စြယ္စံုရ အႏုပညာရွင္ အာဇာနည္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ
ထိန္လင္း
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အႏုပညာနယ္ပယ္ကေန တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ထဲ ေရာက္ရွိတာဝန္ယူခဲ့သူေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒီလို အႏုပညာရွင္ေတြအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အာဇာနည္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိကို ခ်န္လွပ္ထားလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္ကို ဦးစီးထုတ္ေဝခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိလို႔ အမည္တြင္ခဲ့တဲ့ ဆရာဦးဘခ်ဳိဟာ စာေရးဆရာအျဖစ္သာမဟုတ္ဘဲ အႏုပညာမ်ဳိးစံု ဖန္တီးႏိုင္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးဆရာ သိန္းေဖျမင့္က ‘ဆရာ့အတြက္ စြယ္စံုဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ေတာင္ မလံုေလာက္ဘူး’ လို႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ စာေရးဆရာ သခၤါကလည္း ‘အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ’ ဆိုတဲ့ အတၳဳပၸတၱိစာအုပ္မွာ ဦးသန္႔ရဲ႕ ဆရာ့အေပၚအျမင္ကို အခုလို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ဆရာဦးဘခ်ဳိဟာ စာေပဘက္မွာဆိုရင္ ေဆာင္းပါး ဝတၳဳ စတဲ့ စကားေျပမ်ဳိးစံုကို ေရးသားႏိုင္သလို ကဗ်ာမ်ဳိးစံုကိုလည္း ေရးဖြဲ႔ႏိုင္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ပမာဒေလခ ျဖစ္ၿပီး အေရးအသား ခြၽတ္ယြင္းသြားတာကိုေတာင္ ေထာက္ျပေပးခဲ့ဖူးသူျဖစ္ပါတယ္။ သူ ဦးစီးထုတ္ေဝတဲ့ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္မွာ ကေလာင္မ်ဳိးစံု စာမ်ဳိးစံုေရးခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းေရးခန္းတစ္ခုမွာ လုပ္ႀကံမႈအေၾကာင္းကို ႀကိဳတင္နိမိတ္ဖတ္ ေရးသားခဲ့ဖူးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြ ျမန္မာျပည္ထဲကို မဝင္ေရာက္ခင္ကတည္းက ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ ဖက္ဆစ္ဝါဒကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဂ်ပန္ေတြဝင္လာတဲ့အခါ သူ႔ကို သတ္ျဖတ္ဖို႔ႀကိဳးစားတာ ခံခဲ့ရၿပီး တပည့္ေတြက အကာအကြယ္ေပးခဲ့လို႔ လြတ္ေျမာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေရႊဘိုၿမိဳ႔အနီးမွာရွိတဲ့ ဆိပ္ခြန္ရြာမွာ ဆရာ့ကို သြားေတြ႔ရၿပီး ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ေဘးက ကယ္တင္ခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေရးသားဖူးပါတယ္။ ဒါက ဆရာ့ရဲ႕ ကေလာင္လက္နက္ ဘယ္ေလာက္ ထက္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို မွန္းဆႏိုင္တဲ့အခ်က္ပါ။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕နဲ႔ ေဝးလံတဲ့ ေတာရြာေတြကေန ‘ဒီးဒုတ္ ရန္ကုန္’ ဆိုၿပီး ဘာလိပ္စာမွ အတိအက် မေရးဘဲ ထည့္လိုက္တဲ့ စာေတြကိုေတာင္ စာပို႔သမားေတြက ဆရာ့ဆီေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကလည္း ဆရာ့ရဲ႕ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္ ဘယ္ေလာက္ထိ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈႀကီးခဲ့တယ္ဆိုတာ မွန္းဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္ခါနီးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ စာေရးဆရာမ်ားအသင္းႀကီးရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တာ ခံခဲ့ရပါတယ္။
စာေပဘက္မွာထူးခြၽန္ၿပီး ၾသဇာရွိတဲ့ဆရာဟာ ေဆးက်မ္း၊ အဂၢိရတ္၊ ေဗဒင္နကၡတ္၊ ရာဇဝင္သမိုင္း၊ ေလာကဓာတ္ပညာရပ္ေတြကို ႏိုင္နင္းသလို ႐ုပ္ရွင္လုပ္ငန္း၊ ပန္းခ်ီပညာ၊ ဓာတ္ပံုပညာေတြကိုလည္း နားလည္သူျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဂီတနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ကိုယ္တိုင္က ေစာင္းေကာက္ကိုသာ တီးတတ္ေပမယ့္ ဘယ္တူရိယာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကိုမဆို ရွင္းျပႏိုင္ၿပီး ျမန္မာ့ဂီတကိုေတာင္ ေခတ္မီနည္းေတြနဲ႔ ျပန္႔ပြားေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဆရာသိန္းေဖျမင့္က ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔ထုတ္ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလို အႏုပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဆရာဦးဘခ်ဳိဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့အခါ ရာထူး မမက္၊ ကိုယ္က်ဳိးမဖက္ဘဲ ပါဝင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ ေပၚေပါက္ၿပီး အမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္ ထူေထာင္တဲ့အခါ ဆရာဦးဘခ်ဳိက ထူေထာင္သူတစ္ဦးအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ေပါင္းတည္နဲ႔ ဟသၤာတၿမိဳ႕တို႔မွာ ေက်ာင္းဆရာ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဟာ လူတိုင္းအေပၚ ေစတနာေကာင္းၿပီး အေပးအကမ္း ရက္ေရာသူျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၂၇ - ၂၈ ေလာက္မွာ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္ကေန တစ္လကို ေငြ ၃ဝဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ ဝင္ေငြရွိတာေတာင္ သူတပါးကို ေပးကမ္းမႈေတြေၾကာင့္ ဘယ္ေတာ့မွ ေႂကြးမကင္းပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး ဝန္ႀကီးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ ေခ်ာင္ေခ်ာင္လည္လည္မရွိဘူးလို႔ ဆရာသိန္းေဖျမင့္က ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုစိတ္ထားေကာင္းလို႔လည္း လူငယ္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ေလးစားၾကည္ညိဳခဲ့တာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကလည္း ဆရာဦးဘခ်ဳိကို ေလးစားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အၿပီး ျပန္လည္ထုတ္ေဝတဲ့ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္အတြက္ အမွာစာမွာ အခုလို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးဘခ်ဳိမွာ ဝါရင့္ေသာ ဝံသာႏုတစ္ဦးပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထိုမွ်မက သူ၏ အယူအဆ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို သေဘာမတူသူမ်ား ရွိပင္ရွိလင့္ကစား သူ႔ကို အာဏာလု သို႔မဟုတ္ ဝမ္းစာလု သုိ႔မဟုတ္ ရာထူးလု ဝံသာႏုဟု မည္သူမွ် မစြပ္စြဲႏိုင္ေပ။
ကြၽန္ေတာ္သည္ ဆရာဦးဘခ်ဳိႏွင့္ (၁၉၃၆) ေက်ာင္းသား သပိတ္ႏွစ္ေလာက္က ေကာင္းစြာသိကြၽမ္းခဲ့ရာ သူ၏ ဉာဏ္ရည္ ဖန္ရည္ႏွင့္တကြ စိတ္ထားကို ေကာင္းစြာသိခဲ့ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ဆရာဦးဘခ်ဳိ ယခု ဖဆပလ ေခတ္တြင္မွ ႏိုင္ငံေရးအားျဖင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေပါင္းလာခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၁၉၃၆ ခု သပိတ္ေလာက္တုန္းကပင္ စ၍ အေရးရွိလွ်င္ ရွိသလို ဆရာဦးဘခ်ဳိ၏ ထိေရာက္ေသာ အကူအညီမ်ား ရရွိခဲ့ေပသည္။”
ဒီအမွာစာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးဝင္လုပ္ေနတဲ့ စာေရးဆရာအတြက္ ႏိုင္ငံေရးသမားက စာေရးေပးထားတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ ဘယ္ဟာမွ သီးျခားရွိမေနဘဲ တနည္းတဖံု ဆက္စပ္ေနတတ္တဲ့ သေဘာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ဒီးဒုတ္ဂ်ာနယ္အတြက္ အဲဒီအမွာစာကို ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ေရးသားခဲ့တာပါ။ ဒီအမွာစာ ေရးၿပီးလို႔ ေနာက္ထပ္ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၈ ရက္အၾကာမွာေတာ့ ဆရာတို႔ ၂ ဦးစလံုး လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ အခုဆိုရင္ သူတို႔ကြယ္လြန္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္လည္း စနစ္တက် အခ်ိန္ယူၿပီး ဝိုင္းဝန္းျပဳစုထားတဲ့ ‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတၳဳပၸတၱိ’ စာအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ မယ္မယ္ရရ မေပၚထြက္လာေသးသလို စာေပါင္းမ်ားစြာ ကဗ်ာေပါင္းမ်ားစြာ ေရးသားခဲ့တဲ့ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိရဲ႕ စာေပါင္းခ်ဳပ္ မထြက္လာေသးပါဘူး။ ဒါက တိုင္းျပည္အတြက္ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အေနအထားပါ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ စာေပအႏုပညာရွင္ေတြက ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးအတြက္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးတာဝန္ေတြကိုလည္း ထမ္းေဆာင္သင့္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ဆရာ ဦးဘခ်ဳိက ျပသခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးဟာ ႏုိင္ငံေရး၊ တျခား ဘာေရး ညာေရးေတြနဲ႔ ေရာယွက္လို႔မရဘူးဆိုတဲ့ သေဘာတရားေတြသာ မွန္ခဲ့မယ္၊ အားလံုးကလည္း အဲဒီအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ဟာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ပန္လက္ေအာက္ကေန ဒီကေန႔ထိ လြတ္ေျမာက္မွာမဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ယူဆမိေၾကာင္းပါ။ ။
၉၊ ၁ဝ၊ ၂ဝဝ၈
No comments:
Post a Comment