သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာျပည္ခရီး အက်ဳိးရလဒ္

အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကို အခ်ိန္အခါမသင့္ဘဲ သြားေရာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီခရီးစဥ္ဟာ တ႐ုတ္အဖို႔ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ တြက္ဆမႈေတြကလည္း ရွိေနတာပါ။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ David Steinberg ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ စတိုင္ဘတ္ ခင္ဗ်ာ။ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ ထူးျခားမႈရွိပါသလဲ။

Prof. Steinberg ။ ။ သိပ္ကို ထူးျခားပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ အိုဘားမား တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒႏွင့္ ၂၀၁၁ မွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟယ္လရီကလင္တန္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ေတြေပါင္းၿပီး ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ရလဒ္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပြင့္လင္းလာဖို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ႀကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရွိန္ျမင့္မားလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။


ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမယ့္ ေဝဖန္သူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ သမၼတ အိုဘားမား ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ဟာ အခ်ိန္မတန္ေသးဘဲ သြားတဲ့ခရီးစဥ္ ျဖစ္တယ္၊ Premature ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ သမၼတႀကီးတစ္ေယာက္လံုး သြားရေလာက္ေအာင္ အေျခအေနက တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမႈ မရွိေသးဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

Prof. Steinberg ။ ။ ဒါမွန္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ဒီခရီးစဥ္ဟာ သြားဖို႔မတန္္ေသးတဲ့ ခရီးစဥ္လို႔လည္း မထင္ပါဘူး။ ဒီေဝဖန္ခ်က္ေတြကို က်ေနာ္ အမ်ားႀကီး ၾကားရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာရွႏိုင္ငံေတြအနက္မွာ အလ်င္ျမန္ဆံုး၊ အသြက္လက္ဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ခရီးစဥ္ဟာ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပိုိုၿပီး ေရွ႕တိုးသြားေစမွာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုသြားတာဟာ သိပ္ကို ေကာင္းမြန္တဲ့လုပ္ရပ္ပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ဳိ႕ ေထာက္ျပၾကတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒတစ္ခုလံုးမွာ တစ္ခုတည္းေသာ ေအာင္ျမင္မႈ။ ဒါ Only Success Story လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အုိဘားမားဟာ သူ႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို ပိုၿပီး မီးေမာင္းထိုးျပခ်င္လို႔ Highlight လုပ္ျပခ်င္လုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခဲ့တာျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အေျခအေနက သမၼတတစ္ေယာက္သြားရေလာက္ေအာင္ ဘာမွတိုးတက္တာ မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတာပါ။

Prof. Steinberg ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲဟာ အိုဘားမားအဖို႔ေတာ့ အေရွ႕အာရွေဒသမွာ ေအာင္ျမင္တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ အျမဲတမ္းရွိေနတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒ တစ္ရပ္ဟာ အႂကြင္းမဲ့ေအာင္ျမင္တာမ်ဳိးေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီခရီးစဥ္ကေတာ့ အိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိႏိုင္တဲ့ လုပ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အာရွတိုက္ဆိုင္ရာမူဝါဒ အလွည့္အေျပာင္းရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈလို႔ေျပာဖို႔ေတာ့ သိပ္ေစာေနပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ မူဝါဒကေတာ့ အမွန္တကယ္ ေအာင္ျမင္မႈပါ။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဂ႐ုတစိုက္ႏွင့္ ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ မူဝါဒလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါကေတာ့ အေမရိကန္ဘက္က ၾကည့္တာေပါ့ ပါေမာကၡ ခင္ဗ်ာ။ သူတို႔ဘက္က ၾကည့္ၿပီးေတာ့ တုိင္းတာၿပီးေတာ့ သြားလိုက္တဲ့ခရီးစဥ္လို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနကေကာ လံုေလာက္တဲ့ ေကာင္းမြန္မႈ ရွိရဲ႕လားဆိုတာကိုေကာ ထည့္မတြက္သင့္ဘူးလား ခင္ဗ်ာ။

Prof. Steinberg ။ ။ ဒီ လံုေလာက္တဲ့ အေျခအေနေကာင္းဆိုတာက မွန္ကန္တဲ့ အသံုးအႏႈန္းလို႔ က်ေနာ္ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ေတြ႔ရတဲ့သေဘာကေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ဘဝေတြ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔အတြက္၊ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဘဝ၊ စီးပြားေရးဘဝ သာယာျဖစ္ထြန္းဖို႔လုပ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အျပဳသေဘာ တု႔ံျပန္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အုိဘားမားခရီးစဥ္လို စိတ္ဓာတ္အင္အား ျမႇင့္တင္ေပးတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ဳိး၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပံ့ပိုးမႈျဖစ္တဲ့ ျပည္ပအေထာက္အပံ့ အစီအစဥ္မ်ဳိး၊ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ဝင္လာခြင့္ျပဳတာမ်ဳိးေတြက ေကာင္းတဲ့လုပ္ရပ္ပါ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ဟာ ဒီခရီးစဥ္ကို ေထာက္ခံအားေပးတဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သမၼတ အိုဘားမားကေတာ့ အခု သူ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသြားတဲ့ခရီးစဥ္ဟာ စစ္အစိုးရကို ေထာက္ခံလို႔ သြားတာမဟုတ္ဘူး။ "Not to endorse the military regime, but to acknowledge the reform process" ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆိုတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို အသိမွတ္ျပဳတဲ့သေဘာနဲ႔ သြားတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

Prof. Steinberg ။ ။ စစ္အစိုးရေတြကို ဘယ္ေနရာမွ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက မေထာက္ခံပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ျပဳျပင္ေရးျဖစ္စဥ္ေတြကိုပဲ ေထာက္ခံပါတယ္။ ဒါက မွန္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာဟာ ထုတ္ကုန္ Product တရပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါက Process ျဖစ္စဥ္တရပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ေနရပါၿပီ။ ဒါဟာ အျမဲ အေရွ႕ကို ေရြ႕ေနရပါလိမ့္မယ္။ လုပ္ေဆာင္စရာ အသစ္အသစ္ေတြ စိန္ေခၚမႈ အသစ္ေတြႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရမွာပါ။ အိုဘားမားအစိုးရဟာ မွန္ကန္တဲ့လုပ္ရပ္ကို လုပ္ေနတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ပါေမာကၡ ခင္ဗ်ာ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ ေစာဒက တက္ပါရေစ။ သမၼတ အိုဘားမားကုိယ္တိုင္က "Not to endorse military regime " လို႔ ဆိုထားေလေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အုပ္စိုးေနတာဟာ လူထုက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရတရပ္မဟုတ္ဘဲ military regime၊ ဒါဟာ စစ္အစိုးရတစ္ရပ္သာျဖစ္တယ္ဆိုတာ၊ ျဖစ္ေနေသးတယ္ဆိုတာကို သိရွိလက္ခံထားတဲ့သေဘာမ်ဳိး သက္ေရာက္မေနဘူးလား။

Prof. Steinberg ။ ။ စစ္တပ္က သူတို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္တယ္လို႔ အျမဲတမ္းေျပာေနတဲ့ မူဝါဒတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဆက္ၿပီးထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမူဝါဒေတြကေတာ့ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကိစၥ၊ အမ်ဳိးသားလံုျခံဳေရးကိစၥႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ပိုင္ဆိုင္မႈကိစၥ၊ ေနာက္ စစ္တပ္ကို လြတ္လပ္စြားထားရွိေရးကိစၥေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စစ္တပ္က ထိန္းထားခ်င္ေသးတဲ့ကိစၥေတြပါ။ ပါလီမန္မွာ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရယူထားသင့္ မသင့္ ဆိုတာေတြကိုေတာ့ ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးၾကရပါလိမ့္ဦးမယ္။ အင္ဒိုနီးရွား နမူနာမ်ဳိးပါ။ ေျပာင္းလဲမႈကိုေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ေတြ႔လာရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ ဒါဟာ ျဖစ္စဥ္ပါ။ အခ်ိန္ယူရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုအခါမွာ အစပ်ဳိးလာတာေတြကို ေတြ႔ေနရပါၿပီ။ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ထူးျခားတဲ့ အစပ်ဳိးမႈပါ။ ဒီအခ်ိန္မွာ သမၼတ အိုဘားမား သြားေရာက္ဂုဏ္ျပဳခဲ့တာ မွန္ပါတယ္။ အစတုန္းကေတာ့ အုိဘားမားခရီးစဥ္ကို လက္ခံဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ခဲ့ပံုရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဒါကိုလက္ခံလိုက္တာဟာ သိပ္ထူးျခားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အုိဘားမားအဖို႔ သြားႏိုင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ကိုလည္း ေရာက္သြားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ေဝဖန္စရာတစ္ခုကေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္စပ္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံတုိ႔ကို အႏိုင္္က်င့္ၿပီး တနည္းအားျဖင့္ လက္လိမ္ခ်ဳိးၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ လမ္းခြဲခိုင္းတယ္။ သူတို႔နဲ႔ပဲ ဆက္ဆံခိုင္းတဲ့သေဘာမ်ဳိးျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ေရးအရ ဒီလိုသေဘာမ်ဳိးထားရွိၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကတာေတြ႔ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

Prof. Steinberg ။ ။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေျခအေနအမွန္ ရပ္တည္ခ်က္အမွန္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ အႏိုင္မက်င့္ပါဘူး။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုလည္း အႏိုင္မက်င့္ပါဘူး။ အႏိုင္က်င့္ လက္လိမ္ခ်ဳိးတယ္ ဆိုတာဟာ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ မူဝါဒတစ္ရပ္မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ဘာလုပ္ေနသလဲဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနႏွင့္ သူရဲ႕အစဥ္အလာမူဝါဒကို ျပန္္လည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ကူညီေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ဘက္မလိုက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒကို က်င့္သံုးေနတာပါ။ ဒီလုိ ဘက္မလိုက္ မူဝါဒဟာ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ရည္ရြယ္ခ်မွတ္ရတာပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္ႏွင့္ မိုင္ေပါင္း ေထာင့္ႏွစ္ရာေက်ာ္ ရွည္လ်ားတဲ့ နယ္နိမိတ္မွာ အတားအဆီးကင္းမဲ့စြာနဲ႔ တည္ရွိေနတာပါ။ တ႐ုတ္ကလည္း လူဦးေရ အင္မတန္ထူထပ္တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ဆိုေတာ့ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ အျမဲတမ္း စိုးရိမ္ေနရတဲ့ အေလးထားေနရတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမွာ ခ်ိန္ခြင္ရွာထိန္းညိႇႏိုင္ဖို႔ကလည္း အျမဲႀကိဳးစားေနရပါတယ္။ ဒီလို ဝါဒႏွင့္ ရပ္တည္ခ်က္ေၾကာင့္လည္း ဦးသန္႔ဟာ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဘက္မလိုက္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္ဆိုတာ အေရွ႕အုပ္စုကေရာ အေနာက္အုပ္စုကပါ လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ သေဘာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ပါေမာကၡ ခင္ဗ်ာ။ အဲဒီတုန္းက ဦးသန္႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္အခါတုန္းကေကာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အခုေလာက္အထိ နီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံမႈ ရွိခဲ့လို႔လား။

Prof. Steinberg ။ ။ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အခုအခါမွာ ပိုမိုၿပီးေတာ့ နီးကပ္မႈ ရွိလာပါတယ္။ ၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္နဲ႔ အခုအခါမွာ အရင္းႏွီးဆံုးကာလလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ ေပၚေပါက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ကြန္ျမဴနစ္တပ္ဖြဲ႔ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္လာတယ္။ သူတို႔ကို အေမရိကန္က လွ်ဳိ႕ဝွက္ကူညီၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီမွာ တင္ျပပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေရး အစီအစဥ္ကိုလည္း ကန္ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းေခတ္ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္မွာလည္း အေမရိကန္ အကူအညီေတြ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံေတြႏွင့္ ဆက္ဆံေရးဆိုတာေတြလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ မရွိခဲ့ေတာ့ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခါ မၾကာေသးခင္လေတြတုန္းက အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Leon Panetta က စင္ကာပူမွာ ေပၚေပၚတင္တင္ ေျပာလုိက္ပါတယ္။ အဲအခါက ပါေမာကၡလည္းပဲ ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးတက္ေရာက္ခဲ့မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ Military to Military Relation ဆုိတာ စစ္တပ္နဲ႔စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံေရးကို တုိးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရည္ရြယ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါကိုေကာ ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ဖြင့္မလဲ။

Prof. Steinberg ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ IMAT ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ရပ္ကို အျပင္းအထန္ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာရွိပါတယ္။ International Military Training Program ႏိုင္ငံတကာ စစ္ေလ့က်င့္သင္တန္းေပးေရး အစီအစဥ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္လည္း အက်ဳိးရွိေစတဲ့ အစီအစဥ္ပါ။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္မွာ စစ္တပ္ဟာ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ အခန္းက႑က ပါဝင္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒီစစ္တပ္ဟာ ျပင္ပေလာကႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိေနတာက သိပ္ေကာင္းပါတယ္။ အခုအခါမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ တ႐ုတ္န႔ဲပဲ ဆက္ဆံေလ့က်င့္မႈေတြ ရွိေနေသးေတာ့ အေမရိကန္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ၊ အိႏၵိယ၊ စင္ကာပူ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ေလ့က်င့္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ စစ္တပ္အခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံေရးဆိုတာ လုိအပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ စစ္တပ္ေတြၾကားမွာ Professionalism ဝန္ထမ္းပီသမႈ၊ စစ္မႈထမ္းပီသမႈ ဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ စစ္တပ္အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈ၊ အျပန္အလွန္ သင္ယူမႈေတြ လုပ္ၾကရင္းအားျဖင့္နဲ႔လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို တုိးျမႇင့္သြားႏုိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ဒါကေတာ့ အေမရိကန္ဘက္ကေပါ့။ ပါေမာကၡအေနႏွင့္ အေမရိကန္ပညာရွင္တစ္ဦးဘက္က အျမင္ေပါ့။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေကာ ဒီလို ျမင္ပါ့မလား။

Prof. Steinberg ။ ။ မျမင္ပါဘူး။ သူတို႔က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ပိတ္ပင္ အားထုတ္မႈျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါ တ႐ုတ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက က်ေနာ့္ကို ေျပာၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ႏွင့္ ျမန္မာ့ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး မူဝါဒကို အေမရိကန္ရဲ႕ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ေပၚထားရွိတဲ့ မူဝါဒႏွင့္ ထပ္တူလို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ၾသစေတးလ်မွာ အေမရိကန္္ Marine တပ္ေတြထားတဲ့ ကိစၥ။ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားတို႔ႏွင့္ အေမရိကန္ မဟာမိတ္ဖြဲ႔တဲ့ ကိစၥေတြႏွင့္အတူ တ႐ုတ္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ မူဝါဒလို႔ပဲ ျမင္ေနၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္-ျမန္မာ မူဝါဒဟာ ဒီလိုပံုစံနဲ႔ စတင္လာတာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ မတ္လတုန္းက ျမန္မာ အစိုးရဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ခ်င္ပါတယ္ဆိုတာ အထင္အရွား ျပသလာတာေၾကာင့္ အေမရိကန္ဘက္က လက္တံုံ႔ျပန္ခဲ့တာပါ။ အရင္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံေၾကာင့္ ျငင္းဆန္ခဲ့တဲ့ အာဆီယံႏွင့္ မိတ္ေဆြျဖစ္ေရးႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး Treaty of Amity and Cooperation စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ သေဘာတူထားတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီလုိဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ အေမရိကန္က အျမင္တမ်ဳိးျမင္တယ္။ တ႐ုတ္က အျမင္တမ်ဳိးျမင္တယ္ဆိုေတာ့ ဒီအျမင္ႏွစ္မ်ဳိးၾကားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရပ္တည္သြားရမယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့အလားအလာ ျဖစ္ပါ့မလား။

Prof. Steinberg ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဒါကို ထိန္းညိႇသြားႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနအရ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အာဆီယံ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ ဒီလိုပဲ အရင္တုန္းကလည္း ထိန္းညိႇဆက္ဆံလာခဲ့တာပါ။ ဒီလုိပဲ ဆက္လုပ္သြားႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ သင့္ျမတ္ေအာင္ ဆက္ဆံႏိုင္ဖို႔ဆိုတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားရး အက်ဳိးစီးပြားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပိုင္း) အစီအစဥ္မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။