Wednesday, December 12, 2012

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ျပည့္ဝဖို႔

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး မ်က္ေမွာက္ေရးရာေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ျပည့္ဝဖို႔ဆိုရင္ စစ္တပ္ရဲ႕ႀကီးစိုးမႈကို ဖယ္ရွားၿပီး ၂၀၀၈ ဖြ႔ဲစည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္မွရမယ္လို႔ဆိုခဲ့သူ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Tomás Ojea Quintana ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာ တို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ ကင္တာနား ခင္ဗ်ာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ စၿပီး ေျပာရေအာင္ဗ်ာ။ အဓိက က်ေနာ္ ပထမ ေမးခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ဟိုတုန္းက၊ ဟိုတုန္းက ဆိုတာက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စစ္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနႏွင့္ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အရပ္သားအစိုးရဆိုတဲ့ အစိုးရတက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ဘယ္လိုကြာျခားမႈ ရွိပါသလဲ။ ပထမဦးဆံုး ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး။

Quintana ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကေတာ့ သိသိသာသာႀကီး တုိးတက္လာတယ္ ဆိုတာကေတာ့ လံုးဝ ေသခ်ာပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ရာထူးလက္ခံခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ခြင့္ျပဳၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက႑ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တိုးတက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔လာရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အမ်ားအျပား လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒတခ်ဳိ႕ကို ျပန္လည္သံုးသပ္လာပါတယ္။


မီဒီယာႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို ျပင္ဆင္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မီဒီယာသမားေတြ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္တခ်ိဳ႕လည္း ရွိလာပါတယ္ လူမႈစီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္တခ်ိဳ႕လည္း စတင္ရရွိလာေနပါၿပီ။ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြႏွင့္လည္း ယုတ္စြအဆံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆႏၵရွိလာတာမ်ိဳး ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေတြဟာ အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္မွာ ေတြ႔လာရတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ တိုးတက္မႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ၿပီးေအာင္ ဆက္ေျပာပါရေစဦး။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းေတြက ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရယူထားၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈအတြက္ အဟန္႔အတား တရပ္အျဖစ္ ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ ေထာက္ျပရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေရွ ႔ကို ဆက္ၿပီးေတာ့ မေျပာခင္မွာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ၿပီး နည္းနည္း ေမးခ်င္ပါေသးတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္တုန္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရတဲ့ လူေတြ၊ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ဘဝပ်က္စီးခဲ့ရတဲ့ လူေတြ၊ နစ္နာခဲ႔ရတဲ့ လူေတြဟာ အခုထိ သူတို႔ရဲ႕ ဒဏ္ရာေဟာင္းေတြက နာလန္မထူႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေမ့ေဖ်ာက္ပစ္လုိက္မလား။ သုိ႔မဟုတ္ ဘယ္လိုေျဖရွင္း၊ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းၾကမလဲ ခင္ဗ်ာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္မွာ ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။

Quintana ။ ။ ဒါက သိပ္ကို အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို က်ေနာ္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အင္အားစုေတြႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးဖူးပါတယ္။ ဒါက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက အျဖစ္အပ်က္ေတြ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ မၾကာေသးခင္ကကာလမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြပါ။ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အပါအဝင္ လူေပါင္းမ်ားစြာအေပၚမွာ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြပါ။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ေမ့ေပ်ာက္ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ဒါ လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာက္က၊ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒရႈေထာက္ကၾကည့္ရင္ သိပ္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ အျမင္မွာေတာ့ ဒါဟာ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြ အခုအခ်ိန္မွာ ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥပါ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ ဒါကို ရင္ဆိုင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ရင္ဆိုင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။

က်ေနာ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာမွာ အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ အကူအညီႏွင့္ Truth Commission အမွန္တရားေကာ္မရွင္ တရပ္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ အစိုးရက ဘာမွ မတံု႔ျပန္ပါဘူး။ ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလိုစိတ္ မရွိပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ေနာက္တစ္ခု ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္သြယ္ အလုပ္လုပ္ခ်င္တဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ၊ အာရွႏိုင္ငံေတြကလည္း ဒါကိုစိတ္မဝင္စားႀကသလို၊ NLD လို ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း ဒီအတြက္ ဘာအစီအစဥ္မွ ေထာက္ျပထားတာမ်ိဳး မေတြ႔ရပါဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္ အေနႏွင့္ ဒါကို ေထာက္ျပေျပာဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါက အတိတ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ေလာေလာဆယ္မွာလည္းပဲ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီိသတၱဳတြင္းကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပတဲ့ လူေတြ၊ ရဟန္းေတာ္ေတြကို၊ သံဃာေတာ္ေတြကို အစိုးရ ႏွိမ္နင္းလိုက္တာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အရင္ႏွင့္ ဘာထူးသလဲ ခင္ဗ်ာ။ စစ္အစိုးရလက္ထက္က လုပ္ရပ္ေတြႏွင့္ အခု လုပ္ရပ္ေတြဟာလည္း ထပ္တူပဲ ျဖစ္ေနေသးတယ္လို႔ မဆိုႏုိုင္ဘူးလား။

Quintana ။ ။ ဒီကိစၥမွာေတာ့ အတိတ္ကႏွင့္ ႏႈိုင္းယွဥ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပခြင့္ကို အရပ္သားအစုိးရက အသိမွတ္ျပဳရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ ရဟန္းသံဃာေတြ လူပုဂၢိဳလ္ေတြက ေၾကးနီသတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းကို ဆန္႔က်င္ျပီး ဒီလိုပဲ ဆႏၵျပခဲ့ႀကတာပါ။ အစိုးရက Reasonable Force အင္အားကို ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္ သံုးၿပီး ကုိင္တြယ္ရမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ၾကားသိရသမွ်ေတာ့ အခုကိစၥမွာ ဒီလိုမျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ အခုေတာ့ အစိုးရက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႔စည္းေပးလာပါတယ္။ ရခိုင္ကိစၥမွာေရာ လက္ပံေတာင္းကိစၥမွာပါ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႔စည္းေပးေပမယ့္လည္း လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္ေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ေပၚထြက္လာမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ပံေတာင္းကိစၥ ေကာ္မရွင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါဝင္ေနတာကေတာ့ အလားအလာေကာင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ကေတာ့ သိပ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မထားပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တစ္ခု ေမးခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရက ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ (Myanmar Human Rights Commission) လိုိ႔ထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္လို။ အဲဒီ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဦးဝင္းမရ က ဦးေဆာင္ပါတယ္။ ဒီ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကိုေကာ ဘယ္လိုသံုးသပ္ပါသလဲ။ အေတာ္ေလး ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႔ မစၥတာ ကင္တာနား ထင္ပါသလား ခင္ဗ်ာ။

Quintana ။ ။ ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ေတြအေပၚမွာ ထားရွိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳးအတိုင္း ဒီေကာ္မရွင္က လုပ္ေဆာင္ႏိုင္္လိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ေတာ့ မျမင္ပါဘူး။ ဒီေကာ္မရွင္မွာ ဖြဲ႔စည္းေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး စသည့္တာေတြ၊ အရင္းအျမစ္ အေထာက္အထား ရရွိေရး၊ လုပ္ႏိုင္မႈ စြမ္းေရးတည္ေဆာက္ေရး စတာေတြအတြက္ အခ်ိန္ကုန္ေနတာဘဲ က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တဲ့ ရခုိင္ျပႆနာ၊ ေႀကးနီိသတၱဳတြင္း ျပႆနာႏွင့္ အျခားျပႆနာေတြမွာေတာ့ အေျဖေပၚထြက္လာေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာမ်ိဳး မေတြ႔ရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ေကာ္မရွင္ တည္ရွိေနတာက ေကာင္းမြန္တဲ့ အခ်က္ပါ။ ေနာင္ကုိေတာ့ တကယ့္အေရးပါတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာေတြမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အစိုးရထဲမွာ အရင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဟာင္းတုန္းက စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းေတြ ပါဝင္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ထဲမွာ ပါဝင္အာဏာယူခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက အစုိးရထဲမွာ ပါဝင္ေနတာဟာ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဘယ္လိုမွ မဟပ္စပ္တဲ့ ကိစၥလို႔ လူတိုင္းက သံုးသပ္ေနၾကပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တာနား လည္း ေစာေစာက ဒါကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်က္အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတဲ့ တျခားအခ်က္ေတြေကာ ဘာေတြ ရွိပါေသးလဲ။

Quintana ။ ။ ခင္ဗ်ား ေျပာတာမွန္ပါတယ္။ အရင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အာဏာရွိေနဆဲဆိုတာလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္ျပႆနာလို႔ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ အာဏာပိုင္ဆိုင္ထားသလဲ။ ဘယ္ကိစၥေတြကို ဆံုးျဖတ္ေပးေနသလဲ ဆိုတာေတြပါ။ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒအရ စစ္တပ္ရဲ႕လက္ထဲမွာ အာဏာအမ်ားအျပားရွိေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ပါလီမန္မွာ ေနရာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အစိမ္းေရာင္ယူနီေဖာင္း ဝတ္ဆင္သူေတြက ႀကီးစိုးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ စစ္တပ္ဟာ ဒီေနရာမွာ အာဏာရွိေနဆဲပဲဆိုတာ ထင္ရွားတဲ့သက္ေသပါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နယ္စပ္ေဒသက တိုင္းရင္းသား ျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ရာမွာလည္း စစ္တပ္က ဘယ္ေလာက္ထိ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္ထားသလဲဆိုတာပါ။ က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရာက္ခဲ့ၿပီးပါျပီ။ ဝန္ႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ၊ အရာရွိႀကီးေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ေမးျမန္းခြင့္ေတြ ရပါတယ္။ စစ္တပ္အႀကီးအကဲႏွင့္ေတာ့ တစ္ခါမွ ေတြ႔ခြင့္မရခဲ့ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ပါေမာကၡ ကင္တာနား အေနႏွင့္ကေကာ အဲဒီ စစ္တပ္အႀကီးအကဲႏွင့္ ေတြ႔ပါရေစဆိုၿပီး သီးသန္႔ခြင့္ ေတာင္းတာမ်ိဳး ရွိခဲ့ပါသလား။

Quintana ။ ။ အခ်ိန္တိုင္း ျမန္မာျပည္ကိုသြားတိုင္း ေတာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တစ္ခါမွ ေတြ႔ခြင့္မရပါဘူး။ တကယ့္ေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ စစ္တပ္အႀကီးအကဲႏွင့္ ေတြ႔ဖို႔ဆိုတာက ကုလသမဂၢက လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အပ္ႏွင္းထားတဲ့ တာဝန္တရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တစ္ခုက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကလည္းဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္တပ္ စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါကို သူတို႔က ဘယ္လိုရွင္းသလဲဆိုရင္ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံတယ္ဆိုတာဟာ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ကာကြယ္ေရးကိစၥအတြက္ႀကီးဘဲ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာစစ္တပ္ကို လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာေပးမယ္။ အရပ္သားရဲ႕ ဩဇာကိုနာခံလာတဲ့ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာႏွင့္ စစ္တပ္ခ်င္းဆက္ဆံမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပါေမာကၡ ကင္တာနား အယံုအၾကည္ ရွိပါသလား။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ဒီ အစီအစဥ္ကို။

Quintana ။ ။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို တုိးတက္လာေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့အဆင့္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးက လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲဆိုတာကိုေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာရပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္ ေျပာခဲ့သလိုပါ။ က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရာက္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ကာကြယ္ေရးဦးစီခ်ဳပ္ႏွင့္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ေတြႏွင့္ေတာ့ တစ္ခါမွ ေတြ႔ခြင့္မရေသးပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ ပါေမာကၡ ကင္တာနားက ဆုိပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ အာရွႏိုင္ငံေတြဟာလည္းပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္လို႔ရတဲ့အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳထားၾကတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥကို သိပ္မေထာက္ျပၾကဘူးလို႔ ဆုိတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒီ ႏုိင္ငံတကာက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြအေနႏွင့္က ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ ဘယ္ေလာက္ တာဝန္ရွိသလဲ။ သူတို႔ဆီက က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မလဲ။

Quintana ။ ။ သူတို႔ဟာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ေတြအေနႏွင့္ တာဝန္ရွိပါတယ္။ တရားမွ်တမႈႏွင့္ အမွန္တရားေတြ ဆိုတာက ကုလသမဂၢအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ မူဝါဒေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားမႈဆိုတာလည္း ကုလသမဂၢအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ မ႑ိဳင္တရပ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အဝင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒီ ႏိုင္ငံေတြကို က်ေနာ္တို႔က သတိေပးရပါလိမ့္မယ္။ ေငြေရး ေၾကးေရး စီးပြားေရး လူမႈေရး ဘယ္ဟာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြႏွင့္ ထိေတြ႔ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔အေနႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္းကို ထည့္ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ က်ေနာ္ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္အေနႏွင့္ ေျပာေနတာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တာကေတာ့။ ဆုိေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ ထြန္းကားလာတဲ့ အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့ ျမင္ရမလဲ ခင္ဗ်ာ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျမင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါသလဲ။

Quintana ။ ။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ ျပဳျပင္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းတရပ္ အေျခအေနတရပ္ရွိမွသာ စစ္မွန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲတရပ္ကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အခု လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာတုန္းက ဆႏၵခံယူခြင့္ႏွင့္ အတည္ျပဳခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ တရားမွ်တမႈ လံုးဝမရွိ။ လံုးဝ တဖက္သတ္ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူထားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵခံယူပြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုဆႏၵ အစစ္မွန္လည္း မရခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္သေဘာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရအေနႏွင့္ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ဒီဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုကို လူထုေရွ႕ေမွာက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးခြင့္ေပးၿပီး ျပင္ဖို႔စီစဥ္သင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥပါ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးတစ္ခု ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ ဒါကေတာ့ အခု ရခုိင္ျပည္နယ္က အႀကမ္းဖက္ ပဋိပကၡအၿပီးမွာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနေနၾကတဲ့သူေတြရဲ႕ အေျခအေန ဆိုးဝါးမႈေတြအတြက္လည္း အထူးစိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိတယ္ဆိုတာကိုလည္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) အစီအစဥ္မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။ 


 

No comments: