ျပည္ေတာ္ျပန္အဖြဲ႔မ်ား၏ အနာဂတ္ခရီး

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ၂၀၁၂ ဟာ ျပည္ပမွာရွိေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံု၊ ပုဂၢိဳလ္ေပါင္းစံု ျပည္ေတာ္ျပန္တဲ့ႏွစ္လို႔ ေျပာလို႔ရႏိုင္တဲ့ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ဆိုရင္ပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ABSDF (All Burma Students' Democratic Front) ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ရွိေနပါတယ္။

ဒီအဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာရွိေနခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အတူေတြ႔ဆံုၿပီး ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုင္ပင္ေနတယ္လို႔လည္း ၾကားသိရပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားေရးေနတဲ့ ဦးေဇာ္မင္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။


ဦးေဇာ္မင္းဟာ တခ်ိန္က ABSDF အပါအဝင္ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ အဖြဲ႔ဝင္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ တဖြဲ႔နဲ႔တဖြဲ႔ က်န္တဲ့ကိစၥမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျခင္းမတူဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္လို႔ေခၚတဲ့ ABSDF ျပန္တဲ့ကိစၥက သူတုိ႔က ေနာင္အနာဂတ္မွာ ABSDF က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ကေန ဘယ္လိုအခန္းက႑နဲ႔ဆက္ၿပီး တုိင္းျပည္မွာျပန္လည္ရပ္တည္လႈပ္ရွားရမလဲဆိုတာကို ေလ့လာတဲ့သေဘာ။ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီကေတာ့ သူတုိ႔က လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ ျပန္လည္ရပ္တည္ေရးအတြက္ သူတို႔က ေလ့လာတဲ့အေနနဲ႔သြားတာဆိုေတာ့ အဲဒါကေတာ့ မတူဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒါဆိုလို႔ရွိရင္ တဖြဲ႔ခ်င္းအေၾကာင္းစီကိုပဲ ျပန္ၿပီးေျပာရေအာင္။ လက္နက္ကိုင္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အေနနဲ႔က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ဖြဲ႔စည္းၿပီးရွိခဲ့တာ။ အခုေလာေလာဆယ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗမာျပည္ထဲမွာ ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာၿပီ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရလည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ဖို႔ ျပည္တြင္းမွာ တရားဝင္အားျဖင့္ လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အခြင့္အေရးေတြ ရလာၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ ABSDF ရဲ႕ အခန္းက႑က နယ္စပ္ေနရာမွာ က်န္ပါအံုးမလား။ သူတုိ႔ရဲ႕ေရြးစရာလမ္းက တစ္ခုတည္းေသာအေနနဲ႔က ႏိုင္ငံေရးကိုလုပ္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔ ေဇာက္ခ်လုပ္သြားဖို႔ မဟုတ္ဘူးလား။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ ABSDF အေနနဲ႔ အခုေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္ျမင္တာက ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းဖို႔ဆိုတာကေတာ့ နည္းနည္းခက္ခဲလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) ေက်ာ္က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းအတိုင္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းအတုိင္း အလုပ္ေတြလုပ္ခဲ့ၾကတာ။ ဆိုေတာ့ လုပ္ထားတဲ့ယႏၱရားေတြက။ အဲဒီေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ ခ်က္ခ်င္းျပန္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေထာင္ခြင့္ရမယ္ဆိုေတာင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေထာင္ဖို႔ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္မလြယ္ေသးဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္လည္း ျပည္တြင္းမွာ ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ ABSDF ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေထာက္ျပခ်က္ေတြအရဆိုလို႔ရွိရင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိမႈကို သူတုိ႔ ဦးတည္ေနတယ္ေပါ့။ အဲဒီလို တႏိုင္ငံလံုးမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ မရေသးဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ ABSDF အေနနဲ႔လည္း အျပင္ဘက္မွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ တတပ္တအားအေနနဲ႔ ဆက္ရွိေနအံုးမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ သေဘာကေတာ့ ABSDF က သူတုိ႔တဖြဲ႔အေနနဲ႔မဟုတ္ဘဲနဲ႔ က်န္တဲ့ေဒသေတြရဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုပါ ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတာင္းဆိုေနတဲ့သေဘာ ရွိေနတယ္ေလ။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ က်ေနာ္ထင္တယ္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ အားလံုးကိုကိုယ္စားျပဳမယ့္ အေနအထားဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဆင့္ေတြအမ်ားႀကီး ရွိတယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ABSDF တခုတည္းအေနနဲ႔ ဗမာတႏိုင္ငံလံုးကို သူတုိ႔တဖြဲ႔တည္းနဲ႔ တေယာက္တည္း ကိုယ္စားျပဳဖို႔ဆိုတာေတာ့ မလြယ္ဘူး။ က်ေနာ္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာတာပါ။

က်ေနာ္တုိ႔လည္း တခ်ိန္က ဒီ ABSDF မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ့္ ရဲေဘာ္ေတြပဲေလ။ အခုကိစၥက ဖြဲ႔ဖြဲ႔ျခင္းမွာ အဆင္မေျပတဲ့အခါၾကေတာ့ ေကအိုင္ေအနဲ႔အတူ၊ ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ABSDF ေတြ တြဲတိုက္ေနတာပဲ။ ဒါက လက္ရွိပကတိ အေျခအေနပဲ။ ဆိုေတာ့ အခု ABSDF က ဗဟုိက ဘာပဲေျပာေျပာ ကရင့္နယ္ေျမထဲမွာ အေျခခ်တာကို။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ ကရင္၊ ေကအိုင္ယူ ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ရမယ္။ က်န္တဲ့ နီးစပ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔လည္း တုိင္ပင္ၿပီးေတာ့ ညိႇႏိႈင္းလုပ္ရမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အေစာက ဦးေဇာ္မင္း ေျပာတဲ့အထဲမွာ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီအေနနဲ႔ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အေစာပိုင္းကလည္း ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္မုိးေဇာ္ သြားတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ဦးေငြလင္းနဲ႔ ပါတီက အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ လူႀကီးပိုင္း ျပည္တြင္းမွာ ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရာကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ တရားဝင္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႔ တရားဝင္လုပ္ငန္းေတြ ျပန္လုပ္ဖို႔ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒီ အလားအလာက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဦးတည္တဲ့ ေျခလွမ္းလို႔ ေျပာလို႔ရမလား။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ အဲဒီေလာက္ႀကီးေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ၂၀၁၅ အတြက္ဆုိရင္ ဥပမာအားျဖင့္ လူ႔ေဘာင္သစ္က အျပင္ေရာက္ေနတာ သက္ဆိုင္ရာေခါင္းေဆာင္ေတြ အျပင္ေရာက္ေနတာ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ က်ေနာ္တုိ႔ ၂၀၀၈ Constitution ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို မျပဳျပင္ႏိုင္ေသးဘူးဆိုရင္ အခုမွသြားၿပီး ျမန္မာျပည္ထဲသြားၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၂၀၁၅ ဝင္ဖို႔ဆိုတာေတာ့ ျဖစ္တယ္။ အနည္းဆံုး ၅ ႏွစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ တဆက္တည္းေနခဲ့ရမယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားျပဖို႔ လိုတယ္။

အကုန္လံုးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပည္ပမွာ အေျခစိုက္တယ္ဆိုေတာ့ အခု ၂၀၁၂ ရွိၿပီဆိုေတာ့ ၂၀၁၅ မွာ အမီ မွတ္ပံုတင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ငါးႏွစ္ တဆက္တိုက္ေနခဲ့တယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပဖို႔ လိုတယ္ဆိုေတာ့ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ေတာ့ ဒီဟာက ခက္ခဲေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။

အဓိကေတာ့ က်ေနာ္ ျမင္တာကေတာ့ လူ႔ေဘာင္သစ္အေနနဲ႔ ဒါကို လုပ္ဖို႔ဆႏၵရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေယဘုယ် သံုးသပ္မိသေလာက္ေတာ့ ဒီလို ပါတီေထာင္ဖို႔အတြက္၊ ပါတီျပန္လည္ ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ေစာင့္ေနတဲ့ကာလအတြင္းမွာ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ လူထုၾကားထဲမွာ လုိအပ္တဲ့ သင္တန္းေတြ ဘာေတြ - သင္တန္းေတြလုပ္ဖို႔အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ အလားအလာ မ်ားမလားလုိ႔ အဲဒီလို ျမင္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ကာလေတြတုန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုးပါတီအေနနဲ႔ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ပါတီလည္း တရားဝင္မဟုတ္တဲ့အခါ၊ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ေတာ္ေတာ္ၾကာသြားတဲ့အခါၾကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အခုေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ စည္း႐ံုးေရးအေနအထားအရေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိႏိုင္မလဲ။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိႏိုင္မလဲဆိုရင္ တခုေတာ့ရွိပါတယ္ က်ေနာ္တို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လူ႔ေဘာင္သစ္ထဲမွာ တခ်ိန္က အသက္အငယ္ဆံုးလူေတြေတာင္ အခု ၄၅၊ ၄၆၊ ၄၇ အရြယ္ေတြ ျဖစ္ကုန္ၿပီ။ ဆိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ က်ေနာ္တို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရင္ ပါတီအသက္ တဆက္တည္းကို တရားဝင္ပါတီ တည္ရွိခဲ့တာ မဟုတ္ေတာ့ မ်ဳိးဆက္အရလည္း ေနာက္ထပ္မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ေတြ မရွိဘူးေလ။

ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အားလံုးက တစံုတရာအားျဖင့္ေတာ့ အရြယ္အားျဖင့္ လြန္စျပဳလာၿပီးေပါ့။ လူငယ္ေတြက နည္းလာၿပီဆုိေတာ့ အမ်ားစုကေတာ့ ငါးဆယ္တန္းေတြ ျဖစ္လာၿပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအခါၾကေတာ့ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ေသြးသစ္ေလာင္းဖို႔ အင္အားသစ္ထပ္ေလာင္းဖို႔ဆုိတာ ေနာက္က လူငယ္မ်ဳိးဆက္၊ ေခတ္ပညာတတ္ မ်ဳိးဆက္လူငယ္ေတြ လုိပါတယ္။ အဲဒါေတြ မပါဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အရင္မ်ဳိးဆက္ ၁၉၈၈ က မ်ဳိးဆက္ကလူ၊ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြသက္သက္နဲ႔ သြားရင္ေတာ့ အဆင္ေျပလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲအေျခအေနကို ဦးတည္ေနတဲ့ အေနအထားကို သံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ၾကေတာ့ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ျပည္ပမွာရွိေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ႏိုင္ငံေရးအရ အင္အားစုေတြက သီးျခားပါတီေတြ ထူေထာင္ၾကလာတယ္။ ထူေထာင္ၾကမယ့္ အေနအထားေတြလည္း ျမင္ေနရတယ္။

အခု လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီ အပါအဝင္ေပါ့။ ျပည္တြင္းကို ဝင္သြားတဲ့လူေတြ အပါအဝင္ေပါ့။ အဲဒီအခါၾကေတာ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ အရင္တုန္းက ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းကလို ပါတီေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ျဖစ္လာမယ့္ အေနအထားမ်ဳိး ေတြ႔ရႏိုင္သလား။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ diversity အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံု၊ အမ်ဳိးအစားေပါင္းစံု ရွိတယ္ဆိုတာကို လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒါေတြဟာ အတိုက္အခံထဲမွာ ကြဲျပားသြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးဆီကို ဦးတည္မသြားႏိုင္ဘူးလား။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ ဒီလုိ ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက က်ေနာ္လည္း အထဲမွာရွိပါတယ္။ မဲလည္း ထည့္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီေခတ္တုန္းက လူ႔ေဘာင္သစ္ေတြပါ။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ဟာ NLD ႏိုင္ေရးအတြက္ပဲ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီက လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက။ ျပန္ၿပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ အခု ၂၀၁၅ မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ေပၚေကာင္းေပၚလာႏိုင္တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၉၀ ေလာက္ေတာ့ မ်ားခ်င္မွမ်ားမယ္။ ဒါေပမဲ့ ေပၚလာမွာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၅ မွာပဲ က်ေနာ္ထင္တယ္ အဓိကေတာ့ လူထုကေတာ့ က်ေနာ့္ အယူအဆရေျပာရရင္ NLD ကုိပဲ ဆက္ၿပီး မဲထည့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၁၉၉၀ တုန္းကလည္း NLD ကို မဲထည့္တဲ့ကိစၥက NLD ကို မဲကြဲၿပီးေတာ့ မဲပ်က္ၿပီးေတာ့ အင္အားနည္းသြားမွာဆုိလို႔ လူထုက တမင္ကို ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို ႀကီးႀကီးမားမား ဦးေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ NLD ကို တစုတေဝးတည္း မဲထည့္ခဲ့ၾကတာပါ။ အလားတူ အေျခအေနမ်ဳိး က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ၿပီး ေတြ႔ရအုံးမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ေရွ ႔လာမယ့္ ၂ ႏွစ္တာကာလကို ႀကိဳတင္ၿပီး မွန္းဆေျပာေနၾကတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လဲ အေျခအေနက အခုအခ်ိန္မွာေတာင္ ေရေရရာရာ မရွိေသးတဲ့ အေနအထားေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းမွာရွိေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြထဲမွာ ဒုတိယ အင္အားအႀကီးဆံုး။ ဒါမွမဟုတ္ အင္အားအႀကီးဆံုးလို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရႏိုင္တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းနဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကလည္း အခုအခ်ိန္မွာ သိပ္ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးဘူး။

အထူးသျဖင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆိုၿပီးေတာ့ အန္ဂ်ီအုိ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြပဲ လုပ္မယ့္သေဘာ ရွိေနသလား။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေထာင္ၾကမလားဆိုတာလဲ ဘယ္သူမွ မသိႏိုင္ေသးဘူး။ သတင္းမ်ဳိးစံု ထြက္ေနတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာမွ ၁၉၈၈ လႈပ္ရွားမႈႀကီးကေန ေပၚထြက္လာတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ ABSDF အဖြဲ႔၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီအဖြဲ႔ေတြ ျပည္တြင္းကို ျပန္လာတယ္။ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ အဖြဲ႔ေတြအားလံုး ျပန္လည္ဆံုဆည္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အတူတူေပါင္းလုပ္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ အသံေတြလည္း ျပန္ထြက္လာတယ္ဆိုေတာ့ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေဇာ္မင္းအေနနဲ႔ ဘယ္လိုသံုးသပ္သလဲ။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ ေပါင္းလုပ္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္ျမင္တယ္ အေျခခံအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ဳိးျမင္ပါတယ္။ ေပါင္းလုပ္တယ္ဆိုတာက အဖြဲ႔အစည္းတခု နာမည္ေအာက္မွာ ဝိုင္းဝန္းၿပီး၊ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ တရားဝင္ ဝင္လုပ္တာမ်ဳိး။ ေနာက္တခုက ကိုယ့္သီးျခားလကၡဏာနဲ႔ ကိုယ့္အဖြဲ႔နဲ႔ကိုယ္ တူတဲ့အလုပ္ေတြမွာ ေပါင္းလုပ္တာ။ ဒါမ်ဳိးေတြကလည္း တည္ရွိေနတာ။ ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္လည္း ခန္႔မွန္းရခက္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့ တခ်ဳိ႕က လူမႈေရးကိစၥ အားသန္တယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏိုင္င့ေရးကိစၥ အားသန္တယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ကာလမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အခု ၿပီးခဲ့တဲ့ ရွစ္ေလးလံုး မ်ဳိးဆက္လို႔ေျပာရမယ့္လူေတြက ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ ဘယ္လိုဆက္သြားၾကမလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔လည္း ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒါေပမဲ့လဲ လြန္ခဲ့တဲ့ လအနည္းတုန္းက ျပည္မမွာရွိတဲ့ ABSDF ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ ျပည္တြင္းကို ျပန္ဝင္သြားတဲ့အခ်ိန္တုန္းက ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အဖြဲ႔ေတြက ႀကိဳဆိုမႈကိစၥမွာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး သိပ္မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ေဝဖန္သံေတြ ရွိခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေဇာ္မင္းကိုယ္တိုင္ကလည္း အျပင္က ေကာင္ေတြနဲ႔ အတြင္းကေကာင္ေတြဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးခဲ့တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ မွတ္မိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအတြင္းနဲ႔အျပင္ ကြဲလြဲခ်က္ေတြက အခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္အထိ ႀကီးမားေနသလဲ။

ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာက ႏိုင္ငံေရးရဲ႕သဘာဝပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ အခုနယ္စပ္မွာ အေျခစိုက္ေနတဲ့ လူေတြေတာင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၄ ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါမွာ အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲၿပီး ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေလွ်ာက္ၾကတာပဲ။ ကိုယ့္အဖြဲ႔နဲ႔ကိုယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီေတာ့ ဗမာျပည္ ဒီဘက္ကို ႏွစ္ေပါင္း ၂၄ ႏွစ္ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အထဲကလူေတြလည္း အခုလတ္တေလာကာလမွာ မတူတဲ့အျမင္ေတြ၊ ကြဲျပားမႈေတြ။ ေစာေစာကေျပာတဲ့ တစိမ္းဆန္မႈေတြ ဒါေတြကေတာ့ လတ္တေလာေတာ့ မျဖစ္မေန ဟန္ေဆာင္ရင္ ဟန္ေဆာင္မယ္။ ဒါေတြက ရွိေနေသးတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ဒီဟာေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ဖုိ႔ဆိုတာက တေယာက္နဲ႔တေယာက္ နဖူးေတြ႔ ဒူးေတြ႔ ျပန္ေတြ႔ၾကၿပီးေတာ့ ေျပာၾကဆိုၾက ႏီွးေႏွာၾကၿပီးေတာ့ ကာလတခုျဖတ္ၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ တစံုတရာ သေဘာတူညီတခုကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ။ အခုလို အေျခအေနမွာေတာ့ ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္ေတြ ရွိအံုးမယ္လို႔ေတာ့ ျမင္တာပဲ။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အတြင္းက လူေတြအေၾကာင္းကို ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ အတြင္းကလူေတြက ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ။ သူတုိ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ကာလမွာ အတြင္းမွာ ဖိႏိွပ္မႈမ်ဳိးစံု ခံခဲ့ရတယ္။ ေထာင္ေတြထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈ၊ သူတုိ႔ရဲ႕အနစ္နာခံမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဘာမွေျပာစရာမရွိဘူး။

ဒါေပမဲ့ အျပင္က လူေတြအေနနဲ႔ကေရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေထာက္ျပၿပီး ေဝဖန္ေနတာေတြရွိသလို၊ သူတို႔အေနနဲ႔ တစံုတရာ အမွားအယြင္း ႀကီးႀကီးမားမားေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြရွိသလား ခင္ဗ်ား။ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေရာက္ေအာင္ လက္ညိႇဳးထိုးၿပီး ေျပာရေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့တာေတြ ရွိသလား။


ဦးေဇာ္မင္း ။ ။ အဲဒီလိုမ်ဳိး ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အယူအဆဆိုတာေတာ့ မတူတာ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတာေပါ့။ မတူတဲ့အျမင္ေတာ့ ရွိမွာပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ ဒီလိုပါ။ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ပမွာ၊ နယ္စပ္မွာ အေျခစိုက္ရပ္ခဲ့တဲ့အဖြဲ႔ေတြမွာေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ တက္ခဲ့တဲ့ျပႆနာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခား အလွဴရွင္ေတြဆီကေန ရတဲ့ေငြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကရတဲ့အေပၚမွာ ဒီေငြေၾကာင့္လို႔ ႏိုင္ငံျခားအလွဴရွင္ေတြက ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ဆႏၵေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တုိ႔အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းေတြ ကြဲခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ညီညြတ္ေရး တျဖည္းျဖည္း ၿပိဳကြဲခဲ့ၾကတယ္။ မိတ္ေတြပ်က္ခဲ့ၾကဖူးတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြကေတာ့ ဒီဘက္မွာရွိခဲ့တာ အမွန္ပဲ။

အခုေတာ့ ႏိုင္ငံျခား donor ေတြ အလွဴရွင္ေတြက ျပည္တြင္းကို အကုန္ဝင္ေနၾကၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ညီညြတ္ေရးၿပိဳကြဲတာမ်ဳိး၊ စိတ္ဝမ္းကြဲခဲ့တာမ်ဳိး အထဲမွာမျဖစ္ဖို႔ က်ေနာ္က ႀကိဳတင္ သတိေပးလိုပါတယ္။ အရင္ ျပႆနာျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ လူေတြဆီကေနၿပီးေတာ့ နမူနာကိုၾကည့္ၿပီး ကိုယ့္လက္ထက္မွာ ျပႆနာနည္းေအာင္ က်ေနာ္တို႔ စီမံႏိုင္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ အခု ကိုမင္းကိုႏိုင္တုိ႔လည္း လုပ္ေနၾကတယ္။ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းဆိုၿပီး ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ လူမႈေရးအရ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအရ အကုန္လံုးက ပြင့္လင္းရမယ္၊ ထင္သာျမင္သာ ရွိရမယ္။ ဒါေတြက အေျခခံ အခ်က္အလက္ေတြေပါ့။

အဲဒီလိုအခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းမႈ မရွိဘူး၊ ထင္သာျမင္သာ မရွိဘူးဆိုရင္၊ အထူးသျဖင့္ ေငြေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံေရး အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔လုပ္တဲ့အခါမွာ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျမဲျပႆနာ တက္ၾကတယ္။ တက္လည္းတက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္ျမင္လို႔ ဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြ မျဖစ္ေအာင္ အရင္မွားခဲ့တဲ့ လူေတြဆီကေန သင္ခန္းစာယူၿပီးေတာ့ ဒီလုိမျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါလို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာပါ။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ABSDF နဲ႔ DPNS ေခၚ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ အဖြဲ႔ဝင္ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဦးေဇာ္မင္း ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။

ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပိုင္း) အစီအစဥ္မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။