စစ္ေရးနဲ႔ မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ ကခ်င္ပဋိပကၡ

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္ခ်က္ အစီအစဥ္မွာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစု KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္တို႔အၾကား လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ့ ပဋိပကၡကို စစ္ေရးနည္းလမ္းသက္သက္နဲ႔သာ ေျဖရွင္းမယ့္သေဘာ အစိုးရဘက္ကျပသေနတယ္လို႔ KIO အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာလဂ်ာ က ေျပာဆိုပါတယ္။ ထိုးစစ္ကို အရွိန္ျမႇင့္ တိုက္ခိုက္ေနတဲ့အတြက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ျပန္ၾကားရခက္ေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ေဒါက္တာလဂ်ာ နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ KIA, KIO ေခၚ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရတို႔ဟာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးရယူခဲ့ၾကတာ ၁၇ႏွစ္ ၾကာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔ေတြကို စစ္တပ္ရဲ႕လက္ေအာက္ခံ နယ္ၾကားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ အေျပာင္းအလဲ ဖြဲ႔စည္းေရးလုပ္လာတဲ့အတြက္ အေျခအေန ျပန္လည္းတင္းမာသြားခဲ့ပါတယ္။


အဲဒီေနာက္ စစ္တပ္ဘက္က KIA နယ္ေျမ အနီးတဝိုက္ေဒသအထိ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဝင္ေရာက္တပ္စြဲမႈေတြ လုပ္လာတဲ့အတြက္ ေနာက္ဆံုးမွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပန္လည္စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္လုပ္ေနပါတယ္ဆိုတာ ၾကားေနရေပမယ့္ အေျဖမထြက္ဘဲ စစ္ရွိန္ပိုပိုျမႇင့္လာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ စစ္ေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ မေျပလည္လို႔ လက္နက္ကိုင္ ေျဖရွင္းရတဲ့ တစ္နည္းေျပာရင္ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီျပႆနာမွာေကာ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ ေျပလည္မႈရမယ္ဆိုရင္ ဒီစစ္ေရး ေျပလည္သြားႏိုင္စရာ မရွိဘူးလား ဆရာ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။  ရွိတာေပါ့။ သူတို႔က ဒီအပစ္ရပ္ Ceasefire Agreement လက္မွတ္ထိုးၾကရေအာင္ဆိုတဲ့ကိုပဲ လာလာေျပာေနေတာ့ ႏုိင္ငံေရးကိစၥေတြကို ဘယ္လိုသြားၾကရေအာင္ ဆိုၾကရေအာင္ ဆိုတာေတြ မရွိသေလာက္ မပါသေလာက္ ျဖစ္ေနေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကို က်ေနာ္တို႔အားလံုး Ceasefire ျဖစ္သြားပါၿပီဆုိတဲ့ဟာေလာက္ ေျပာျပ႐ံုေလာက္ ေျပာျပဖို႔အတြက္ ျဖစ္သလုိလုိ အဲလုိခံစားမႈေတြလည္း ရွိခဲ့တာေပါ့။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အစိုးရဘက္ကေနၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေပါင္းစံုပါဝင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ရပ္ ဒီ Ceasefire ေတြၿပီးရင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဘာညာေျပာတာၾကေတာ့ ဆရာတို႔ Ceasefire ကို လုပ္လုိက္ႏိုင္ရင္ အဲဒီႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးေကာ ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးလား ဆရာ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က ထပ္ညိႇရဦးမယ္။ အဲဒါေတြ ရွိတယ္ဗ်။ ဆိုလိုတာက ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိးလဲဆိုတဲ့ဟာ အစိုးရဘက္က က်ေနာ္တို႔ကို ဖိတ္ေခၚလာတဲ့အခ်က္ေတြကလည္း ဒါကို ဦးေက်ာ္ဇံသာလည္း သိၿပီးသားပဲ။ အခ်က္ ၈ ခ်က္ပါတဲ့ဟာေတြ။ ၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒအတြင္းကဟာေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ဖို႔၊ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ဖို႔ကိစၥေတြ။ အဲဒါေတြကိုက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း တင္မကဘူး၊ အဲဒါကိုက လက္ခံဖို႔ရန္ ေတာ္ေတာ္ေလး ဟုိဒင္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ဘယ္လို အခုိင္အမာ ဘယ္လို grantee ရွိရွိေဆြးေႏြးၾကမလဲ ဆိုတဲ့အပိုင္း။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က KIO ဘက္ကတင္ထားတာလည္း အဲဒါပဲ။ grantee ရွိႏိုင္ေအာင္ကလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ အခ်င္းခ်င္းဟာ ဒီယံုၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္မႈမွာ ခက္ခဲေနတဲ့ဟာေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဘက္လိုက္မႈမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းက စိစစ္တဲ့အေနႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ပါဝင္ၿပီး လုပ္ၾကရေအာင္ဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုမႈေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမယ့္ အာမခံခ်က္ျပည့္ဝတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲဆိုတာ အဓိကအားျဖင့္ က်ေနာ္ေတြ႔တာကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း က်ေနာ္ ေမးပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ပတ္သက္ၾပီးေတာ့ ဘဝင္မက်ဘူး တိုင္းရင္းသားေတြက။ ဒီ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုေဘာင္အတြင္းမွာ သူတို႔က ႏိုင္ငံေရးဆက္ၿပီးေတာ့ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ ဆိုေတာ့ ၂၀၀၈ကို ျပင္မယ့္ကိစၥကိုလည္းပဲ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတာေကာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား ဆရာ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ ဆိုလိုတာက ၂၀၀၈ ကိုလည္း ေဆြးေႏြး။ အဲဒီလိုလား။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ လႊတ္ေတာ္ေတြ ဘာေတြ မဝင္ဘဲနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေဆြးေႏြးတဲ့ပြဲျဖစ္ခဲ့ရင္ ဆရာတို႔က Ceasefire လုပ္လိုက္ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြအားလံုးလည္း Ceasefire ျဖစ္သြားၿပီ။ အဲဒီလုိဆိုရင္ ေနာက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က ဒါ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္မယ္ ဆိုၾကပါစို႔။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၾကရင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကိစၥကို ဆရာတို႔က မလိုလားဘူးဆိုတာ ထပ္ၿပီးတင္ျပလို႔ေကာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား ဆရာ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။  ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။ ဒါကေတာ့။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး အပစ္ရပ္တာေရာ၊ မရပ္တာေရာ အားလံုးက အစိုးရနဲ႔ဒီဟာကို ေဆြးေႏြးခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ သေဘာတူညီမႈရရွိလာတဲ့အခါၾကေတာ့ ဒါ လႊတ္ေတာ္ ဒါကေတာ့ အတည္ျပဳၿပီး လက္ေတြ႔က်င့္သံုးသြားရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒါေပမယ့္ အခုေလာေလာဆယ္မွာက ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဒါက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မရွိေသးေတာ့ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုေဆြးေႏြးပြဲဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား ဆရာ။ က်ေနာ္ အဓိက သိခ်င္တာက အဲဒါပါ။ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ေကာ ဆရာတို႔ႏွင့္ အစုိးရနဲ႔ၾကားမွာ အပစ္အခတ္ရပ္ဖို႔ မလိုဘူးလား … ပထမ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကို အခုေလာက္ ဒီလိုတကယ့္ ထုိးစစ္ႀကီးကို စြဲစြဲျမဲျမဲ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေလေၾကာင္းကေကာ လက္နက္ႀကီးေတြကအစ အားလံုးနဲ႔ အဲဒီေလာက္ႀကီး ျဖစ္ေနေတာ့ အခု ေက်းရြာေတြ ကခ်င္ေက်းရြာေတြဆိုရင္ အားလံုး နဂိုကက်န္ေနတဲ့ အိမ္ေတြေတာင္မွ အခုလိုက္လံၿပီး ဒီ သံုးေလးငါးရက္အတြင္းမွာ အားလံုးမီး႐ိႈ႕တယ္။ ေနာက္ ကခ်င္ရြာသားျမင္လို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒါအမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့ Violation က အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ Human Rights ေတြက။ ဆိုေတာ့ အဲေလာက္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခု ဗဟုိကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာကို ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံုၾကမယ္ဆိုတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔က ဦးေအာင္မင္းလည္း စာပို႔တယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက ဘယ္လိုမွ ျပန္ၾကားႏိုင္တဲ့အဆင့္ကို မေရာက္ႏိုင္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ေနတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးတင္မက စီးပြားေရးအားျဖင့္လည္း ကခ်င္ေဒသရဲ႕ သယံဇာတေတြဟာ စစ္အစိုးရနဲ႔ အလြမ္းသင့္တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီး ထုတ္ယူေနၾကတယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသခံေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား သိပ္နစ္နာတယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ရွိတယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ၾကတဲ့လူေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို စီပြားေရး ခံျပင္းမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခ်င္တဲ့ဆႏၵ ဘယ္ဟာ ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးမယ္၊ ဘယ္ဟာ ပိုၿပီးျပင္းထန္မယ္ ထင္ပါသလဲ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ KIO အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ဒီတည္တံ့ခုိင္ျမဲတဲ့ အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တကယ့္ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီး Federal စနစ္၊ Federal ျပည္ေထာင္စု ဆိုပါေတာ့ အခုကေတာ့ အရင္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အျမဲတမ္းပဲ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စုလို႔ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ အဲဒီလုိဟာမ်ဳိး ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ေျဖရွင္းဖို႔က အင္မတန္ ခိုင္ခံ့မယ့္ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ တိုးတက္မႈျဖစ္မယ္လုိ႔ ယံုၾကည္တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေစာေစာက ေျပာတဲ့အထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားက ဘက္လိုက္မႈမရွိတဲ့ သမာသမတ္ရွိတဲ့ လူရဲ႕ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္မွာ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ဳိး လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုတာ။ ျပည္ေထာင္စုအထဲက ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားေတြအထဲက အရင္တုန္းကလည္း Ceasefire ေစ့စပ္ေပးခဲ့ဖူးတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူထုေလးစားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အဲပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ ႀကီးၾကပ္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ေအာက္မွာ ေဆြးေႏြး သူတို႔ရဲ႕ ကမကထျပဳမႈေအာက္မွာ ေဆြးေႏြးရင္ေကာ မရဘူးလား ဆရာ။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။  က်ေနာ္တို႔က ဒီႏိုင္ငံတကာကလည္းပဲ ကမာၻကလည္း သိရွိႏိုင္ေအာင္ဆိုၿပီး International Community တစ္ခုခုေပါ့၊ granter သေဘာေပါ့။ ဒီဟာကို ျပဳခ်င္တာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ ေနာက္ေမးခ်င္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုက ဆရာ။ ဟုိ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျပည္တြင္းက လူထုကလည္း ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပေနၾကတယ္။ စစ္အစိုးရကို။ တုိင္းရင္းသားေတြကလည္း စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ တေပါင္းတည္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအားျဖင့္ အလားအလာ သိပ္ေကာင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ KIO ဟာ ပထမဦးဆံုး စစ္အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီလို လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕က ဟာ အဲဒီလို ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်န္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး အလားအလာ ေကာင္းေနမႈဟာ အရွိန္ေလ်ာ့ဆင္းသြားခဲ့တယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အခုအခါမွာ တစ္ဖက္ကၾကည့္ရင္ ဒီမိုကေရစီေရးအားျဖင့္နဲ႔ပဲ အစိုးရဘက္က လိုက္ေလ်ာမႈေတြ ရွိလာတယ္။ UNFC က က်န္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ လုိက္ေလ်ာမႈေတြရွိလာတဲ့အခါမွာ KIA ႏွင့္တစ္ခါ ထပ္ၿပီးေတာ့ ျပႆနာျဖစ္ရျပန္္ေကာ ဆရာ။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာ ဘယ္လိုေျပာခ်င္ပါသလဲ ဆရာ။ ဟိုတုန္းကလည္း အဲဒါ …

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒါ က်ေနာ္တို႔က အခုျဖစ္ခ်င္ေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဆိုတာကလည္းပဲ၊ အဲဒီဟာ ျဖစ္စဥ္မွာလည္းပဲ သမိုင္းမွာ ကခ်င္။ ယခင္ က်ေနာ္တို႔ ဟုိဘက္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အင္မတန္မွ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာကို လိုလားၾကၿပီး တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခုလည္းပဲ ဒီႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲၿပီး အင္မတန္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္တယ္။ ဒီ ျပည္ေထာင္စုအေရးကို။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႔ရန္ကို အင္မတန္ လိုလားတယ္။

အဲဒီတုန္းကေတာ့ နအဖ၊ နဝတ။ က်ေနာ္တို႔ ဘာေၾကာင့္ ဒီဟာကို ceasefire လက္မွတ္ထိုးရ။ ဘယ္အဖြဲ႔မွ လက္မွတ္မထိုးခဲ့ပါဘူး။ Agreement။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အထူးေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ အင္မတန္မွ ေမွ်ာ္မွန္းလြန္းလို႔ အင္မတန္မွ လိုလားခ်င္လြန္းလို႔ ဒီ ျပည္ေထာင္စု အေရးကို။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ထိုးမွ ဒီဟာကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္း ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ဟာကို ကတိကဝတ္ ျပဳခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒါကို အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီလို ထုိးခဲ့တယ္။ အဲဒါထုိးခဲ့တာ ၁၇ ႏွစ္ၾကာလာတယ္။ သိတဲ့အတိုင္းပဲ ၂၀၁၁ ဧၿပီလ လကုန္ပိုင္း ၂၉ ရက္ေလာက္မွာ တိုင္းမွဴးက အဲတုန္းက က်ေနာ္ ပါတယ္။ ဥကၠ႒နဲ႔ခရီးသြားေနတုန္းမွာ ခ်က္ခ်င္း ဟုိ တႏိုင္ငံဘက္ကိုေျပးၿပီး ခ်က္ခ်င္းေခၚၿပီးေတာ့မွ ေတြ႔ၿပီးမွ ဒီဟာကို အခု BGF ေျပာင္းလဲရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့မွ ေျပာလာတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ အံ့ၾသသြားတယ္။ အဲဒီမတိုင္ခင္ကလည္း ဦးေက်ာ္ဇံသာသိတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၄ ကေန ၂၀၀၇ ၿပီးတဲ့အထိ က်ေနာ္တို႔ NC တက္ခဲ့တယ္။ ဒါလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ခ်င္လြန္းလို႔ ျပည္ေထာင္စုအေရးမွာ ျဖစ္ခ်င္လြန္းလို႔ တက္ခဲ့တယ္။

အဲဒီအေရးမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ဒီအေျခခံဥပေဒမွာ ျဖည့္သြင္းမႈေတြ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုမွ ျပဳမလာဘူး။ အဲဒီဟာလည္းပဲ။ ေနာက္ဆံုးအရ ဒီ Referendum ကအစ က်ေနာ္တို႔က ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရအသစ္ တက္လာရင္ေတာ့ ဒီကိစၥဟာ အစိုးရအသစ္အေနႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားေတြကုိ အားလံုး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ျဖစ္မျဖစ္ျဖစ္ အားလံုးကို ဒီအေရးကို ေဆြးေႏြးလာလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႏွင့္ က်ေနာ္တို႔က Referendum ကိုက က်ေနာ္တို႔ ကူညီေပးတာေတြ သြားလာေရးကိစၥကအစ ကူညီခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ဟာ အင္မတန္မွ ျဖစ္ခ်င္လြန္းတဲ့ ဒီကိစၥမွာ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီႏိုင္ငံေရးကိစၥ ဘာမွမေျပာဘဲနဲ႔ ဒီတပ္ကိုပဲ ေျပာင္းပစ္ရမယ္။ ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ဒီ ကာကြယ္ေရး ဦးစီခ်ဳပ္လက္ေအာက္မွာ ထမ္းရမယ္ဆိုတဲ့ဟာ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါဟာက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ ဒါေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔ ၂၀၁၀ တစ္ႏွစ္လံုးနီးပါး ဆက္ႀကိဳးစားေသးတယ္။ အဲဒီဟာ ဒီ Mediator ေတြနဲ႔ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ အက်ဳိးေဆာင္ေတြ ရွိတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုး မျဖစ္လာဘူး။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ မျဖစ္လာခဲ့ဘူး။ မျဖစ္လာေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔က တပ္ကို ထိန္းၿပီးေတာ့မွ ဒီအတိုင္းပဲ ေနေနပါတယ္။ ေနေနေတာ့ ဒီ ၂၀၁၂ ဇူလိုင္ ၉ ရက္ေန႔မွာ ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီိးေအာင္တိုးတို႔ဘက္က က်ေနာ္တို႔ တာပိန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့မွ သူတို႔က က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေရွ႕တန္း ပို႔စ္ေလးတစ္ခုကို ဝင္တိုက္ရာကေန။ ဝင္တိုက္တာေတာင္ က်ေနာ္တို႔ သံုးရက္ေလာက္အထိ မပခ နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ မပခ နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့မွ ဒီဟာ ေျပပ်က္မသြားႏိုင္ေအာင္ အျခားအဖဲြ႔အစည္း အခုလုိဟာမ်ဳိး ျဖစ္မလာႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က ထိန္းသိမ္းဖို႔အတြက္ ညိႇေပးတယ္။ အေၾကာင္းၾကားၿပီး။

ဒါေပမယ့္ တိုင္းမွဴးအေနႏွင့္ ဘာမွအေၾကာင္းျပန္ၾကားခ်က္ မရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဇြန္ ၉ ရက္ေန႔မွာ စတဲ့ဟာကို ၁၃ ရက္ ၁၄ ရက္အထိ က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ပါေသးတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း။ သူတို႔လည္း ထပ္တိုးတိုးတိုးရင္း အင္းအားတိုးရင္းမွ ဒါေတြ တုိက္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ထိခိုက္မႈေတြ ရွိလာတယ္ဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ခံစစ္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္မႈအေနႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ တိုက္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီလို ရွိတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဆရာ တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးေျပလည္မႈရလို႔ တကယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားေတြလုိခ်င္တဲ့ Federal ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ဘယ္ Federal မွာမွ State Army ဆိုၿပီးေတာ့ သီးျခားျပည္နယ္လိုက္ ဒီ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုက မရွိဘူးေပါ့ ဆရာ။ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေျပလည္မႈရရင္ ဆရာတို႔ကလည္း လက္နက္ကို စြန္႔ဖို႔ဆိုတာေတာ့ အဆင္သင့္ေပါ့ ရွိပါသလား။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။  ဒါက ကာကြယ္ေရးဦးစီးေရးခ်ဴပ္ တစ္ခုပဲရွိရမယ္၊ တစ္ဦးပဲရွိရမယ္ ဆိုတာကေတာ့ ဒါကေတာ့ မွန္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို အဲဒီလုိပဲေလ။ သို႔ေသာ္ ဒီတပ္ပိုင္းဘက္ကို ျပည္နယ္အလိုက္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ျပည္နယ္အလိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း ဘယ္လိုဖြဲ႔စည္းၾကမလဲဆိုတာအပိုင္းကေတာ့ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္ အခုဘာမွ ေျပာပိုင္ခြင့္ မရွိေသးဘူး။ မေျပာႏိုင္ဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ကခ်င္ KIO, KIA ႏွင့္ အစိုးရနဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာဟာ တကယ္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုလံုး တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးကို အျပင္းအထန္ဆံုး ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီဟာကို ကယ္တင္ဖို႔အတြက္ ဆရာတို႔ဘက္ကေကာ ဘယ္ေလာက္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာ။ အစြမ္းကုန္ ဆရာတုိ႔ဘက္က လုပ္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနက။

ေဒါက္တာလဂ်ာ ။ ။ ဒါကေတာ့ အခုေျပာသလို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျပႆနာအႀကီးဆံုးက အခုက ဒီအစိုးရတပ္ေတြက စစ္ေရးအရပဲ ေျဖရွင္းေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးလို Military နည္းနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔သြားမယ္၊ ကခ်င္ကိုေတာ့ ဆိုတဲ့သေဘာလိုဟာမ်ဳိးျဖစ္ေနေတာ့ ဒီဟာက က်ေနာ္တို႔အတြက္ ျပန္စဥ္စားဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ေနတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဘက္က စိတ္ထားေတြ သူရဲ႕ေဖာ္ျပခ်က္ေတြ၊ ဦးေအာင္မင္းတို႔က ေဖာ္ျပခ်က္ေတြက တစ္မ်ဳိး၊ ေနာက္ တပ္မေတာ္ဘက္ကထြက္လာတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြက တစ္မ်ဳိးဆိုေတာ့ မီးစတစ္ဖက္ ေရမႈတ္တစ္ဖက္လုိလို အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့ဗ်။ အျမင္သံုးသပ္စရာေတြက။ ဆိုေတာ့ ဒီဟာေၾကာင့္ အခု ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေျပာတဲ့အေျဖက အစိုးရရဲ႕ တကယ္ စိတ္ရင္းေစတနာ Mindset ဘယ္လို ရွိသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) အစီအစဥ္မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။