရွိအေနအထားမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ပါဝါကို ေလ်ာ့ခ်လိုက္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ခက္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ ဒီယႏၱရားႀကီးကို ေမာင္းႏွင္ခဲ့တာ ၾကာၿပီဆိုတဲ့အေနအထားမွာ ခ်က္ခ်င္းႀကီး ဒီစစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာကိုေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ မလြယ္ေသးဘူး ထင္တယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ တဖက္မွာ က်ေနာ္တို႔ စင္ၿပိဳင္လို႔ေျပာလို႔ရမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပါတီေပါ့ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း သူရဲ႕မဟာမိတ္ေတြၾကားထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒါကိုမႀကိဳက္ရင္ ေနာက္တခုကို အစားထိုးေရြးစရာဆိုလို႔ ဒီလို မတည္ေဆာက္ထားႏိုင္ေသးဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးတခုေမးခ်င္တဲ့ အပိုင္းကေတာ့ အခုတေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္လာတဲ့ Communal Violence ဘာသာေရးကိုအေျခခံတဲ့ သေဘာေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡေတြျဖစ္လာတယ္။ ဒီဟာကေကာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈ ဘယ္ေလာက္ႀကီးမားတဲ့ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစမယ္ထင္ပါသလဲ။ 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒါတကယ့္ကို အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈလို႔ေတာင္ က်ေနာ္အျမင္ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေတြ တစံုုတရာ ေျပလည္ေနတဲ့ အေနအထားမွာေပါ့ တြက္ခ်က္ၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အခုလိုျဖစ္လာတဲ့ ဒီမတူတဲ့လူမ်ဳိးေတြ၊ ဘာသာေတြ အဲဒီအၾကားမွာ ျဖစ္လာတဲ့ ဒီ Communal Violence မွာ ေသေသခ်ာခ်ာ မကိုင္တြယ္ႏိုင္ဘူး မထိန္းသိမ္းႏိုင္ဘူးဆိုလ႔ိုရွိရင္ စစ္တပ္က တစံုတရာ ျပန္ဝင္လာဖို႔အေနအထား ႀကိဳးစားမွာအထိေတာင္ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ရတယ္။ ဆိုလိုတာက ဒီမိုကေရစီေနာက္ ျပန္ဆုတ္သြားမွာေတာင္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေနအထားရွိပါတယ္ ဆရာ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီျပႆနာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္ေနရစဲ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ဒီေကာလဟာလသတင္းေတြအေပၚမွာ ယံုၿပီးေတာ့ ခုနက မတူညီတဲ့ လူမ်ဳိး၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာေတြအေပၚမွာ ဒီမုန္းတီးစိတ္က တစံုတရာ ျပင္းထန္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့ ဆရာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီအေပၚမွာ စိုးရိမ္ပါေသးတယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု မီဒီယာ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းေျပာေတာ့ သတင္းစာေတြဘာေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိလာတယ္ လူေတြဟာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလာၾကတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါ ေကာလဟာလကိုေတာ့ တပိုင္းကေတာ့ သူတို႔ ထိန္းေကာင္း ထိန္းႏိုင္မွာေပါ့ေလ အဲဒီဖက္က။ ဒါေပမယ္လည္း ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရခါစကမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈေတြ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္စဥ္က တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္ယုတ္သြားတဲ့သေဘာလား။ အဲဒီ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာတာၾကည့္ရင္။ 

ဦးေအာင္သူၿငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ ျမင္တာကေတာ့ ပညာေရးနဲ႔ဆိုင္တယ္လို႔ ထင္တယ္ ဆရာ။ တဖက္က ပညာေရး နိမ့္က်လာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေယဘုယ် ဒီလူထုၾကားထဲမွာ အေတြးအျမင္အရလည္း နိမ့္လာတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ တခုႏွစ္ခုေပါ့ စသျဖင့္မွာ တဖက္ကို တကယ့္ကို ရင့္ရင့္သီးသီး ေအာက္တန္းက်တဲ့ တိုက္ခုိက္မႈမ်ဳိးေတြလုပ္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြေပါ့။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ ထင္တယ္၊ ဒီေန႔ ျဖစ္လာတာေတြက ဒီရလဒ္ေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္လို႔လည္း ေျပာရင္ရတယ္ ထင္တယ္။ 

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကုိဝင္းမင္းေကာ … 

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ အဲဒီလိုေတာ့ နိမ့္က်လာတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ဘူး။ အဓိကကေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလေတြမွာ ခုနက ဖိႏွိပ္မႈတစံုတရာေလ်ာ့သြားတဲ့ကာလေတြမွာ လူေတြက တစံုတရာေပါ့ အဲဒီလို သူတို႔ရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာက တခါတေလမွာ အရမ္းလြန္ကဲသြားၿပီးေတာ့ ခုနက လူမ်ဳိးခ်င္း၊ ဘာသာခ်င္း ဒီမေက်မနပ္မႈေတြကိုပါ အဲဒီလုိေပါ့ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ထုတ္ေဖာ္လာတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္သြားတဲ့အပိုင္းေတြက ဥပမာ အင္ဒိုနီးရွားမွာဆိုလို႔ရွိရင္လည္း တ႐ုတ္နဲ႔ မြတ္စလင္နဲ႔ၾကားထဲမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာမ်ဳိးေတြ က်ေနာ္တို႔ ၾကံဳခဲ့ရတယ္ေလ ဒီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာပဲ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး အေနအထားမ်ဳိးေတြမွာ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာ အဓိကအေရးႀကီးတာက အစိုးရအေနနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုင္းအေနနဲ႔ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ေပါ့ ျဖစ္လာတဲ့ျပႆနာေတြကို ျမန္ျမန္ဝင္ရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ တရားဥပေဒအရျဖစ္ဖို႔ အဲဒါက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ။ 

ဗီြအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) အစီအစဥ္မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။